Ήταν ένας αξέχαστος επιτάφιος.
Έπρεπε να το είχα υποψιαστεί. Πριν καν φύγουμε, χτυπάει κάποιος στην πόρτα. Είναι μια κοπελιά από δίπλα που έχει φέρει το μικρό, ακόμα στην στράτα το μωρό, “για να δει βαρελότα”. Δεν κατάλαβε ότι δεν είμαστε ντόπιοι για να έχουμε κούτες από δαύτα. Στην καλύτερη ήθελε να δείξει στο μωρό δυναμιτάκια που πονάνε τα αυτιά σου. Αλλά για αυτήν είναι παράδοση.
Παρόμοια τα πράγματα και στην εκκλησία. Πήγαμε από νωρίς αλλά έσκαγαν παντού ρουκέτες και βεγγαλικά σαν να ήταν ήδη Λαμπρή. Μωρά που μόλις περπατούσαν αλλά κρατούσαν διάφορα πολύχρωμα φωτεινά που έκαιγαν. Πεντάχρονα με σακούλες από πράγματα τα οποία άναβαν και έσκαγαν με εκωφαντικό κρότο. Ευτυχώς είχα βάλει ωτασπίδες. Η δε εκκλησία είχε σκαλωσιά από την μια μεριά. Όχι για έργα, αν και είναι παλιά και πολύ όμορφη. Για τον ρουκετοπόλεμο έχουν χτίσει κανονικά αναχώματα και σιδερένια καλύμματα παντού.
Το εντυπωσιακό δεν ήταν μόνο η ποσότητα και η ποικιλία εκρήξεων γύρω μας αλλά οι άνθρωποι βέβαια. Σοβαρός εξηντάρης και βάλε παππούς να ρίχνει το ένα πίσω από το άλλο. Να το ανάβει και να το δίνει στο εγγόνι σαν να είναι τσουρέκι….
Βγήκε ο επιτάφιος και εμείς μείναμε πίσω πίσω στην ακολουθία καλού κακού. Μια από τα ίδια. Να φεύγουν βεγγαλικά διαρκώς, ρουκέτες από τα μπαλκόνια των σπιτιών. Μια ευπρεπής σαραντάρα μπροστά μας, ντυμένη στην τρίχα, έβγαζε διαρκώς από την τσάντα της βαρελότα και τα πέταγε μέσα στους κήπους των σπιτιών. Τα ίδια και ο κύριος δίπλα της.
Κάθε τόσο το πλήθος πήγαινε από την μια μεριά του δρόμου. Πως κάνουμε στην πόλη αν υπάρχει μια λακούβα, ε, εδώ κάνουν έτσι για όποιο βαρελότο ξεφύγει και πέσει κάτω. Δεν το κλωτσάει κανείς, δεν το σβήνουν, απλά παραμερίζουν λίγα μέτρα και συνεχίζουν. Με θρησκευτική ευλάβεια, άνθρωποι κάθε ηλικίας ανάβουν διαρκώς δυναμιτάκια και τα πετάνε αριστερά δεξιά. Σχεδόν όλοι, σχεδόν παντού. Περνάμε σπίτι με έναν σκύλο που έχει τρελαθεί από τις εκρήξεις και τρέχει πάνω κάτω. Από ότι είδα δεν πέταξε κανείς σε αυτόν τον κήπο. Αλλά τι να το κάνεις; Έσκαγαν παντού γύρω του έτσι κι αλλιώς.
Πέρασε από την εμπόλεμη ζώνη ο επιτάφιος και καταλάγιασε το βαρύ πυροβολικό. Οι ρουκέτες συνεχίζονται από ότι βλέπω στην γύρω περιοχή βέβαια, απλά δεν είναι πάνω από το κεφάλι μας. Αφήνουμε τον επιτάφιο να γυρίσει μόνος του στην Λωρίδα της Γάζας και πάμε προς το σπίτι. Βγάζουμε τις ωτασπίδες να συζητήσουμε αυτά που είδαμε. Ένα νεαρό ζευγάρι, γύρω στα εικοσιπέντε μπροστά μας μόνο. Ξαφνικά μπαμ! Πόνεσαν λίγο τα αυτιά μου, ευτυχώς ήταν μικρή η έκρηξη. Αντί να συζητάνε ή να φιλιούνται, τα δυο παιδιά μπροστά μας και αυτά κάθε δυο λεπτά πέταγαν δυναμιτάκια….
Το δικό μου συμπέρασμα από τον επιτάφιο στην Βροντάδο Χίου είναι ότι η υστερία για τα βεγγαλικά στην Ελλάδα είναι ατεκμηρίωτη στατιστικά. Ακόμα και στο παραπάνω εκπληκτικό σκηνικό που στήνεται κάθε χρόνο, σε ένα νησί όπου πωλούνται στο …Jumbo (σοβαρά) ελεύθερα τα κάθε λογής βεγγαλικά, δεν βρίσκω πειστικά στατιστικά δεδομένα που να δείχνουν ότι έχουν περισσότερα ατυχήματα από ότι αλλού. Η εξοικείωση όλων των κατοίκων όπως χαρακτηριστικά περιγράφω πιο πάνω, προφανώς ισοσταθμίζει τους πιθανούς κινδύνους.
Βέβαια μια προσεκτική στατιστική μελέτη για τις επιπτώσεις στην ακοή τους ίσως θα άξιζε να γίνει!
(Μερικές πρακτικές προτάσεις για να γίνει καλύτερα το έθιμο θα βρείτε εδώ)