Οι πιθανές ημερομηνίες και τι προβλέπει το Σύνταγμα – Τετ α τετ Τσίπρα με Παυλόπουλο από μέρα σε μέρα
Καταιγιστικές πολιτικές εξελίξεις ενδέχεται να πυροδοτήσει ακόμη και σήμερα ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ανακοινώνοντας πρόωρη προσφυγή στις κάλπες. Η απόφαση του Μεγάρου Μαξίμου θεωρείται ειλημμένη και μπορεί πλέον να δημοσιοποιηθεί, μετά την έγκριση εκταμίευσης της πρώτης δόσης από τον ESM και την υπερψήφιση του ελληνικού προγράμματος από τα ευρωπαϊκά κοινοβούλια.
Ανοιχτό ζήτημα παραμένει η ημερομηνία των εκλογών, για την οποία στο κυβερνητικό επιτελείο συζητούνται τρεις προτάσεις: 20 ή 27 Σεπτεμβρίου ή μετά τις 11 Οκτωβρίου, ώστε να έχουν ψηφιστεί τα προαπαιτούμενα της πρώτης αξιολόγησης και να έχει διασφαλιστεί δέσμευση των εταίρων για ελάφρυνση του χρέους.
Ο Αλέξης Τσίπρας δεν αποκλείεται να μεταβεί σήμερα το προεδρικό Μέγαρο για να ανακοινώσει στον Προκόπη Παυλόπουλο την παραίτηση της κυβέρνησης. Το πιθανότερο πάντως είναι οι διαδικασίες να κινηθούν από Δευτέρα.
Ο Αλέξης Τσίπρας κρατούσε χαμηλούς τόνους μέχρι να πέσουν οι υπογραφές για το νέο δάνειο προς την Ελλάδα. Το πράσινο φως για το δάνειο των 13 εκατ. Ευρώ για τις άμεσες υποχρεώσεις ανοίγει το δρόμο στον πρωθυπουργό να κινήσει άμεσα τις διαδικασίες. Το σενάριο της ψήφου εμπιστοσύνης και της κυβέρνησης ειδικού σκοπού φαίνεται πως κλειδώθηκε στο συρτάρι, καθώς έτσι ο Αλέξης Τσίπρας θα παρέμενε εγκλωβισμένος στον πρωθυπουργικό θώκο έως τον Μάρτιο.
Από το Μέγαρο Μαξίμου εξακολουθούν να επιμένουν ότι οι οριστικές αποφάσεις θα ληφθούν τις επόμενες ημέρες, ωστόσο το ζήτημα των πολιτικών πρωτοβουλιών της κυβέρνησης είναι το κυρίαρχο στις συναντήσεις που ο πρωθυπουργός έχει με κυβερνητικά στελέχη και σειρά είχε χθες ο υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Πάνος Σκουρλέτης. Ο κ. Τσίπρας ζητεί τις εισηγήσεις των κυβερνητικών στελεχών και τις απόψεις τους, ωστόσο δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά του για τις επόμενες κινήσεις και εμφανίζεται να εξετάζει τα υπέρ και τα κατά που έχουν οι δύο βασικές εναλλακτικές: η άμεση προσφυγή στις κάλπες ή η μετάθεση του χρόνου εκλογών για τον Οκτώβριο.
Συνταγματικό κώλυμα για εκλογές
Σύνθετο είναι από νομικής και πολιτικής άποψης το εγχείρημα της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες, καθώς η παρούσα Βουλή προέρχεται από πρόωρη διάλυση της προηγούμενης και δεν μπορεί να διαλυθεί πριν από τον Φεβρουάριο του 2016, οπότε και παρέρχεται ένα έτος από τη συγκρότησή της σε σώμα. Ωστόσο, αν παραιτηθεί η κυβέρνηση, εφαρμόζεται το άρθρο 37 του Συντάγματος. Με την τήρηση όλων των προβλεπομένων στο Σύνταγμα διαδικασιών, εκλογές πρέπει να διεξαχθούν το λιγότερο σε 20 και το μάξιμουμ σε 30 ημέρες.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 37 του Συντάγματος, την παραίτηση της Κυβέρνησης ακολουθεί ανάθεση διερευνητικών εντολών κατά σειρά στους αρχηγούς των 4 μεγαλύτερων σε κοινοβουλευτική δύναμη κομμάτων της παρούσας Βουλής (Η 4η Εντολή θα δοθεί στο Ποτάμι).
Κάθε διερευνητική εντολή διαρκεί μέχρι 3 μέρες. Εάν κάποιος αρχηγός κόμματος δεν αποδεχθεί, ακολουθεί ο επόμενος. Σε περίπτωση που δεν καταστεί δυνατός ο σχηματισμός κυβέρνησης, ο ΠτΔ συγκαλεί τους αρχηγούς όλων των κομμάτων για να διαπιστωθεί η αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης – και προσπαθεί να σχηματίσει κυβέρνηση συνεργασίας ή κυβέρνηση που θα έχει την ανοχή της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας.
Σε περίπτωση αδυναμίας σχηματισμού κυβέρνησης, ο ΠτΔ επιδιώκει τον σχηματισμό κυβέρνησης από όλα τα κόμματα, η οποία θα διενεργήσει τις εκλογές.
Εαν τούτο δεν καταστεί δυνατόν, αναθέτει στην πρόεδρο του Αρείου Πάγου τον σχηματισμό εκλογικής κυβέρνησης όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής για να διενεργήσει εκλογές μέσα σε 20- 30 μέρες.
Σύμφωνα με τα παραπάνω πρόωρες εκλογές μπορεί να διεξαχθούν ΜΟΝΟ μετά από παραίτηση της Κυβέρνησης και κήρυξη της διαδικασίας του Αρθρ. 37 του Συντάγματος.
Αυτά μπορούν να συμβαίνουν μέχρι τον Φεβρουάριο του 2016 που συμπληρώνεται ένας χρόνος από την έναρξη των εργασιών της παρούσας Βουλής. (Αρθ. 41 παρ.4 του Συντάγματος).
Η ρήξη με Λαφαζάνη γέρνει την πλάστιγγα
Η αλλαγή στάσης από τον Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος τα δύο τελευταία 24ωρα εξέταζε σοβαρά το ενδεχόμενο να κλείσει τη Βουλή για να περάσουν με την ασφάλεια των ελεγχόμενων θερινών τμημάτων οι έξι εφαρμοστικοί νόμοι των προαπαιτούμενων μέτρων του μνημονίου, φέρεται να συντελέστηκε μετά την κλιμάκωση της εσωκομματικής κόντρας με τους διαφωνούντες και την ξεκάθαρη δήλωση του Παναγιώτη Λαφαζάνη ότι δεν θα παρέχει ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση.
Η δήλωση αυτή του Παναγιώτη Λαφαζάνη προκάλεσε την σφοδρότατη και ανοιχτή επίθεση της κυβερνητικής εκπροσώπου, Όλγας Γεροβασίλη, η οποία κατόπιν συνεννόησης με τον Αλέξη Τσίπρα το βράδυ της Τετάρτης κατηγόρησε τους διαφωνούντες πως έχουν αποφασίσει να ανατρέψουν την κυβέρνηση της Αριστεράς, επαναφέροντας τον ισχυρισμό ότι η Αριστερή Πλατφόρμα θέλει Μνημόνιο με δραχμή. Παράλληλα, ταυτίζοντάς τους με τους δορυφόρους του Σόιμπλε που επεδίωκαν την έξοδο της χώρας από το ευρώ.
Την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες επιβεβαίωσε εμμέσως χθες η κυβερνητική εκπρόσωπος, Όλγα Γεροβασίλη. «Είναι γνωστό ότι εδώ και τρία χρόνια οι ίδιοι καταψήφιζαν και δεν έδειξαν καμιά εμπιστοσύνη σχεδόν σε όλες τις αποφάσεις της κεντρικής επιτροπής τα τελευταία χρόνια ακριβώς διότι δεν περιείχαν την προοπτική υιοθέτησης της δραχμής», είπε η κ. Γεροβασίλη θέτοντας ένα ερώτημα προς τον κ. Λαφαζάνη: «Η μετάβαση στο νέο νόμισμα που εισηγείται θα είναι σε συμφωνία με τους εταίρους ή όχι;
Αν είναι συμφωνημένη, θα έχουμε απλώς μνημόνιο με δραχμή πράγμα που δεν εγγυάται σε καμία περίπτωση καλύτερη λύση για τα φτωχά και μεσαία στρώματα. Αν, για παράδειγμα, ο σύντροφος Στρατούλης ήταν υπουργός και η χώρα στη δραχμή, θα μπορούσε να εγγυηθεί το επίπεδο ζωής των συνταξιούχων;
Αν δεν είναι συμφωνημένη πώς θα στηριχτεί το νέο νόμισμα; Με ποια αποθεματικά; Με ποια ρευστότητα; Ή με ποια δάνεια από άλλες πηγές; Ή μήπως θα υποτιμηθεί ελεύθερα με όρους παγκόσμιας αγοράς;
Τέλος, γνωρίζουμε όλοι ότι το γερμανικό Υπουργείο Οικονομικών ήθελε και ενδιάμεσα προαπαιτούμενα μετά τις 22 Ιουλίου αλλά και δάνειο γέφυρα, που οι προσπάθειες της διαπραγματευτικής ομάδας απέτρεψαν. Ήθελε, επίσης όπως γνωρίζουμε όλοι και ειδικά ο σύντροφος Παναγιώτης Λαφαζάνης, τη συντεταγμένη έξοδο της χώρας από το ευρώ. Το σχέδιο αυτό είχε ανοιχτά υποστηριχτεί στην κοινοβουλευτική ομάδα από τον ίδιο και άλλα στελέχη της αριστερής πλατφόρμας».
«Οι ξεκάθαρες απαντήσεις θα βοηθήσουν όλους μας να κατανοήσουμε τη βάση στην οποία παίρνουν οι σύντροφοι την απόφαση ανατροπής της κυβέρνησης της Αριστεράς», τόνισε στη δήλωσή της η κυρία Γεροβασίλη.
Τούτων δοθέντων, στο Μέγαρο Μαξίμου φαίνεται πως καταλήγουν στη λύση της άμεσης προσφυγής στις κάλπες, καθώς εκτιμούν ότι η Αριστερή Πλατφόρμα, η οποία προσανατολίζεται ανοιχτά πλέον να κατέβει με νέο κομματικό σχηματισμό μαζί με δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς όπως ο Αλέκος Αλαβάνος και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, δεν θα έχει προλάβει να προετοιμαστεί. Παράλληλα, δεν είναι λίγοι αυτοί που σημειώνουν ότι οι πολίτες δεν θα έχουν αρχίσει να νοιώθουν στο πετσί τους το βαρύ κόστος του νέου μνημονίου, καθώς τα ραβασάκια θα αρχίσουν να έρχονται από το τέλος του Σεπτεμβρίου, ενώ υπογραμμίζουν επιπλέον ότι ο Αλέξης Τσίπρας δεν θα έχει δεχθεί τόσο μεγάλη φθορά στο πολιτικό του κεφάλαιο από τις κατηγορίες για την υπογραφή του τρίτου μνημονίου από τα κόμματα της αντιπολίτευσης και τους εσωκομματικούς διαφωνούντες.
Διαφωνεί με τις κάλπες η Αριστερή Πλατφόρμα
Στην Αριστερή Πλατφόρμα ξορκίζουν το σενάριο των άμεσων εκλογών – όπως φαίνεται και από την ανακοίνωση του μέλους της Π.Γ του ΣΥΡΙΖΑ Αλέκου Καλύβη – αφού θα τους βρει απροετοίμαστους να προλάβουν την ίδρυση νέου πολιτικού φορέα. Σε κοινωνικό επίπεδο, το Μαξίμου θα προτιμούσε να στηθούν κάλπες άμεσα πριν από την πλήρη εφαρμογή των μέτρων που προβλέπει το Μνημόνιο που θα προκαλέσουν πλήθος κοινωνικών αντιδράσεων.
Σε αυτό το πλαίσιο υπάρχουν φωνές εντός της κυβέρνησης που υποστηρίζουν ότι οι εκλογές θα είναι λυτρωτικές για τον Αλέξη Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ αφού απαλλαγμένος από την Αριστερή Πλατφόρμα θα μπορεί να συνεργαστεί σε κυβερνητικό επίπεδο με το Ποτάμι, το ΠΑΣΟΚ και πιθανά την ΝΔ. Οι υποστηρικτές αυτής της άποψης, εκτιμούν ότι μετά τις εκλογές είναι πιθανός ο σχηματισμός κυβέρνησης εθνικής ενότητας με πρωτοβουλία του ΣΥΡΙΖΑ. Οι ίδιες πηγές υποστηρίζουν ότι μία τέτοια προοπτική πιθανότατα θα έβρισκε σύμφωνους και τους εταίρους που ζητούν εγγυήσεις για την εφαρμογή των μνημονιακών πολιτικών.