Ο μύθος της αναδυόμενης Αφροδίτης μας δείχνει ότι όσο ωραία κι αν είναι μια γυναίκα, πρέπει να ‘χει λίγο αλάτι στο πνεύμα και λίγη τρικυμία στην καρδιά.
Alfred de Musset
Γυναίκες που άφησαν το άρωμα τους στο πέρασμα τους με το ταλέντο, τη μαχητικότητα, τη γοητεία και την προσωπικότητα τους. Είναι μέρος του πάζλ που ονομάζεται ζωή και τις συζητάμε μέχρι και σήμερα.
Σαπφώ (630 – 570 π.Χ).
Η Σαπφώ (στην αιολική διάλεκτο) η οποία έμεινε γνωστή ως Σαπφώ η Λεσβία από τον τόπο καταγωγής της, ήταν γνωστή λυρική ποιήτρια στην αρχαία Ελλάδα. Είναι η γυναίκα που ο Πλάτων αποκαλούσε “σοφή” και “δέκατη μούσα. Οι Ιουλιανός και Αντίπατρος “θηλυκό όμηρο” ενώ ο Στράβων “θηλυκό τέρας”.
Τα ποιήματα της ήταν γραμμένα στην αιολική διάλεκτο. Έγραφε ερωτικά ποιήματα, ύμνους στους θεούς καθώς και επιθαλάμια (τραγούδια για το γάμο).Η ποίηση της διακατέχεται από έντονο ερωτισμό και συναισθήματα τα οποία εκπέμπουν έναν άκρατο λυρισμό. Το μεγαλύτερο μέρος του έργου της δε σώζεται ωστόσο η επιρροή της παραμένει αναλλοίωτη στο χρόνο.
Ένα απόσπασμα από το έργο της “Ωδή εις Ανακτορία” σε μετάφραση Οδυσσέα Ελύτη. Απαγγέλει η Ελευθερία Αρβανιτάκη.
Διοτίμα (6ος-5ος αιώνας π.Χ )
Η Διοτίμα υπήρξε δασκάλα του Σωκράτη και η οποία αναφέρεται στο Συμπόσιο του Πλάτωνα. Ήταν ιέρεια στη Μαντινεία της Αρκαδίας, Πυθαγόρεια και γνώστρια της πυθαγόρειας αριθμοσοφίας.
Αυτή έκανε τον καθαρμό των Αθηναίων από το λοιμό του 429 π.Χ. Το όνομα της είναι δηλωτικό δράσεων για την ισότητα ανδρών και γυναικών.
Είναι η μόνη γυναίκα που παίρνει μέρος στο ανδροκρατούμενο συμπόσιο.
Κλεοπάτρα (69-30 π.Χ)
- Η Κλεοπάτρα σε πίνακα του 1887 από τον Alexandre Cabanel (1823-1889)
Η γνωστή βασίλισσα για την ευφυία και την ομορφιά της ήταν κόρη του βασιλιά Πτολεμαίου ΙΑ’. Σύμφωνα με τα έθιμα που επικρατούσαν τότε παντρεύτηκε τον αδελφό της Πτολεμαίο ΙΒ’. Διωγμένη από το θρόνο κατέφυγε στη Συρία. Εκεί γνώρισε τον Ιούλιο Καίσαρα ο οποίος τη βοήθησε να πάρει το θρόνο της Αιγύπτου. Έμεινε στην ιστορία ως η μοιραία και σαγηνευτική γυναίκα ενώ ήταν η τελευταία βασίλισσα του αρχαίου ελληνισμού.
Υπατία (350-415 μ.Χ)
Κόρη του αστρονόμου και μαθηματικού Θέωνα από την Αλεξάνδρεια ήταν μια απο τις πιο λαμπρές μορφές στην ιστορία της φιλοσοφίας και των μαθηματικών.
Δίδαξε μαθηματικά, αστρονομία και μηχανική στην Αλεξάνδρεια. Η διδασκαλία της βασιζόταν στις αρχές του Πλωτίνου (ιδρυτής του νεοπλατωνισμού) καθώς και του Ιάμβλιχου.
Βρήκε τραγικό θάνατο από τον όχλο.
Η Υπατία ήταν ένα πρόσωπο που χώριζε την κοινωνία σε δύο μέρη:
αυτούς που την θεωρούσαν θαύμα του φωτός…
και αυτούς πουτην έβλεπαν σαν απόστολο του σκότους…
Elbert Hunnard
Περισσότερα για την Υπατία θα βρείτε εδώ.
Ιωάννα της Λωραίνης (Jeanne d’ Arc 1412-1431)
Η Ιωάννα της Λωραίνης -γνωστή και ως παρθένος της Ορλεάνης- υπήρξε επικεφαλής των γαλλικών στρατευμάτων κατά τον εκατονταετή πόλεμο εναντίων των Άγγλων στη Γαλλία. Κατηγορήθηκε για την κοντή κόμη, ότι φορούσε αντρικά ρούχα για μαγεία και ως αιρετική.
Καταδικάστηκε να καεί ζωντανή σε ηλικία μόλις 17 ετών. Την ώρα που καιγόταν ζήτησε να σηκώσουν το σταυρό για να τον βλέπει. Φέρεται ότι κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης της ένας Άγγλος στρατιώτης φώναξε “Είμαστε χαμένοι. Κάψαμε μια αγία”. 25 χρόνια μετά το θάνατο της αναγνωρίστηκε η συμβολή της στους νικηφόρους αγώνες. Επίσης ένα νέο δικαστήριο απεκατέστησε την τιμή της και στις 16 Μαϊου 1920 ανακυρήχθηκε αγία από την Καθολική Εκκλησίας καθώς και αγία και προστάτιδα της Γαλλίας.
Η συμβολή της στην απελευθέρωση της Γαλλίας, η προσωπική της τραγωδία και η μετά θάνατον δικαίωση έμειναν στην ιστορία ως ένα δίχως προηγούμενο παγκόσμιο παράδοξο.
Ελισάβετ Α’ της Αγγλίας (1533 – 1603)
Βασίλισσα της Αγγλίας και της Ιρλανδίας από το 17 Νοέμβρη 1558 μέχρι το θάνατο της. Βασίλεψε σε μια περίοδο 45 ετών κατά την οποία η παγκόσμια ισχύς και η επιρροή της Αγγλίας ενισχύθηκε σημαντικά. Στο εσωτερικό η βασιλεία της σημαδεύτηκε με έντονες θρησκευτικές ζυμώσεις. Πριν από τη στέψη της Ελισάβετ Β’ ήταν γνωστή απλά ως βασίλισσα Ελισάβετ.
Μεγάλη Αικατερίνη Β’ της Ρωσίας (1729-1796)
Η Αικατερίνη Β’ μια απο τις πιο σημαντικές φιγούρες του 18ου αιώνα ονομάστηκε “Μεγάλη” λόγω του ότι συντέλεσε καθοριστικά στον εκσυγχρονισμό της Ρωσίας η οποία στα χρόνια της θεωρήθηκε ως υπολογίσιμη δύναμη. Η πολιτική της συνδέθηκε στενά με την αναγέννηση του ελληνικού βίου λόγω της συνθήκης του Κιουτσουκ-Καϊναρτζή. Η εξωτερική πολιτική που ασκούσε, αποσκοπούσε στην διερεύνηση των συνόρων της Ρωσίας.
Έτσι, τα σύνορα της Ρωσίας επεκτάθηκαν με την προσθήκη της Κριμαίας, Μαύρης Θάλασσας και του Ανατολικού τμήματος της Πολωνο-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας. Ενώ ο πληθυσμός της Ρωσίας αυξήθηκε από 23.2 εκατομμύρια (1763). σε 37.400.000 (1796).
Η ίδια συνδύαζε εξυπνάδα, μόρφωση, πολιτική ικανότητα και δέσμευση για τον “ελεύθερο έρωτα”. Πέθανε 17 Νοεμβρίου 1796 από κολπική αιμορραγία.
Olympe de Gouges (1748-1793)
Γαλλίδα θεατρική συγγραφέας και γνωστή σουφραζέτα στην εποχή της γαλλικής επανάστασης (1789-1799).
Χρόνια μετά αφότου εξέδωσαν το 1789 κάτοχοι πολιτικών δικαιωμάτων -άντρες όλοι- τη γνωστή “Διακήρυξη των δικαιωμάτων των αντρών και των πολιτών” και με την οποία διεκδικούσαν ίση μεταχείριση όλων των πολιτών ανεξαρτήτως την κοινωνική βαθμίδα που ανήκαν, η ίδια εξέδωσε τη “Διακήρυξη τω δικαιωμάτων των γυναικών και των πολιτών” και έγινε η πρώτη διδάξασα.
Η γυναίκα γεννιέται ελεύθερη και έχει τα ίδια δικαιώματα με τον άντρα. Η γυναίκα έχει το δικαίωμα να ανεβαίνει στο ικρίωμα, πρέπει να έχει και το δικαίωμα να ανεβαίνει στο δημόσιο βήμα.
Ολυμπία ντε Γκουζ
Διακήρυξη των δικαιωμάτων της γυναίκας και της πολίτισσας 1791
Ο αγώνας της για ίσα δικαιώματα της στοίχησε τη ζωή καθώς συνελήφθη και καταδικάστηκε σε θάνατο δια απαγχονισμού το 1793.
Στην αναφορά του θανάτου της αναφέρονται τα εξής :
“Olympe de Gouges, born with an exalted imagination, mistook her
delirium for an inspiration of nature. She wanted to be a man of state. She took up the projects of the perfidious people who want to divide France. It seems
the law has punished this conspirator for having forgotten the virtues that belong to her sex.“
Sarah Margaret Fuller Ossoli ( 1810-1850)
Γνωστή ως Margaret Fuller ήταν αμερικανίδα δημοσιογράφος, κριτικός και δικηγόρος υπέρμαχος των δικαιωμάτων υπέρ των γυναικών. Το βιβλίο της “Οι γυναίκες το 19 ο αιώνα¨(1845) άσκησε μεγάλη επιρροή στη σχέση μεταξύ ανδρών και γυναικών και θεωρείτε ως ένα από τα μεγαλύτερα έργα κατά την πρώτη περίοδο του φεμινιστικού κινήματος. Αγωνίστηκε υπέρ της ισότητας των φύλων και πολλοί υποστηρικτές των δικαιωμάτων των γυναικών τη θεωρούν ως πηγή έμπνευσης.
Harriet Beecher Stowe (1811 -1896)
Αμερικανίδα συγγραφέας αφιέρωσε τη ζωή της στον αγώνα κατά της δουλείας. Το πιο γνωστό βιβλίο της είναι η “Καλύβα του Μπάρμπα-Θωμά” το οποίο και έγινε ανάρπαστο και μεταφράστηκε σε 23 γλώσσες αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα “καμπάνιας” κατά του θεσμού δουλείας. Κατά το πρώτο έτος πουλήθηκαν 300.000 αντίτυπα. Ορισμένες από τις πρώτες εκδόσεις είχαν εισαγωγή από τον James Sherman ένα υπουργό θρησκευμάτων στο Λονδίνο, γνωστό για τις απόψεις του περί κατάργησης της δουλείας.
Έγραψε άρθρα στο τότε περιοδικό “Μηνιαία Ατλαντίς”, τον “Ανεξάρτητο” της Νέας Υόρκης και στα περιοδικά της Χριστιανικής Ενώσεως.
Τα τελευταία χρόνια της ζωής της τα πέρασε στη Φλόριντα όπου και απεβίωσε το 1η Ιούλη του 1896.
Η καλύβα του Μπάρμπα- Θωμά δεν είναι δικό μου έργο. Εγώ απλά κατέγραφα αυτά που έβλεπα.
Harriet Beecher Stowe
* πίνακας εξωφύλλου: The Birth of Venus by Alexandre Cabanel, 1863 (Musée d’Orsay, Paris)
