Χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα επί του αιτήματος επέκτασης της δανειακής σύμβασης και σύνταξης νέου προγράμματος αναμένεται να ολοκληρωθεί το σημερινό Eurogroup, ενώ παράλληλα εντείνονται οι παρασκηνιακές διεργασίες. Όλες οι προτάσεις που έχουν πέσει μέχρι στιγμή στο τραπέζι έχουν καεί, με την τελευταία –την ελληνική- να επιτυγχάνει το στόχο της που δεν ήταν άλλος από τη σύγκλιση του Eurogroup και την επαναβεβαίωση της πολιτικής βούλησης για υπέρβαση της επαπειλούμενης κρίσης. Αντιστοίχως και το Βερολίνο δείχνει ότι αφουγκράζεται και συντάσσεται με την κοινή βούληση, υποχωρώντας – έστω και σιωπηρά – όπως επισημαίνουν όμως πηγές που γνωρίζουν από πρώτο χέρι τις διαπραγματεύσεις, η Ευρώπη θέλει πάντα το χρόνο της, υπενθυμίζοντας την υπόθεση της Ουκρανίας, όπου πρόσφατα επετεύχθη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός.
Οι στόχοι έχουν ήδη επιτευχθεί τόσο για την Ελλάδα όσο και για τους εταίρους, καθώς με αφορμή την ελληνική πρόταση –και παρά την αρχική αντίδραση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε- ο Γέρουν Ντάισελμπλουμ συγκάλεσε το Eurogroup και οι εταίροι της χώρας βρήκαν πρόσφορο έδαφος για πολιτικές τοποθετήσεις, ανάγοντας το αίτημα της Ελλάδας σε βάση συζήτησης. Βήμα προς την ίδια κατεύθυνση θεωρείται και η σιωπηρή υπαναχώρηση του Βερολίνου από τη σκληρή γραμμή, μετά την επικοινωνία του Αλέξη Τσίπρα με την Άνγκελα Μέρκελ.
Ετσι το πρώτο βήμα έγινε, όλες οι πλευρές θα βρεθούν σήμερα στις Βρυξέλλες, χωρίς όμως ουσιαστική διάθεση για συζήτηση και απέχοντας αρκετά από τη λύση. Αυτό πιστοποιείται άλλωστε και από τη συνεδρίαση του Euroworking Group χθες, στην οποία πιστοποιήθηκαν – τα ελάχιστα – κοινά σημεία και η διαφορετική φιλοσοφία Αθήνας-Βερολίνου.
Το κλίμα είναι βέβαια θετικό καθώς πέρασε το μήνυμα ότι η Αθήνα κάνει το πρώτο βήμα και οι υπόλοιποι ακολουθούν, αλλά υπάρχουν ακόμα αρκετά βήματα που πρέπει να γίνουν. Αρκετός είναι και ο χρόνος που απομένει.
Οι υπουργοί Οικονομικών του ευρώ θα εκμεταλλευτούν τη σημερινή σύνοδο για να στείλουν μηνύματα προς τις αγορές και την κοινή γνώμη. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές θα επιχειρηθεί η διασφάλιση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος ακόμα και δια της πλήρους απουσίας του θέματος από το κοινό ανακοινωθέν. Παράλληλα θα εμπεδωθεί η αίσθηση της ισχυρής πολιτικής βούλησης για επίλυση του προβλήματος και θα δημιουργηθεί –ενδεχομένως- ένα νέο κείμενο βάση για τις συζητήσεις που θα ακολουθήσουν.
Το σκηνικό
Σημαντικό ρήγμα στον γερμανικό άξονα φαίνεται ότι επιτυγχάνει με την τελευταία πρότασή της η ελληνική κυβέρνηση, καθώς κόντρα στη σκληρή στάση της Άνγκελα Μέρκελ και του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, πληθαίνουν οι διαλλακτικές φωνές που ζητούν προσεκτικότερη εξέταση του ζητήματος, συζήτηση και διαπραγμάτευση με τους Έλληνες.
Αποστάσεις από τους χειρισμούς της Γερμανίδας καγκελαρίου παίρνει τώρα και ο κυβερνητικός της εταίρος Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, ηγέτης των σοσιαλδημοκρατών και υπουργός Οικονομίας, ο οποίος σημειωτέον είχε συναντηθεί πριν από το τελευταίο Eurogroup με τον Ζαν Κλωντ Γιούνκερ. Παράλληλα θετικη χαρακτηρίζεται η στάση του Γέρουν Ντάισελμπλουμ, ο οποίος παρά τη γερμανική apriori άρνηση ,συγκάλεσε το Eurogroup.
Οι εξελίξεις αυτές διαμόρφωσαν προσφορότερο κλίμα για να αποβεί εποικοδομητική η νέα τηλεφωνική επικοινωνία του Αλέξη Τσίπρα με την Άνγκελα Μέρκελ, η οποία διήρκεσε περίπου μια ώρα.
Σε αυτό το πλαίσιο ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το εσωτερικό πολιτικό μέτωπο στη Γερμανία, με τους Πράσινους να επιτίθενται στον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, κάνοντας λόγο για “χυδαία απόρριψη που εμποδίζει την κοινη λύση. Σφοδρή κριτική στη γερμανική κυβέρνηση άσκησε και το αριστερίο κόμμα Die Linke.
Η συσπείρωση πολιτικών δυνάμεων της Γερμανίας απέναντι στην αδιάλλακτη στάση του διδύμου Μέρκελ-Σόιμπλε. δίνει πλέον στη γερμανική κυβέρνηση περιθώριο και άλλοθι για μια μετριοπαθη στροφή και αποδοχή κάποιων από τις ελληνικές θέσεις, αφού όμως θα έχει δημιουργηθεί κλίμα ακραίας πόλωσης.
Στην πραγματικότητα Μέρκελ και Σόιμπλε φαίνεται να στοχεύουν στην αντίδραση με προκλητικές δηλώσεις, έχοντας στόχο να συμβιβαστούν, σε δεύτερο χρόνο, αποδεχομένοι μια πιο μετριοπαθή πρόταση είτε από την Κομισιόν, είτε και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Η ελληνική κυβέρνηση αφουγκράζεται το διαρκως μεταβαλλομενο κλίμα και επιχειρεί να τοποθετηθεί δυναμικά, προσπαθώντας όμως παράλληλα να διατηρήσει κάποιες σταθερές που θα τη διατηρήσουν σε αντιστοιχία με τη βούληση της κοινωνίας στην Ελλάδα, ώστε να μη θεωρηθεί ότι υποπίπτει σε κωλοτούμπες.
Σε αυτό το πλαίσιο επιδιώκει με διαρκείς τοποθετήσεις στο εσωτερικό και διαρροές στο εξωτερικό να καλλιεργήσει κλίμα και να κερδίσει τις εντυπώσεις, δείχνοντας διάθεση συναίνεσης και κάνοντας αυτή την πρώτη κίνηση καλής θέλησης.
Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσονται και οι δεσμεύσεις για την αναγνώριση και αποπληρωμή των χρεών καθώς και της υιοθέτησης συγκεκριμένων μεταρρυθμίσεων και συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος επίλυσης.
Οι κινήσεις αυτές εκδηλώνονται λίγες μόνο ώρες πριν από τη συνεδρίαση του έκτακτου Eurogroup την Παρασκευή στις Βρυξέλλες, όπου θα τεθεί επί τάπητος το ελληνικό αίτημα για παράταση του δανείου και υπογραφή νέας 5μηνης σύμβασης αμοιβαίας κατανόησης.
Σχόλια-αντιδράσεις
1. Η ελληνική κυβέρνηση κατέθεσε επιστολή προς το Eurogroup ζητώντας εξάμηνη παράταση της δανειακής σύμβασης.
2. Την ώρα που στις Βρυξέλλες συνεδριάζει το Euro Working Group κάποιοι προσπαθούν να επηρεάσουν αρνητικά τις εξελίξεις. Απέναντι στον ελληνικό λαό βρίσκεται μέρος της γερμανικής κυβέρνησης, με ευθύνη του κ. Σόιμπλε. Την ίδια ώρα, πληροφορίες από Γαλλία, Ιταλία και άλλους υψηλόβαθμους Ευρωπαίους αξιωματούχους αναφέρουν ότι «βλέπουν» θετικά την ελληνική πρόταση με σκοπό να εξασφαλιστεί η σταθερότητα της ευρωζώνης. Είναι φανερό ότι όσοι αντιδρούν, σε εσωτερικό και εξωτερικό, στην προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης είναι όλοι όσοι, στο πρόσφατο παρελθόν, συνέπραξαν σε συμφωνίες που στραγγάλισαν τον ελληνικό λαό και απείλησαν τη συνοχή της ευρωζώνης. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά επικίνδυνο πολιτικό παιγνίδι.
3. Καταγράφουμε δηλώσεις ευρωπαίων ηγετών και κομμάτων:
* «Η Ιταλία στηρίζει το ελληνικό αίτημα», δηλώνει στην L’ Espresso, ο υπουργός Οικονομικών Πιέρ Κάρλο Παντοάν.
* Ο πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, δεν σχολιάζει την γερμανική απόρριψη και παραπέμπτει στα κράτη – μέλη του ευρώ για να αξιολογήσουν το ελληνικό αίτημα.
* Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζ. Κλ. Γιουνκέρ, δηλώνει ότι η επιστολή αποτελεί ένα θετικό πρώτο σημάδι που επιτρέπει ένα λογικό συμβιβασμό με σκοπό την σταθερότητα της ευρωζώνης.
* Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ δηλώνει ότι «δεν μπορούμε να κλείνουμε την πόρτα στις συνομιλίες με τους Έλληνες».
* Οι Γερμανοί «Πράσινοι» αντέδρασαν κάνοντας λόγο για ότι «η χυδαία απόρριψη του Σόιμπλε μπλοκάρει μια κοινή λύση».
* Ο Μπερντ Ρίξινγκερ (Die Linke) επισημαίνιε ότι η κυβέρνηση της γερμανικής κυβέρνησης θέλει «να ταπεινώσει και να ρίξει στα γόνατα την αριστερή κυβέρνηση».
4. Επί της ουσίας, η γερμανική κυβέρνηση έχει ήδη μπει στη διαπραγμάτευση και προσπαθεί να προκαταβάλει αποφάσεις του Eurogroup, πιέζοντας τους εταίρους. Επαναλαμβάνουμε ότι η νέα ελληνική κυβέρνηση δεν δέχεται τελεσίγραφα –ούτε και δίνει, βέβαια. Και επισημαίνουμε ότι, για πρώτη φορά, στην ατζέντα των διαπραγματεύσεων τίθεται, με τον πιο επίσημο τρόπο, η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης. Στην πρώτη, μάλιστα, παράγραφο της επιστολής αναφέρεται στην «κοινωνική δικαιοσύνη» προκειμένου για απαλυνθεί «το σημαντικό κοινωνικό κόστος της διαρκούσας κρίσης».
5. Η ελληνική κυβέρνηση κάνει όλα τα αναγκαία βήματα για να καταλήξει σε αμοιβαία επωφελή συμφωνία με τους ευρωπαίους εταίρους. Μόνο μια τέτοια συμφωνία εγγυάται, από τη μια μεριά, το μέλλον του ελληνικού λαού, και από την άλλη, τη σταθερότητα της ευρωζώνης. Είμαστε βέβαιοι ότι η κινητοποίηση του λαού μας σε συνδυασμό με τις ευρωπαϊκές φωνές της νηφαλιότητας, θα εξασφαλίσουν την τελική επικράτηση της κοινής λογικής. Αυτή η κυβέρνηση δεν πρόκειται να κάνει δεκτά τελεσίγραφα.
(του Χρήστου Φράγκου)