Η γυναίκα στην ψυχανάλυση – ψυχρή, ψυχοπαθής ή ψυχίατρος;

Ο Σίγκμουντ Φρόυντ σαν ιδρυτής της ψυχανάλυσης θεωρείται ένας απ’ τους μεγάλους επιστήμονες – πρωτοπόρους του αιώνα μας. Ανα­κάλυψε την ασυνείδητη ψυχική ζωή και τη ψυχοθεραπεία και μας πρό­σφερε νέες γνώσεις για τη δημιουργία και τη θεραπεία των ψυχικών ασθενειών. Τα βαθύτερα στρώματα τπς ψυχής, όπου εδρεύουν τα αισθή­ματα, οι ορμές και τα ένστικτα ήταν τα πρώτα αντικείμενα τπς έρευνας του Φρόυντ: εκεί βρήκε αυτός τα πραγματικά κίνητρα τπς ανθρώπινης πράξης στην υγεία και στην αρρώ­στια. Οι απόψεις του γονιμοποίησαν ουσιαστικά την ιατρική, την παιδα­γωγική, την εγκληματολογία, τη λογοτεχνία, την ιστορική έρευνα, τη φιλοσοφία κλπ. Οι προσπάθειες του Φρόυντ αποσκοπούσαν επίσης στην υπερνίκηση της στενότητας και τπς μονομέρειας της παραδοσιακής ηθικής- μ’ αυτόν άρχισε εκτός από τ’ άλλα μια πιο φυσική και πιο ελεύθερη σχέση του ανθρώπου προς τις ενστικτώδεις τάσεις του και n σεξουαλικότπτα, βαρυμένη από αιώνες με ταμπού, μπόρεσε να υποβληθεί σε μια απροκατάληπτη συζήτηση.

Αλλά ο Φρόυντ ήταν ένας συντηρητικός επαναστάτης. Σ’ ορισμένους τομείς διαμόρφωσε νέες και πολύτι­μες απόψεις, αλλά γενικά έμεινε πιστός σε μικροαστικές ιδέες, που βασίζονταν σε προκαταλήψεις και γενικεύσεις. Ετσι, π.χ., και σε σχέση με το θέμα: n γυναίκα. Ο Φρόυντ μιλάει για τις γυναίκες με την ίδια περιφρόνηση και υποτίμηση όπως οι περισσότεροι άντρες της γενιάς του.   Στη δική του ζωή δε φαίνεται να υπάρχει μεγάλη σχέση προς το γυναικείο φύλο. Η γυναίκα του Μάρθα σήμαινε γι’ αυτόν ένα είδος ανώτερης υπηρέτριας, που είχε να φροντίζει για τη σωματική του καλοπέραση.    Μετά από μια σύντομη ορμητική περίοδο της κατάκτησης κατασίγασαν τα αισθήματα του

Οι θεωρίες του Φρόυντ για τη γυναίκα χαρακτηρίζονται απ’ το αντρικό αίσθημα υπεροχής.  Οταν κανείς διαβάζει σήμερα αυτές τις θεωρίες, πρέπει να θαυμάζει για το πως ένας κριτικός άνθρωπος μπορεί να πέσει θύμα στη σκέψη της προκα­τάληψης. Αν θα θέλαμε να πιστέ­ψουμε το Φρόυντ, τότε οι γυναίκες θα ήταν υποδεέστεροι, ανεπαρκείς άνθρωποι, που δεν μπορούν να ανα­πτυχθούν ποτέ σε αληθινούς φορείς του πολιτισμού.