(Απόσπασμα από το βιβλίο του Θ.Κυριαζόπουλου “Διόνυσος: Η αρχαία Ικαρία της Αττικής” που μόλις κυκλοφόρησε.)
Ο σημερινός Διόνυσος πήρε το όνομά του από τον αρχαίο θεό Διόνυσο μετά τις ανασκαφές του 1888 λόγω ερειπίων ναού αφιερωμένου στο Διόνυσο. Μέχρι τις ανασκαφές του 1888 ονομαζόταν Άγ. Γεώργιος από το ερειπωμένο στην περι ομώνυμο εκκλησάκι Άγιος Γεώργιος.
Μέχρι το 1900 περίπου οι πρώτοι κάτοικοι του σημερινού Διονύσου ήταν κτηνοτρόφοι, οι οποίοι είχαν έρθει από την περιοχή των Αγράφων, βλάχοι κυρίως. Αργότερα ήρθαν και τόμοι, λαξευτές μαρμάρου. Το Πεντελικό όρος ήταν πλούσι λευκό μάρμαρο.
Οι λατόμοι ήταν νησιώτες, Καρπάθιοι κυρίως αλλά και την Άνδρο, Τήνο… Τρένο από την Κηφισιά έφτανε μέχς Διόνυσο για τη μεταφορά των μαρμάρων. Έτσι δημιουργήθηκε σιγά σιγά ένας οικισμός, ο οποίος το 1912 επί Ελ. Βενιζέλοι υπουργού Εσωτερικών Εμ. Ρέπουλη με το υπ’ αριθ. 226Α <1 της 31-8-1912 ιδρύθηκε ανεξάρτητος οικισμός και μαζί με τη Ραπεντώσα προσαρτήθηκαν στο Μαραθώνα. Το 1928 με Π.Δ. ρυμοτομείται το δάσος του Διονύσου. Το 1929 (ΦΕΚ2221Α/6-7- 1929) προσαρτήθηκε στην κοινότητα της Σταμάτας, επί Ελ. Βενιζέλου και υπουργού Εσωτερικών Περ. Αργυρόπουλου. Το 1975 αποσπάστηκε από τη Σταμάτα και προσαρτήθηκε στην κοινότητα της Ροδόπολης (Μπάλα) (ΦΕΚ56Α (1-4-1975), και το 1979 με προεδρικό διάταγμα επί προεδρίας Κοον. Τσάτσου ο Διόνυσος αναγνωρίστηκε αυτόνομη κοινότητα.
«ΠροεδρικόΔιάταγμα υπ'αριθ. 78 Περί αναγνωρίσεως του συνοικισμού Διονύσου της Κοινότητος Μπάλας εν τη επαρχία και το νομώ Αττικής εις ιδίαν κοινότητα» Έχοντες υπ'όψιν τας διατάξεις... και την υπ'αριθ. 25 της 25ης Ιανουαρίου 1979 γνωμοόότησιν του Συμβουλίου της Επικρατείας... αποφασίζομεν: Ο συνοικισμός Δ ιόνυσος της κοινότητος Μπάλας της επαρχίας Αττικής του Νομού Αττικής αναγνωρίζεται εις ιδίαν κοινότητα υπότο όνομα «ΚοινότηςΔιονύσου»... Εν Αθήναις τη 27 Ιανουαρίου 1979 Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Κων/νοςΔ. Τσάτσος Ο υφυπουργός Εσωτερικών Γεώργιος Σουφλιάς
– Οι πρώτες εκλογές ακυρώθηκαν μετά από ένσταση του υποψηφίου Δημ. Πολυχρονόπουλου, προέδρου του Συνεταιρισμού «Νέα Αιολίς», και στις επαναληπτικές εκλέχτηκε ο Στρατής Καρράς και. ανέλαβε τα καθήκοντά του το Μάρτιο του 1980.
Ο πληθυσμός τότε του Διονύσου, σύμφωνα με την απογραφή του 1971, ήταν 836 κάτοικοι, με προσαρτημένους και τους φαντάρους του τότε Στρατοπέδου Ντούνη. Ο πραγματικός πληθυσμός ήταν 563 κάτοικοι. Οι εκλογείς ήταν μόνο 142. Η πρώτη θητεία του Καρρά ήταν 2,5 χρόνια. Τα γραφεία της κοινότητας ήταν οτο οίκημα του Θ. Μπώμαν, επί της οδού Βακχών.
Το 1987 μετά από συμφωνία μεταξύ της κοινότητας του ΤΥ- ΠΕΤ και ΑΕΓΒΕ παραχωρείται το Ο.Τ. 20 για ανέγερση κοινοτικού καταστήματος, το οποίο κατασκευάστηκε επί Στρατή Καρρά το 1990.
Το 2006 ο Διόνυσος αναγνωρίστηκε (»ς δήμος και το 2009 εντάχθηκε στον καλλικρατικό δήμο Διονύσου με έδρατον Άγιο Στέφανο. Ο Διόνυσος με Προεδρικό Διάταγμα έχει χαρακτηριστεί ως περιοχή εξαιρετικού κάλλους και τόπος αμιγούς κατοικίας. Στο Διόνυσο ανήκει η Ραπεντώσα και η Αναγέννηση, πάνω από την Εκάλη, ανατολικά.
Το κτήμα του Ηλιόπουλου άρχιζε από την κορυφή της Πεντέλης με’χριτη λίμνη του Μαραθώνα και το μοναστήρι Βρανά και περιελάμβανε την Εκάλη μέχρι το σημερινό Καστρί, την Άνοιξη,τη Δροσιά,τη Ροδόπολη, το Μπογιάτι (Άγιο Στέφανο), τη Σταμάτα,το σημερινό Διόνυσο…
Η Ραπεντώσα δεν ανήκε στο κτήμα του Ηλιόπουλου, ανήκει στο Δημόσιο. Τα όρια του κτήματος του Ηλιόποχιλου έφταναν μέχρι το ρέμα της Ραπεντώσας. Την περιοχή της Ραπεντώσας είχε παραχωρήσει το Δημόσιο σε βοσκούς για χρήση και είχαν χτίσει μερικά σπιτάκια.
Το Μπογιάτι (Άγ. Στέφανο) είχε απαλλοτρίωσει το Κράτος από τον Ηλιόπουλο και το είχε παραχωρήσει σε πρόσφυγες. Στη Σταμάτα κατοικούσαν κυρίως Αρβανίτες και στη Ροδόπολη βλάχοι. Στο Διόνυσο κατοικούσαν κυρίως βλάχοι και μετά το 1910(;) και νησιώτες μαρμαροτεχνίτες, που εργάζονταν στα λατομεία. Μετά το 1980, κυρίως, η σύνθεση του πληθυσμού στι ς παραπάνω περιοχές άλλαξε… Μέχρι τη δεκαετία του 1960- 1970 στην περιοχή υπήρχαν λύκοι και τσακάλια!
Ο Συνεταιρισμός «Νέα Αιολίς» ιδρύθηκε το 1960 από ιδρυτικά μέλη, που ήταν φίλοι του Ηλία Ηλιόπουλου, και ζήτησαν την έκταση από τον Ηλ. Ηλιόπουλο προς αποκατάσταση των από Αϊβαλι, συμπατριωτών του Ηλία. Την έκταση αγόρασαν τότε. Η Εθνική Τράπεζα αγόρασε και αυτή τη γνωστή περιοχή (ΤΥΠΕΤ-Αιωνόβιο δάσος), περίπου 500 στρέμματα από τον Ηλιόπουλο.
– (Το ΤΥΠΕΤ (Ταμείο Υγείας Προσωπικού Εθνικής Τράπεζας) ανήκει στο Ταμείο Υγείας των υπαλλήλων της Εθν. Τρά: ζας.
– Το αιωνόβιο δάσος ανήκει στην Εθνική Τράπεζα.
(To βιβλίο υπάρχει στο LIBRARY, Λ. Μαραθώνος 5Α, τηλ 210-8136572, Δροσιά και στα τηλέ φωνα 22940-99125 και 210 6211742. )