Μια όμορφη περιγραφή από τον σύλλογο ορειβασίας πεζοπορίας Τρικάλων.
“Αυτή η κορυφή έχει κάτι το μοναδικό έτσι όπως υψώνεται γυμνή και απόκρημνη πάνω από τα Πράμαντα. ∆εν είναι τόσο το ύψος της (2.112 μ.) όσο η αίσθηση ότι εκεί πάνω δεν σκαρφαλώνεις με τίποτα. Μιλάμε για την Στρογγούλα, τη βορειότερη άκρη των Τζουμέρκων. Μιας μεγάλης οροσειράς μήκους 30 χλμ στα όρια των νομών Ιωαννίνων – Τρικάλων – Άρτας. Μαζί με την Κακαρδίτσα από την οποία χωρίζεται με το ρέμα των Μελισσουργών αποτελούν τα Αθαμάνια όρη, αν και τα δυο βουνά είναι εντελώς διαφορετικά.
Κοινό τους γνώρισμα η έλλειψη βλάστησης (μόνο στα χαμηλότερα σημεία τους υπάρχουν δάση – ελάτης κυρίως) λόγω υπερβόσκησης. Μεγάλα λιβάδια σχηματίζονται στην υποαλπική ζώνη όπου παλιότερα ανθούσε η κτηνοτροφία, το μέγεθος την οποίας έχει σήμερα μειωθεί σημαντικά. Τα Τζουμέρκα είναι ένα καθαρά αλπικό βουνό με εντυπωσιακό μορφολογικό ανάγλυφο. Έντονα δια- βρωμένοι ασβεστόλιθοι σχηματίζουν συμπλέγματα απόκρημνων κορυφών, δύσκολων στην πρόσβαση, πρόκληση για κάθε ορειβάτη. ∆ιακρίνονται από μακριά τα διαδοχικά στρώματα των πετρωμάτων που προσδίδουν στο βουνό μια όψη μοναδική, ιδιαίτερα στη δυτική πλευρά του. Άφθονα τα νερά του, τροφοδοτούν τον Αχελώο και τον Άραχθο.
Πλήθος πηγών στις υπώρειες του βουνού, αναβλύζουν στα χωριά και τους οικισμούς που βρίσκονται στις παρυφές του: Πράμαντα, Μελισσουργοί, Κτιστάδες, Άγναντα, Καταρράκτης, Κυψέλη, Ράμια, Βουργαρέλι, Αθαμάνιο. Πιο γνωστή στους ορειβάτες η δυτική όψη με αρκετές διαδρομές, πολλές από τις οποίες είναι δύσκολες και απαιτητικές. Το βορειοανατολικό τμήμα παραμένει σχετικά άγνωστο αν και εξίσου εντυπωσιακό με το δυτικό. Γνωρίζοντας το μονοπάτι που οδηγεί στη Στρογγούλα από τα Άγναντα και έχοντας ακούσει μόνο για αυτό που ξεκινά από τα Πράμα- ντα, επιχειρήσαμε να ανεβούμε με αφετηρία το ορειβατικό καταφύγιο Πραμάντων. Αυτό είναι χτισμένο στη θέση «’Ισιωμα» σε υψόμετρο 1260 μέτρων στα ΒΑ του βουνού. Απέχει από το χωριό μόλις 5 χλμ τα τρία εκ των οποίων είναι χωματόδρομος στρωμένος με ψηφίδα.
Εύκολη η πρόσβαση όπως μαρτυρά και το πλήθος των εκδηλώσεων πολιτιστικού χαρακτήρα που γίνονται εδώ κάθε καλοκαίρι. Ιδιαίτερα ο Αύγουστος είναι ένα διαρκές πανηγύρι για τα χωριά των Τζουμέρκων με πολύ κόσμο, ντόπιους και επισκέπτες που συμμετέχουν. Πίσω από το μικρό θέατρο ξεκινά μονοπάτι χωρίς σήμανση σε χαμηλή βλάστηση με πουρνάρια. Σύντομα αυτό στρίβει δεξιά και ανηφορίζει ελαφρά περνώντας από λιθώνες που κατεβάζουν τα χιόνια και οι βροχές γδέρνοντας το σώμα του βουνού. Απαιτητική πορεία που χρειάζεται καλά παπούτσια και προσοχή καθώς κάθε στραβοπάτημα μπορεί να καταλήξει σε άσχημο στραμπούληγμα.
Κάτω δεξιά μας υπάρχει σήμανση με κίτρινες τριγωνικές ταμπέλες που έχουν ένδειξη Τ2. Την αποφεύγουμε επειδή είναι ελλιπής. Περνάμε την κοίτη ξερού ρέματος και συνεχίζουμε σε χαμηλή βλάστηση μέχρι το τέλος της πλαγιάς, χωρίς σήμανση. Από εδώ ένα ελικοειδές μονοπάτι ανηφορίζει απότομα περνώντας αριστερά από έναν χαρακτηριστικό βράχο. Οι πέτρες και το χώμα πάνω στο βράχο γλιστρούν και χρειάζεται κάποια προσοχή. Υπάρχουν τώρα σημάδια με κόκκινη μπογιά στα βράχια που θα μας συνοδεύουν μέχρι την κορυφή. Χωρίς αυτά η πρόσβαση θα ήταν αδύνατη αφού τα περάσματα είναι λίγα. Αφήνοντας αριστερά μας μια απόκρημνη βραχώδη απόληξη συνεχίζουμε στην ανατολική πλευρά έχοντας κάτω από τα πόδια μας βάραθρα χαώδη. Το πέτρινο μονο- πάτι καταλήγει σε απότομη πλαγιά. Μπόλικο χορτάρι, μια μικρή στρούγκα, μια πινακίδα που πληροφορεί για την ύπαρξη πηγής.
Στρίβουμε δεξιά και σκαρφαλώνουμε ψηλότερα. Περνάμε κάτω από φρύδι ενός βράχου και ανηφορίζουμε άλλη απότομη πλαγιά. Οι πρόσφατες βροχές έδωσαν παχύ χορτάρι που μόλις άρχισε να κιτρινίζει. ∆εξιά μας γκρεμοί και από πάνω τους το βορειότερο άκρο της κορυφής. Στρίβουμε αριστερά και ακολουθούμε μονοπάτι πέτρινο στο χείλος της πλαγιάς. Εντελώς απρό- σιτη φαίνεται αυτή η ράχη από τους Μελισσουργούς μα έλα που είμαστε εδώ και περπατάμε πάνω της σε υψόμετρο δυο χιλιάδων μέτρων. Στην απέναντι πλαγιά ένα κοπάδι πρόβατα ισορροπεί στο χείλος της αβύσσου.
∆εν υπάρχουν τσομπανόσκυλα αφού ο λύκος έχει από χρόνια εξαφανιστεί και οι ζωοκλέφτες δεν τρελάθηκαν να ανέβουν μέχρι εδώ. Μια σύντομη ανηφόρα και είμαστε στην κορυφογραμμή. Έχουμε αριστερά μας όλο τον κορμό των Τζουμέρκων. Ξεχωρίζουμε την απόκρημνη Ρόκα, το Γερανοβούνι, το 2364, το Σχισμένο Λιθάρι, το Αγκάθι, το Καταφύδι. Η προνομιακή θέση επιτρέπει να βλέπουμε συγχρόνως και τις δυο πλευρές του βουνού. Στρίβοντας δεξιά φτάνουμε σύντομα στο (σπασμένο) τριγωνομετρικό της κορυφής. Απεριόριστη θέα προς τα βόρεια, που εμποδίζεται μόνο από τη θολή λόγω της ζέστης ατμόσφαιρα. Στο βάθος το Σιράκο και οι Καλαρί- τες, τα δυο κοσμήματα της ηπειρώτικης αρχιτεκτονικής και βορειότερα τα Γιάννενα και η Παμβώτιδα.
Ένας κόσμος ολόκληρος, ο κόσμος των Τζουμέρκων…