Ο θείος μου ηχολήπτης, εγώ μικρός, δεν ήξερα. Έπρεπε να κρατάω ένα κομμάτι του εξοπλισμού, να είμαι τελείως ακίνητος και αυτή το ήξερε. Είχε δυνατά χέρια, σχεδόν με πόνεσε έτσι που με χούφτωσε. Ήμουν αμέσως τρομερά μπερδεμένος. Μόλις είχα τελειώσει το φανταρικό και η Βάνα Μπάρμπα κοσμούσε σχεδόν κάθε ΚΨΜ, κάθε τουαλέτα και κάθε σκοπιά. Θα έπρεπε να ανυπομονώ να το κοκορευτώ στους φίλους μου. Αλλά απλά ένιωθα παραβιασμένος.
Προφανώς δεν έγινε ποτέ αυτό. Αλλά δεν είναι click bait, δεν πήγα να σας ξεγελάσω με τον τίτλο. Θέλω να σκεφτείτε λίγο, να νιώσετε τι κρύβεται πίσω από κάθε γυναίκα που βγήκε δημοσίως μετά το σκάνδαλο με τον Harvey Weinstein να δηλώσει δημόσια ότι δέχτηκε σεξουαλική βία ή πίεση κάποιας μορφής. Αμέσως φαίνεται το πρόβλημα. Τι κοινό έχουν όλες αυτές οι γυναίκες; Τι τράβηξε η Βάνα Μπάρμπα;
“«Μου ζητήθηκε να πάω να φάω με τον παραγωγό και δεν ρωτήθηκα καν, ήταν απαίτηση. Εγώ δεν ήθελα…νόμιζα πως θα περάσει η γνώμη μου», είπε και συμπλήρωσε: «Η ατζέντισσα μου είπε πως δεν θα ξαναδουλέψεις εδώ, είναι έξαλλοι όλοι εδώ μαζί σου. Πρέπει οπωσδήποτε να γίνει αυτό», είπε.” (Αυτό είναι αληθινό κομμάτι δηλώσεων της Ελληνίδας ηθοποιού σχετικά με τον διάσημο παραγωγό.” Και ο τίτλος; “Παραλίγο θύμα του Harvey Weinstein η Βάνα Μπάρμπα”, σαν να ήταν σίγουρα γυμνός και να την περίμενε ο άλλος. A priori, ε, δεν μπορεί, Ελληνίδα και σεξοβόμβα, έτσι θα είναι.
Γιατί η αντίδραση σε κάθε #MeToo δείχνει πιο πολλά για εμάς βέβαια, παρά για κάτι που έγινε πίσω από κλειστές πόρτες, συνήθως χωρίς μάρτυρες. Και πιο πολύ από άλλες ομάδες, δίχασε τις γυναίκες. Πολλές παλιές φεμινίστριες θεώρησαν φούσκα των social media το όλο θέμα. “Βγαίνει το κάθε άσχετο κοριτσάκι που ζει σε μια εποχή που τα έχει όλα στα πόδια της και γκρινιάζει. Όταν εμείς τρώγαμε ξύλο για το δικαίωμα ψήφου και καίγαμε τα σουτιέν μας δεν είχε γεννηθεί ακόμα και τώρα νομίζει ότι με μια ανάρτηση στο Facebook που θα κάνουν όλοι οι φίλοι της Like αυτή ξεκίνησε την επανάσταση.” Έχει τρία σκέλη αυτή η αντίρρηση, αξίζει να τα δούμε ξεχωριστά:
- Το κίνημα για γυναικεία χειραφέτηση είναι διαρκής αγώνας. Ειδικά μετά τον 2ο ΠΠ και τις αλλαγές στον εργασιακό χώρο. Έχουν κάθε δικαίωμα όσοι και όσες πολέμησαν σε άλλες φάσεις να νιώθουν ότι “είναι διαφορετικά” τα πράγματα τώρα. Αλλά αφού σίγουρα απέχουμε πολύ από την ισότητα, καλό θα ήταν να αναλύουν την υπάρχουσα κατάσταση, όχι να συγκρίνουν.
- Έχουν επίσης δίκιο ότι η υπερπροβολή στα social media δημιουργεί επικοινωνιακό πρόβλημα. Η ευκολία με την οποία μπορεί ο καθένας να ταγκάρει οτιδήποτε, ομαδοποιεί αναρτήσεις με τεράστιες διαφορές. Βάζει #MeToo μια διάσημη που ίσως καταστρέψει την καριέρα της ομολογώντας κάτι, βάζει και μια κομπλεξική ψεύτρα που απλά θέλει να ασχοληθούμε μαζί της. Μια ψεύτρα αρκεί για να μειώσει την δύναμη ψυχής της επόμενης που ακόμα δεν έχει συνέλθει από βιασμό και μόνο από το Instagram μπορεί να ζητήσει βοήθεια για να φύγει από τον δυνάστη της κάπως.
- Συνήθως οι πιο παλιές φεμινίστριες είναι και σκληρές στο επίπεδο της ατομικής ευθύνης. “Ας έφευγες αν δεν σου άρεσε η φάση κοριτσάκι μου” και τέτοια. Έχουμε όλες υποχρέωση να είμαστε κάτι ανάμεσα στην WonderWoman και την Supergirl, ετοιμοπόλεμες σε κάθε φάση να τον κλωτσήσουμε στα απαυτά και να τρέξουμε. Να τα γκρεμίσουμε όλα κάνοντας αμέσως καταγγελία ότι επιπτώσεις κι αν έχει αυτό.
Εγώ δεν θα σας πω αν έχουν δίκιο. Γιατί αν ομαδοποιήσουμε εγκλήματα σεξουαλικής βίας ως προς την αντίδραση που θα έπρεπε κατά την γνώμη μας να έχει το θύμα, γινόμαστε αυτόματα δικαστές για φάσεις που δεν έχουμε ιδέα πως εκτυλίχθηκαν. Εγώ απλά στεναχωριέμαι γιατί όταν η κάθε Βάνα Μπάρμπα πιάνει τον κώλο κάποιου, εκτός από την κατηγορία γυναικών που κάπως χοντροκομμένα έκανα καρικατούρα πιο πάνω, υπάρχει και μια άλλη γενική κατηγορία που υποτιμούμε ως κοινωνία. “Δεν φταίει μια γυναίκα που πάγωσε όταν της την έπεσε ο αλήτης. Είναι έτσι φτιαγμένος ο κόσμος μας που έχει δεμένα τα χέρια.” Ότι αντεπιχείρημα και να φέρεις, θα σου εξηγήσει πως πάει στραβά η φάση από την εποχή των σπηλαίων ή από τη στιγμή που έγινε αγρότης ο Homo Sapiens ή από την βιομηχανική επανάσταση. Ο δυνάστης άντρας φτιάχνει όλα τα οικονομικά συστήματα για να βιάζει τις γυναίκες σε κάθε επίπεδο.
- “H γυναίκα επειδή κυοφορεί/θηλάζει/φροντίζει μικρά/δεν έχει σωματική δύναμη/οτιδήποτε άλλο ανάλογα την περίπτωση είναι σε αδύναμη θέση την οποία εκμεταλλεύονται οι άντρες”. Κάπως έτσι πάνε οι εκάστοτε θεωρίες, τονίζοντας τις (αναπόφευκτες σε μεγάλο βαθμό) διαφορές των φύλων και μετά κουμπώνουν το…κομμουνιστικό της υπόθεσης:
- “Οι άντρες ως άρχουσα τάξη, οτιδήποτε κάνουν οι γυναίκες το υποτιμούν/πληρώνουν λιγότερο/ελέγχουν νομικά/δυσκολεύουν”. Είναι δηλαδή ταξικό το θέμα της κακοποίησης. Η Βάνα Μπάρμπα μου έπιασε τον κώλο επειδή ακριβοπληρωμένες εθνικές σταρ είναι ανώτερη τάξη από βοηθό ηχολήπτη. Ήξερε ότι δεν θα με πίστευε κανείς. Ότι θα έλεγαν όλοι “καλά, γιατί γκρινιάζεις, ποιος δεν θα ήθελε αν του πιάσει τον κώλο η Μπάρμπα;” και θα με κορόιδευαν.
- Όπως αποδεικνύουν ακόμα και σήμερα οι τεράστιες διαφορές σε μισθούς (για ίδια δουλειά), η έλλειψη γυναικών σε διευθυντικές θέσεις και πολλά άλλα, απέχουμε πολύ ως κοινωνίες από την ισότητα. Άρα ναι, είναι κοινωνικό το θέμα και αναπαράγεται.
Αλλά με την ίδια λογική ο άντρας που παρενοχλεί σεξουαλικά είναι κι αυτός θύμα! Η κοινωνία τον έκανε έτσι. Όσο δεν φταίει η κοπέλα που ένιωσε ανήμπορη, παγιδευμένη ή δεν είχε την οικονομική δύναμη να ξεφύγει, τόσο δεν θα φταίει και ο άλλος που απλά είναι αποτέλεσμα τόσων χρόνων εξέλιξης. Έχει μια πολύ επικίνδυνη τάση αυτή η προσέγγιση να σε κάνει να πιστεύεις ότι δεν υπάρχει ελπίδα να βελτιωθούν τα πράγματα. Η απόδειξη ωριμότητας είναι να αποδεχθείς ότι πάντα θα γίνονται τέτοια πράγματα. Βρες τρόπο να μην σε ενοχλεί πολύ.
Χθες το βράδυ μια παρέα γονιών συζητούσαμε το θέμα του bullying στα σχολεία μας. Καταλήξαμε εκεί που νομίζω ότι πρέπει να καταλήξει και το #MeToo. Χωρίς να λέω “Βάνα Μπάρμπα” γιατί δεν είναι θέμα διασημότητας ή συγκεκριμένου ανθρώπου. Χωρίς να λέω ότι είναι γυναίκα ή άντρας γιατί δεν έχει σημασία από που προέρχεται η βία. Χωρίς να κρυβόμαστε πίσω από θεσμούς ή να περιμένουμε από αλλού μαγικές λύσεις. Χωρίς να κατηγορούμε θύτη ή θύμα εμείς που δεν εμπλεκόμαστε και δεν ξέρουμε καν τα γεγονότα. Χωρίς να παίρνουμε το μέρος του θύτη ή του θύματος, δεν είναι θεατρική παράσταση, είναι ζωές και πόνος αληθινός.
Αλλά πάνω από όλα χωρίς να περιμένουμε ένα άτομο ή μια οργάνωση να μας λύσει το πρόβλημα. Όταν πέσει και κοπεί ένα παιδί, δεν ρωτάμε αν είναι ιδιωτικό ή δημόσιο το σχολείο. Δεν μας ενδιαφέρει αν είναι αγόρι ή κορίτσι. Δεν ψάχνω να βάλω ταμπέλα στο άλλο παιδί που λένε ότι το έσπρωξε, να βρω ποιος το είπε σε ποιον και το μάθαμε, ούτε να κάνω ανάρτηση στο Facebook για να βγάλω το άχτι μου. Όλοι μαζί μόνο μπορούμε να βοηθήσουμε να μην ξαναπέσει και να μην ξανακοπεί παιδί.
Χωρίς ταμπέλες.
.
Υ.Γ. H Βάνα Μπάρμπα δεν μου έπιασε ποτέ τον κώλο αλλά προς Θεού, μην εκλειφθεί αυτό ως άμεση ή έμμεση προσβολή της συγκεκριμένης ηθοποιού. Είμαι σίγουρος ότι θα ήταν τιμή μου να μου τον έπιανε. Δηλαδή εννοώ…αν ήθελε. Χωρίς να είναι με βία. Ε, λίγο βία ίσως να ήταν σέξυ. Εεεε… (Βλέπετε πόσο εύκολο είναι με την πολύ πολιτική ορθότητα να θάψεις τον λάκκο σου ; )
