Ο ασκούμενος στη yoga βλέπει τη ζωή σαν ένα τρίγωνο: το φυσικό σώμα διέρχεται διαδοχικά μέσα από τη γέννηση, την ανάπτυξη, την ωρίμανση, την αλλαγή, τη φθορά και τέλος το θάνατο. Η περίοδος της ανθρώπινης ανάπτυξης κορυφώνεται στην ηλικία των 28 ετών περίπου. Μέχρι τότε στην περίοδο της νεότητας, ο βαθμός της κυτταρικής αναζωογόνησης (αναβολισμός) υπερισχύει του βαθμού κυτταρικής φθοράς (καταβολισμό). Στο μέσο άνθρωπο, ο οργανισμός διατηρεί σε ισορροπία αυτές τις δύο λειτουργίες- αναβολισμό και καταβολισμό- από τα είκοσι οκτώ (28) μέχρι περίπου τα τριάντα πέντε έτη (35). Από εκεί και πέρα η διαδικασία της κυτταρικής φθοράς (καταβολικός μηχανισμός) αρχίζει να υπερισχύει και το σώμα αργά αλλά σταθερά ξεκινά τη φθίνουσα του πορεία που οδηγεί στη γήρανση και τις ασθένειες που τη συνοδεύουν.
Ωστόσο οι δάσκαλοι της yoga υποστηρίζουν ότι δεν πρέπει να απογοητευόμαστε, μια και δεν γεννηθήκαμε για αναπτυχθούμε και στη συνέχεια να υποβληθούμε απλά στη γήρανση, τον πόνο, τις ασθένειες και τελικά στο θάνατο. Υπάρχει μια πολύ σπουδαιότερη πτυχή, ένας λαμπρός στόχος και προορισμός που υπερβαίνει τη διαδικασία της αναπόφευκτης φυσικής φθοράς. Όμως, η πνευματική εξερεύνηση του πραγματικού σκοπού της ζωής απαιτεί οξύνοια και ισχυρή θέληση, χαρακτηριστικά ενός υγιούς σώματος και ενός λειτουργικού, λαμπρού νου. Για το λόγο αυτό οι αρχαίοι σοφοί δημιούργησαν ένα ολοκληρωμένο σύστημα που αναστέλλει σημαντικά τη φυσική διαδικασία της γήρανσης, τη λειτουργία του καταβολικού μηχανισμού, διατηρώντας τις φυσικές και νοητικές λειτουργίες ακμαίες και ισχυρές. Αυτό είναι το σύστημα διδασκαλίας και πρακτικής της Yoga, ένα απλό και φυσικό πρόγραμμα που βασίζεται σε πέντε (5) θεμελιώδεις πυλώνες:
- Σωστή άσκηση (asanas),μέσα από τις γιόγκικες ασάνες που δουλεύουν συστηματικά πάνω σε όλα τα μέρη τους σώματος, εναρμονίζοντας τους μυς και τους συνδέσμους, κρατώντας τη σπονδυλική στήλη και τις αρθρώσεις εύκαμπτες και βελτιώνοντας την κυκλοφορία αλλά και τη λειτουργία των εσωτερικών μας οργάνων. Οι γιόγκικες ασάνες ενισχύουν τη μυϊκή ευκαμψία και χτίζουν τη δύναμη, ενώ ευεργετούν με τη δράση τους την λειτουργία του νευρικού, κυκλοφορικού, πεπτικού και ενδοκρινικού συστήματος. Σε επίπεδο αιθερικού σώματος, ρυθμίζουν τη ροή της ζωτικής ενέργειας (πράνα) και ξυπνούν τις λεπτοφυείς ενέργειες στα ενεργειακά κέντρα (chakras) και στους μεσημβρινούς (nadis).
- Σωστή αναπνοή (pranayama), χρησιμοποιώντας την πλήρη αναπνευστική μας ικανότητα, μέσα από ειδικές πρακτικές, που τροφοδοτούν το σύνολο της πνευμονικής χωρητικότητας, και όχι μόνο μέρος τους, με οξυγόνο, επαναφορτίζοντας ενεργειακά ολόκληρο το σώμα. Η ζωτική ενέργεια ή prana υπάρχει σε όλα τα έμβια όντα, απορροφούμε πράνα μέσα από τον αέρα που αναπνέουμε, το φαγητό που τρώμε, τις ακτίνες του ήλιου που αντικρίζουμε, το χώμα της γης πάνω στο οποία βαδίζουμε. Η γνώση και ο έλεγχος της πράνα ονομάζεται pranayama. Η κυρίαρχη λειτουργία της pranayama είναι η τροφοδοσία των κυττάρων με ζωτική ενέργεια πράνα. Μέσω των τεχνικών της pranayama, αποκτούμε συνειδητό έλεγχο της αναπνοής, τροφοδοτώντας τα κύτταρα και τον εγκέφαλο με αυξημένες ποσότητες οξυγόνου, φέρνοντας ταυτόχρονα τον νου σε κατάσταση απόλυτης ηρεμίας και συγκέντρωσης. Για το λόγο αυτό οι τεχνικές της pranayama αποτελούν το μονοπάτι που οδηγεί στη Yoga Dhyana, δηλαδή τον υπερβατικό διαλογισμό.
- Σωστή χαλάρωση (savasana), μέσω της απελευθέρωσης της έντασης των μυών και του φόρτου του νευρικού συστήματος, επιφέροντας βαθιά αναζωογόνηση που έχει αποδειχθεί επιστημονικά πως ισοδυναμεί με τουλάχιστον τέσσερις (4) ώρες ωφέλιμου ύπνου. Η τεχνική της χαλάρωσης εξασκείται πάντα μετά την ολοκλήρωση των ασανών και των τεχνικών pranayama και λαμβάνει χώρα σε φυσικό, νοητικό και πνευματικό επίπεδο.
- Σωστή διατροφή (diet), θρεπτική και καλορυθμισμένη, βασισμένη σε φυσικές τροφές, κρατώντας το σώμα φωτεινό & ευλύγιστο και το νου ήρεμο, χαρίζοντας υψηλή αντοχή ενάντια στη γήρανση και τις ασθένειες. Η γιόγκικη διατροφή είναι σατβική, δηλαδή αγνή σε ποιότητα και βασίζεται σε αγνά, φρέσκα, καλομαγειρεμένα & φρεσκομαγειρεμένα υλικά.
- Θετικός τρόπος σκέψης & διαλογισμός (Vedanta/ Dhyana), που βοηθούν στην απομάκρυνση των αρνητικών σκέψεων που απομυζούν το ενεργειακό μας δυναμικό, αποκαθιστώντας μια ισχυρή προδιάθεση ηρεμίας και θετικότητας στις προκλήσεις της ζωής. Ο διαλογισμός αποτελεί μια βαθιά βιωματική εμπειρία, αρμονίας, ελευθερίας και υπέρτατης ευδαιμονίας, που κάθε άνθρωπος δικαιούται να απολαύσει και να βιώσει.
Η Yoga αποτελεί έναν ολόκληρο τρόπο ζωής που βασίζεται στην αυτοπειθαρχία και στο μοντέλο «απλή ζωή, υπερβατική θεώρηση». Το σώμα αποτελεί τον ναό, το όχημα της ψυχής και έχει συγκεκριμένες προδιαγραφές λειτουργίας, προκειμένου να επιτελεί το ρόλο του αρμονικά και αποτελεσματικά. Όταν αυτό επιτυγχάνεται, ο άνθρωπος δεν περιορίζεται στην εκτέλεση των καθημερινών του καθηκόντων και υποχρεώσεων, δεν εγκλωβίζεται από τη μιζέρια και τις δυστυχίες της ζωής, αλλά υψώνεται σε μια ομορφιά και ένα απερίγραπτο μεγαλείο υπέρτατης χαράς και ευδαιμονίας, σε ένα μαγικό χώρο ύπαρξης που όλοι, δίχως εξαίρεση, αξίζει να βιώσουμε.
Μαριάννα Χρυσικάκου
