Αποφάσισα να αρχίσω να εξηγώ αυτό που κάνω στο κοινό. Το “Πως ένα blog ρίχνει τα δίχτυα του μακρύτερα από την επίσημη ιστοσελίδα” χτύπησε 3500 hits σε δυο ώρες και έτσι υποθέτω ότι υπάρχει ενδιαφέρον! Η συνέχεια “Facebook: το turbo του blog σας ομοίως“. Σήμερα όμως έγινε κάτι που με έκανε να καταλάβω την ευθύνη του τίτλου μου. Η απάντησή μου σε σχόλιο σε ένα από τα blog που συντηρώ είχε και το όνομα του ανθρώπου στον οποίο απευθυνόμουν. Μου ζήτησε να το εξαφανίσω. Το έκανα βέβαια από ευγένεια αλλά μάλλον πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τους κανόνες του παιχνιδιού.
Social Engineering γενικά ονομάζετε είτε η επέμβαση σε μια κοινωνία (συνήθως από το κράτος) ή η τέχνη της αλίευσης προσωπικών δεδομένων από χρήστες. Το πρώτο είναι πιο κοντά σε αυτό που φτιάχνω. Απλά χωρίς το κράτος. Στην Αμερική ο όρος “social marketing” χρησιμοποιείται για την έννοια της εταιρικής ευθύνης σχεδόν, οπότε είναι πολύ ρηχό. Αν ακολουθήσατε τους παραπάνω συνδέσμους από αληθινές περιπτώσεις πελατών μου θα έχετε αρχίσει να νομίζετε ότι τέτοιες προσπάθειες αποτελούνται από “απάτες” με “ψεύτικες οντότητες” που κάνουν ότι είναι κάτι που δεν είναι. H ανάμιξη περιεχομένου και διαφήμισης είναι παρούσε σε σχεδόν κάθε newsletter από την εποχή του “Software Magazine” μου με τους 40.000 αναγνώστες του . Αλλά βασική αρχή και προσπάθεια σε όλα αυτά είναι να είναι ξεκάθαρες στα συμφέροντα που προωθούν.
“The Company does not condone manipulating the social media flow by creating “fake” destinations and posts designed to mislead followers and control a conversation. Every Web site, “fan page”, or other online destination that is ultimately controlled by the Company must make that fact known to users and must be authorized according to applicable internal protocols in order to track and monitor the Company’s online presence.” Το απόσπασμα είναι από την εξαιρετική περίληψη της Κόκα Κόλα για τις αρχές που ακολουθούν στις δραστηριότητές τους στα social media.
Το καλύτερο παράδειγμα που μπορώ να σκεφτώ από τα πρόσφατα δικά μου είναι η τρόικα των συμφερόντων γύρω από ένα βιβλίο. Το project ήρθε (ως συνήθως) σαν ένα απλό προϊόν. Το βιβλίο “Από Αύγουστο σε Αύγουστο”, μια αυτοβιογραφία. Εγώ όμως δεν ασχολούμαι με ιστοσελίδες, οπότε ένα απλό site για το βιβλίο δεν είχε πλάκα. Η σχετική σελίδα στο Facebook έχει κάποια διάδραση με το κοινό αλλά τίποτα συνταρακτικό ακόμα. (Μόλις άρχισε εξάλλου.) Στο κάτω μέρος, εκεί με τις συνδέσεις, θα παρατηρήσετε μια άλλη ιστοσελίδα σχετικά με τον σκοπό στον οποίο πάνε τα έσοδα του βιβλίου. Μια υποτροφία στην Αμερική και μάλιστα για πτυχιακές σπουδές. Ούτε εδώ όμως δεν έχουμε κάτι ιδιαίτερο.
Το άλλο θέμα με έπιασε. Η δωρεά οργάνων. Εδώ μάλιστα, εδώ ανάβουν τα λαμπάκια μου. Ένα θέμα “θαμμένο” στην ελληνική κοινωνία του οποίου η ώρα έχει έρθει. Παρατηρήστε την σχετική σελίδα στο Facebook, αν και μόλις μιας εβδομάδας, πόσο πιο “ζωντανή” είναι. Τι κι αν είναι χάλια ακόμα (αισθητικά και από περιεχόμενο/usability) ακόμα η ιστοσελίδα. Αυτό θα φτιάξει. Σαν κοινωνικός μηχανικός εγώ θα χαρώ όταν δω αποτέλεσμα. Ναι, μετρήσιμο αποτέλεσμα. Να πουλάμε βιβλία, καλό. Η υποτροφία και αυτή καλός σκοπός. Αλλά εγώ έβαλα μόνος μου στόχο να αυξήσω στους επόμενους μήνες κατά 10% τους δωρητές οργάνων στην Ελλάδα. (Πατήστε εδώ για να μάθετε πόσο εύκολο είναι – πέντε λεπτά σε ένα ΚΕΠ.) Και να αλλάξει επιτέλους το νομικό πλαίσιο, να γίνει υποχρεωτική η δωρεά οργάνων (opt out) όπως σε όλες τις άλλες προηγμένες χώρες. Απαιτείται βέβαια και lobbying και πολλά άλλα πράγματα στα οποία δεν θα μπω εδώ σε λεπτομέρειες. (Το lobbying μέσα από social media είναι ακόμα σε πολύ πρώιμα στάδια – δεν ξέρω πολλούς άλλους που να ασχολούνται.)
Συνήθως τα case studies τα δείχνουμε αφού έχουν ολοκληρωθεί, αλλά εγώ είμαι σκληρός με τον εαυτό μου και μου αρέσει η διάδραση. Είτε επώνυμα ή ανώνυμα λοιπόν βαράτε με τις σκέψεις σας παρακαλώ!
Δεν φαίνομαι παντού σε αυτά τα blog ή facebook (έχει και Twitter, YouTube, Flickr και πολλά ακόμα η συγκεκριμένη καμπάνια.) Όχι γιατί κρύβομαι αλλά γιατί δεν απαιτείται ή κρίνω ότι θα εμπόδιζε επικοινωνιακά την προσπάθεια. Σιγά σιγά άλλωστε ελπίζω να εμπλακούν άλλοι που να εκτελούν την καμπάνια και να δημιουργούν το περιεχόμενο. Στις σελίδες “about” ή “πληροφορίες” δηλώνουμε ξεκάθαρα τις σχέσεις ανάμεσα στα site. Και όπου απαιτείται σχόλιο, το κάνω με το όνομα και την ιδιότητά μου. Μπορεί να μπερδευτεί κάποιος; Σίγουρα. Είναι επίτηδες; Ναι, τις περισσότερες φορές προσχεδιασμένο από εμένα. Αλλά αν το μάθει θα νιώσει προδομένος;
Η σωστή επικοινωνία, σε βάθος χρόνου, ακόμα και στον κυβερνοχώρο, πιστεύω ότι τελικά με δικαιώνει. Αλλά βέβαια και ο Γκέμπελς ίσως έτσι να νόμιζε!
(Προφανώς project με ίσως πιο γνωστούς πελάτες που όμως δεν θέλουν να δημοσιοποιηθούν δεν τα αναφέρω εδώ αλλά όχι επειδή είναι μυστικά – απλά δεν θέλουν να δώσουν δημοσιότητα στους μηχανισμούς marketing τους γενικά.)