Μια κοπέλα βγαίνει χαμογελαστή από μια συνέντευξη για δουλειά στον τομέα της εκπαίδευσης. Έχει τα απαιτούμενα προσόντα και η συζήτηση εξελίχθηκε καλά. Αργότερα όμως πληροφορείται ότι δεν πήρε τη θέση εργασίας, επειδή οι υποψήφιοι εργοδότες έκαναν αναζήτηση στο Google με το όνομά της και βρήκαν μια φωτογραφία από την εποχή που ήταν φοιτήτρια, με ένα κοκτέιλ στο χέρι και εμφανή τα συμπτώματα της μέθης. Θεώρησαν ότι με αυτή τη φωτογραφία θα μπορούσε να προωθεί τους μαθητές στον αλκοολισμό.
Σας φαίνεται τραβηγμένο το παράδειγμα; Κι όμως, είναι πραγματικό περιστατικό, μερικών ετών πριν. Σύμφωνα με το BBC, 40% των εργοδοτών στη Βρετανία συμβουλεύονται τα social media και τις μηχανές αναζήτησης πριν προσλάβουν κάποιον. Στην εποχή όπου όλοι μοιραζόμαστε περισσότερα απ’ όσα πρέπει, όλο και κάτι θα ευχόμασταν να μπορούσε να εξαφανιστεί από τα αποτελέσματα αναζήτησης της Google [ή τουλάχιστον να εμφανίζεται στη σελίδα 2 –το καλύτερο μέρος για να κρύψεις ένα πτώμα, ως γνωστόν…].
Ανάμεσα στους ανθρώπους που πρώτοι έσπευσαν να κάνουν αίτηση για το περίφημο “δικαίωμα στη λήθη” ήταν ένας γιατρός που ήθελε να εξαφανίσει τις κακές κριτικές πρώην ασθενών του, κι ένας κατηγορούμενος για κατοχή υλικού πορνογραφίας. Ο δε πρώτος, ο οποίος ήταν και η αιτία για να οδηγηθεί το όλο ζήτημα στο δικαστήριο, ήταν ένας Ισπανός πολιτικός, ο οποίος ήθελε να εξαφανίσει από το ισπανικό Google ειδήσεις που αφορούσαν στην κατάσχεση του σπιτιού του στο παρελθόν, όταν αντιμετώπιζε οικονομικές δυσκολίες. Η Google Ισπανίας έθεσε το ερώτημα στην κεντρική διοίκηση και κάπως έτσι βρέθηκε όλη η Ευρώπη να αναγνωρίζει το δικαίωμα απομάκρυνσης links που αφορούν κάποιο άτομο υπό προϋποθέσεις [όπως, π.χ., να μην πρόκειται για δημόσιο πρόσωπο και να διασφαλίζεται ότι δεν περιορίζεται η ελευθερία του λόγου, της έκφρασης και της πληροφόρησης οποιουδήποτε].
Σίγουρα υπάρχουν αναρίθμητες περιπτώσεις όπου ο καθένας μας θα δικαιολογούσε απόλυτα τη διαγραφή αποτελεσμάτων. Σκεφτείτε να θέλετε να κάνετε μια καινούρια αρχή και το παρελθόν να σας τραβά σαν βαρίδι. Η αφαίρεση των ευαίσθητων πληροφοριών από τις μηχανές αναζήτησης σαφώς δεν εγγυάται αφαίρεση και από το Web [και μην ξεχνάμε ότι πάντα υπάρχει ο κίνδυνος του φαινομένου Στρέιζαντ], αλλά σίγουρα κάνει την ανεύρεση των δεδομένων δυσκολότερη και άρα τα καθιστά προσβάσιμα σε λιγότερους. Αυτό μοιάζει αν μη τι άλλο αποδεκτό. Οι ειδικοί θεωρούν ότι σύντομα η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αναγκαστεί να προχωρήσει σε αναπροσαρμογές.
Πριν βιαστείτε να διαγράψετε όσα δεδομένα σας μπορεί να προκαλέσουν αρνητικούς συνειρμούς στο μέλλον, σκεφτείτε:
- Το Internet κυριαρχείται σήμερα από sites όπως το Facebook και το Twitter, που δίνουν προτεραιότητα στο παρόν και θάβουν στην απεραντοσύνη του timeline οτιδήποτε παλαιότερο των λίγων ημερών, αποσυνδέοντας την ψηφιακή μας ζωή από το κοντινό παρελθόν.
- Κάθε πληροφορία που θα τοποθετηθεί σε λάθος νοηματικό πλαίσιο, μπορεί να παρερμηνευθεί. Αυτό που χρειαζόμαστε, επομένως, δεν είναι ένα πλήκτρο delete, αλλά περισσότερες επιλογές που θα πρέπει να τοποθετούν την πληροφορία εκεί που ανήκει και να την συνδέουν με σχετικά γεγονότα. Ο άνθρωπος έχασε το σπίτι του, αλλά μετά ορθοπόδησε. Αν οι πληροφορίες εμφανίζονται με λάθος σειρά και χωρίς η μία να ακολουθεί την άλλη, είναι πρόβλημα.
Όλα αυτά από μόνα τους κάνουν το ζήτημα υπερβολικά πολύπλοκο. Ελπίζω ο “μπαμπάς” Tim Berners-Lee και τα παιδιά του να έχουν σύντομα να μας προτείνουν κάποια λύση.
~ Μαρία Κοκίδου
