Οι μεγάλες αφίσες εξωτερικού χώρου όπως περίπου τις ξέρουμε σήμερα ξεκίνησαν λίγο πριν τελειώσει ο 18ος αιώνας. Στην Ιαπωνία περίπου το 1830 μάλιστα έγιναν ακόμα πιο μεγάλες και σκέφτηκαν να τις γεμίσουν με όμορφες γυναίκες για να μας αποσπάνε την προσοχή. 2-3 δεκαετίες αργότερα στο Παρίσι έκαναν παραλλαγή σε αυτήν την ιδέα φιγουράροντας ημίγυμνες – για τα στάνταρ της εποχής – γυναίκες στις αφίσες.
Η αντίδραση των Παριζιάνων ήταν σχεδόν άμεση. Με κυρίως αισθητικές αντιρρήσεις επέμεναν να περιοριστούν οι χώροι στους οποίους μπορούσαν αυτές οι αφίσες να τοποθετηθούν. “Χαλάνε το τοπίο”. Αυτές οι εικόνες που τώρα κοσμούν τους τοίχους μας με ρετρό αίσθηση τότε πολεμήθηκαν όχι βέβαια επειδή ήταν άσχημες αλλά επειδή ενστινκτωδώς οι άνθρωποι ήξεραν τι τους έκαναν:
Τους έκλεβαν την προσοχή.
Ήμουν στο Λονδίνο όταν πρωτοπαρουσιάστηκε η διάσημη διαφήμιση σουτιέν με την Eva Herzikova. Οι ιστορίες για αυτοκίνητα που τρακαρούσαν είναι σχεδόν αλήθεια. Μια έντονη δόση αισθησιασμού που πλέον λείπει από τους εξωτερικούς μας χώρους. Ίσως επειδή το πορνό είναι απλόχερα διαθέσιμο online, ίσως λόγω πολιτικής ορθότητας, δεν βλέπουμε τόσο ερωτισμό στο δρόμο σε τεράστιες αφίσες πια τόσο συχνά.
Τότε είχαν πει πολλοί ότι θα έπρεπε να μην μπαίνουν οι αφίσες σε σημεία που μπορεί να αποσπάσουν την προσοχή των οδηγών. Κατά περιόδους υπάρχουν αντιδράσεις στον τρόπο που δεχόμαστε διαφημιστικά μηνύματα. Και απορώ γιατί δεν είναι τώρα μια από αυτές τις περιόδους. Στις οχτώ φωτογραφίες που βλέπω στο Instagram περίπου μου πετάει μια διαφήμιση. Έτσι χυδαία, σαν να είναι από φίλο μου, με μόνο τη λέξη “sponsored” με μικρά γράμματα να το διαχωρίζει. Ε, όχι, δεν είναι αποδεκτό. Με ενοχλεί αισθητικά και πρακτικά και ψυχολογικά. Πιο πολύ από τις ημίγυμνες χορεύτριες του Φολί Μπερζέ πριν διακόσια χρόνια στο Παρίσι.
Αριστερά μια διαφήμιση επίσης σημερινή. Μου ήρθε σε ένα app. Έτσι ολοσέλιδη και κεφάτη να μου πει για υπηρεσία gay φιλοξενίας. Πολύ ωραία ιδέα και ελπίζω να περνάνε καλά. Δεν είμαι gay όμως. Καθόλου. Είναι αστοχία όποιου συστήματος θεώρησε ότι με ενδιαφέρει. Αν τύχαινε μια φορά πες μπορεί να το πω σε κάναν γκέι φίλο μου. Ή να σκεφτώ να ψάξω αντίστοιχη ιδέα για straight ανθρώπους. Αν όμως μου βγει είκοσι φορές (όπως μου βγήκε) στην ίδια μέρα, ε, παραπάει. Μου έτριψε την γαλάζια ασχετίλα του στη μούρη πιο πολύ από ότι θεωρώ αποδεκτό. Θα απεγκαταστήσω την εφαρμογή.
Το 1860 στο Παρίσι ήταν σχετικά εύκολα τα πράγματα. Ο Δήμος, το Κράτος, οι νόμοι, όλοι ενεργοποιήθηκαν για να περιορίσουν τις αφίσες. Στις παραπλανητικές αρλούμπες που βλέπω στο Facebook πως θα αντιδράσουμε όμως; Στους τσαρλατάνους που πιάνουν ανυποψίαστους αφελείς πελάτες με Boosted posts;
Κοντεύει η ώρα που θα αντιδράσουμε ή όχι ακόμα;