Ο Γουίλιαμ Στάιρον δίνει μια γλαφυρή περιγραφή των «πολλών τρομεροί εκδηλο5σεων της πάθησης», μεταξύ των οποίων είναι η απόρριψη του εαυτού, μια αίσθηση μη χρησιμότητας, μια «απόλυτη δυστυχία», όπου «με ζίύνει μια κατήφεια, μια αίσθηση φρίκης και αλλοτρίωσης, και πάνοο απ’ όλα ένα πνιγηρό άγχος». Ύστερα υπάρχουν τα διανοητικά σημάδια: «σύγχυση, αποτυχία πνευματικής συγκέντρωσης και απώλεια αναμνήσεων», και σε κατοπινό στάδιο, όπως ο ίδιος λέει, το μυαλό του «κυριεύεται από άναρχες διαστροφικές σκέψεις» και από «μια αίσθηση ότι η διεργασία της σκέψης μου βρισκόταν παγιδευμένη μέσα σε μια απερίγραπτη τοξική πλημμυρίδα που εξαφάνιζε κάθε ευχάριστη διάθεση μου να απολαύσω τον κόσμο των ζωντανο5ν». Υπάρχουν οι σωματικές επιπτώσεις: αϋπνία, αίσθηση αποχαύνωσης, «ένα είδος μουδιάσματος, ένας εκνευρισμός, αλλά κυρίως μια αλλόκοτη ευπάθεια», μαζί με «μια νευρική ανησυχία». Ακολουθεί η αποολειατης ευχαρίστησης: «Το φαγητό, όπως και καθετί άλλο στα πλαίσια των αισθήσείον, χάνει εντελώς τη γεύση του». Τέλος, η ελπίδα χάνεται, καθοός «η γκρίζα ψιχάλα του τρόμου» οδηγεί σε μια απελπισία τόσο χειροπιαστή που μοιάζει με το σωματικό πόνο, έναν πόνο τόσο ανυπόφορο, ώστε ως λύση να προβάλει η αυτοκτονία.
Μπροστά σε μια τέτοια σοβαρή κατάθλιψη η ζωή παραλύει. Από πουθενά δε φαίνεται να προβάλουν νέα ξεκινήματα. Τα ίδια τα συμπτοδματα της κατάθλιψης προαναγγέλλουν μια ζ(υή με αναστολές. Για τον Στάιρον, καμιά φαρμακευτική αγωγή και κανένα άλλο είδος θεραπείας δε βοηθούσε. Τελικά το πέρασμα του χρόνου και το καταφύγιο του νοσοκομείου ξεκαθάρισαν την απελπισία. Όμως, για τους περισσότερους ανθρο5πους, ιδιαίτερα για τις σοβαρότερες περιπτώσεις, η ψυχοθεραπεία μπορεί να είναι πολύ χρήσιμη* το ίδιο και η φαρμακοθεραπεία -το Prozac είναι η αγωγή της στιγμής, αλλά υπάρχουν πάνοο από μια ντουζίνα
Βκιρασκευάσματα που προσφέρουν κάποια βοήθεια, ιδιαίτερα σε περιπτο)- ϊζ ι: Ιονος κατάθλιψης.
Σε αυτό θα ήθελα να εστιάσω το ζήτημα στην ακόμα πιο συνηθισμέ- θλίψης, η οποία στα ανώτατα όριά της, μιλώντας με τεχνικούς όρους, |ϋ”Γ5ΐαι σε «υπο-κλινική κατάθλιψη» —δηλαδή στη συνηθισμένη μελαγχο- \ντο είναι ένα φάσμα δυστυχίας που οι άνθρωποι μπορούν να αντιμετωπί- μόνοι τους, αν διαθέτουν τα απαραίτητα εσωτερικά αποθέματα. Δυ- μερικές από τις στρατηγικές που πολλές φορές επιστρατεύονται λει- . ν σαν μπούμεραγκ και αφήνουν τους ανθρώπους σε χειρότερη κατάστα- .τι χους βρήκαν. Μια τέτοια στρατηγική είναι το να μείνει κανείς μόνος, – που μπορεί να φαίνεται ευχάριστο όταν ο άνθρωπος νιώθει άκεφος. Γτχνά, όμως, το μόνο που κάνει είναι να προσθέτει μοναξιά και απομόνω- — θλίψη του.
Daniel Goleman, Η Συναισθηματική Νοημοσύνη, Ελληνικά Γράμματα