Όλοι οι οδοντίατροι είναι απατεώνες. Σου κάνουν σφραγίσματα που δεν χρειάζεσαι και πολλά χειρότερα. Εκτός από τον δικό μου. Αυτόν τον εμπιστεύομαι. Δυσκολευόμαστε να το παραδεχτούμε. Αλλά όπως ψωνίζουμε άλλους ανθρώπους για δουλειές στην ζωή μας, έτσι αποφασίζουμε και θα ψηφίσουμε.
“Αφήστε με μισή ώρα με οποιονδήποτε. Μαύρο, άσπρο, Ισπανικής ή Κινέζικης καταγωγής. Σχεδόν σίγουρα θα τον πείσω να με ψηφίσει.” Έτσι λέει ο Μπαράκ Ομπάμα γιατί ξέρει ότι είναι χαρισματικός. (Lisa D. Spiller, Jeff Bergne-Branding the Candidate: Marketing Strategies to Win Your Vote) Το προϊόν πουλάει. Παρόλα αυτά το έντυσε με την πιο προηγμένη και συστηματική ομάδα marketing όλων των εποχών στον χώρο της πολιτικής. Αλλού γκρινιάζω ότι ψωνίζουμε δήμαρχο από την φωτογραφία καθότι έχει αποδειχθεί ότι με μια ματιά μπορούμε κατά 70% να βρούμε ποιος νίκησε μια αναμέτρηση κι ας μην τους ξέρουμε καθόλου.
Αν είμασταν λογικοί στις πολιτικές αποφάσεις μας, όταν ακούγαμε εξαγγελίες θα περιμέναμε να συνοδεύονται και από συγκεκριμένους τρόπους υλοποίησης, χρηματοδότησης και χρονοδιάγραμμα. Αν έχουν δυο υποψήφιοι παρόμοιες εξαγγελίες θα βάραγαν καμπανάκια. (Ειδικά αν ήδη σε πολιτική θέση και δεν τα έχει κάνει τόσο καιρό!) Αλλά δεν είμαστε λογικοί. Ψωνίζουμε πολιτικούς υποσυνείδητα. Εξού και έχει τόσο μεγάλη σημασία η καλά στημένη επικοινωνία τους. (Εδώ ένα πρόσφατο παράδειγμα αναλυτικά.)
Τα είχα πάρει με την ΔΗΜΑΡ πρόσφατα και πήγα να γράψω “Κουβέλης ζώον” στο Google να δω τι θα βγάλει. Δεν πρόλαβα. Προφανώς αρκετοί Έλληνες (για να το προτείνει το Google) είχαν αναζητήση “κουβέλης ζώδιο”! Ο άνθρωπος ήταν αρχηγός κόμματος σε μια κρίσιμη καμπή της ιστορίας μας και αυτό που τους απασχολούσε ήταν που έχει τον ωροσκόπο του!
Αυτό που λείπει από την Ελληνική πολιτική σκηνή είναι ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός. Στις ΗΠΑ κατάφεραν χρησιμοποιώντας τεχνικές marketing να πάνε τους ψηφοφόρους από τον Ρίγκαν στον Μπους. (Line extension είναι ο όρος όταν το κάνεις σε άλλα προϊόντα – (Kenneth M. Cosgrove – Branded Conservatives: How the Brand Brought the Right from the Fringes) Μέχρι και ράντσο αγόρασε το 1999 ο Μπους για να προσπαθήσει να θολώσει τα νερά και να επικαρπωθεί από την εικόνα του Ρίγκαν. Οι Συντηρητικοί στις ΗΠΑ κατάλαβαν την ανάγκη διαρκούς επικοινωνίας με το κοινό. Όχι μόνο λίγο πριν τις εκλογές. Πρέπει να έχεις έτοιμα, μακροπρόθεσμα σενάρια να πουλήσεις. Όταν βγάζει σκάνδαλο ο Κλίντον, το συνδέεις με τα ξενοπηδήματα του Κένεντι κοκ. Πολύ πιο γρήγορα πιάνει η όποια κριτική όταν πέφτει σε τέτοια έτοιμα καλούπια.
Το θέμα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε σχέση με την υποτιθέμενη “απάθεια” των νέων στην πολιτική. Όσοι το λένε αυτό έτσι εύκολα δεν το έχουν σκεφτεί σφαιρικά. Κατ’αρχάς η πολιτική είναι ένα από τα πολλά πράγματα στην ζωή μας. Η δουλειά, οι σχέσεις, η διασκέδαση και πολλά ακόμα είναι λογικό να έρχονται πρώτα. Επιπλέον μπερδεύουν πολλοί την απάθεια με την έλλειψη φανατισμού. Θέλετε να κάνετε νέους πολίτες όσο χάλια ήταν οι παλιοί; Κι εγώ είμαι από αυτούς που αγχώνεται με την πολιτική των διασημοτήτων. Δεν θέλω να διαλέγουμε δημοσιογράφους, ποδοσφαιριστές ή ηθοποιούς απλά επειδή είναι γνωστοί. Αλλά το σωστό branding μακροπρόθεσμα έχει μια λογική. Αν δεν είναι συμβατό αυτό που δείχνει ο πολιτικός με αυτά που κάνει θα φανεί. Τα νέα παιδιά έχουν εξαιρετικά εξασκημένες κεραίες για να ανιχνεύουν ασάφειες και ψέματα. (Dan Cassino, Yasemin Besen-Cassino – Consuming Politics: Jon Stewart, Branding, and the Youth Vote in America)
Όταν αγοράζουμε κάποια προϊόντα μας ορίζουν. Γινόμαστε “ο μπεμβεδάκιας” ή ο “Apple fan boy”. Προφανώς είναι πρόοδος η πολιτική ταυτότητα να μην είναι το κύριο σημείο αναφοράς. Μπορεί κάλλιστα να νιώθει σοσιαλιστής όταν ασχολείται με την πολιτική αλλά αμέσως μετά να θεωρεί την σεξουαλική ταυτότητα καθοριστική ή μετά από λίγο να βάζει μπροστά το χόμπι του ή την ομάδα του. Την επόμενη μέρα μπαίνεις σε ένα αεροπλάνο ή γίνεται κάτι με την Τουρκία και ξαφνικά θυμάσαι την ελληνικότητά σου σαν κυρίαρχη ταυτότητα.
Η ωριμότητά μας έγκειται στην ικανότητα να καταλαβαίνουμε και να διαχειριζόμαστε όλες αυτές τις ταυτότητες με κάποια ισορροπία.
