Πρόσφατα κατακεραύνωσα το Reiki για αυτό που είναι, δηλαδή απάτη. Στο άρθρο όμως, εκτός από τους συνήθεις ύποπτους με εξυπνάδες στο Twitter, παρουσιάστηκε με ενστάσεις και καλός φίλος ο οποίος είχε ενστάσεις σχετικά με το “θεραπευτικό άγγιγμα”. Και μάλιστα μου παράθεσε πηγές με “επιστημονικά άρθρα που το αποδεικνύουν”. Ας πιάσουμε λοιπόν μια-μια τις πηγές, να δούμε τι πάει στραβά με αυτό το κύκλωμα:
- Όπως γίνεται συχνά με τέτοια τσαρλατανικά πράγματα, η έρευνα είναι κάπου εξωτικά και περίεργα. Κίνα, Ιράν, Ινδία ή χωριά σε απόμακρα βουνά, σχεδόν ποτέ υπό την αιγίδα σοβαρού πανεπιστημίου ή με την συμμετοχή γνωστών επιστημόνων ή οργανισμών.
- Στην πρώτη έρευνα οι άνθρωποι αρχή αρχή το λένε ξεκάθαρα. “quasi-experimental” χαρακτηρίζουν αυτό που έκαναν οι ίδιοι! (Προφανώς γιατί ξέρουν ότι αν το πούνε κανονική επιστήμη θα τους πάρουν στο δούλεμα οι άλλοι επιστήμονες.)
- Ακριβώς δίπλα ομολογούν και ένα άλλο τεράστιο πρόβλημα. “single blinded”. Οι κανονικές έρευνες σε τέτοια θέματα απαιτούν μεθοδολογία ώστε κανείς να μην μπορεί να επηρεάζεται από το πείραμα. (Double blinded). πχ δίνω στους μισούς βιταμίνη C για το κρυολόγημα και στους άλλους ακριβώς ίδιο αναβράζων σκεύασμα αλλά χωρίς βιταμίνη C με ίδια γεύση. Επιπλέον όμως φροντίζω ούτε όσοι το κάνουν το πείραμα να ξέρουν ποιοι ασθενείς πήραν τι. (Με κωδικούς κλπ)
- Χρησιμοποιούν λέξεις όπως “significant” αλλά χωρίς στατιστική απόδειξη. Στην συγκεκριμένη με (P < 0.001)!
- Στην δεύτερη έρευνα που μου παρέθεσε ο φίλος, είναι τόσο φριχτή η μεθοδολογία τους, ώστε να μην τολμάνε καν να την περιγράψουν!
- Σε αυτήν αρχίζουν πάλι τις διαφοροποιήσεις γράφοντας ότι “Therapeutic touch may be an effective treatment”. Δηλαδή μπορεί, ίσως και μην μας μηνύσετε, ε, λέμε και καμιά βλακεία να περνάει η ώρα γιατί δεν αποδείξαμε τίποτα!
- Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι το γεγονός ότι εκδόθηκε αυτή η “έρευνα” μιας νοσοκόμας (περί αυτού πρόκειται) δίπλα σε κανονικές ιατρικές μελέτες, δεν της δίνει κάποιο κύρος. Ότι και να γράψεις, κάποιος θα σου το εκδώσει. Αλλά αν δεν το δείτε να αναδημοσιεύετε σε περιοδικά με κύρος τύπου “Nature” ή πιο ευρέως πρέπει σίγουρα να προβληματιστείτε.
- Επιπλέον περιγράφει αυτή η νοσοκόμα των εαυτό της ως “ολιστική νοσοκόμα”, όπως και η συγγραφέας της τρίτης “έρευνας” για το θεραπευτικό άγγιγμα.
- Αυτή η νοσοκόμα σχεδόν κάνει πλάκα αφού στην μεθοδολογία γράφει ότι “An extensive search was conducted of the online databases MEDLINE…” Σαν να λέμε ότι “κοίταξα πολύ ανάμεσα στις βάρδιες μου όπου μπορούσα και βρήκα συμπεράσματα που να συμφωνούν με την δουλειά μου.” Αν ήταν επιστημονική έρευνα θα την έλεγε “meta study” και θα έπρεπε να κάνει στα σοβαρά ανάλυση όλων ανεξαιρέτως των άλλων ερευνών που έχουν προηγηθεί, όπως και σοβαρή στατιστική μελέτη τους με σχετική βιβλιογραφία.
- “Because there are no identified risks to Therapeutic Touch as a pain relief measure, it is safe to recommend despite the limitations of current research.” Κλασσικό κόλπο τσαρλατάνων. “Αφού δεν κάνει ζημιά, δεν πειράζει να το προτείνουμε”. Δεν ισχύει βέβαια αυτό το ρητορικό κόλπο.
- Επιπλέον κάποια στιγμή λήγει το παραμύθι του “δεν το έχουμε ψάξει αρκετά” το οποίο χρησιμοποιούν κατά κόρον όλοι αυτοί οι απατεώνες. Έχουν δαπανηθεί δισεκατομμύρια και από κυβερνήσεις, οργανισμούς υγείας, πανεπιστήμια και τους ίδιους τους τσαρλατάνους επί δεκαετίες. Δεν έχουμε πολλά να ψάξουμε ακόμα. Δεν δουλεύουν, δεν υπάρχουν καν ενδείξεις ότι δουλεύουν.
- Να θυμίσω την online διαμάχη μου με έναν εξωφρενικά παράλογο ψευτοεπιστήμονα (σε αυτά που ισχυρίζεται), τον ομοιοπαθητικό Κο Σπύρο Κυβέλλο ο οποίος ισχυριζόταν ότι η ομοιοπαθητική ξεπερνά την επιστήμη και δεν μπορεί να αποδειχθεί! (Διαβάστε την για περισσότερα πρακτικά και λογικά επιχειρήματα σχετικά με αυτό.)
- “Therapeutic Touch should be considered among the many possible nursing interventions for the treatment of pain.” Όχι, δεν πρέπει, απλά επειδή το λέει μια ολιστική νοσοκόμα να πάρουμε σοβαρά το θεραπευτικό άγγιγμα που πουλάει. Ας κάνει σοβαρή ανάλυση αν όχι ιατρική, τουλάχιστον να αποδείξει ότι συμφέρει σαν μείωση κόστους ή αύξηση ευδαιμονίας των ασθενών πρώτα.
- Το κλειστό κύκλωμα. Η τελευταία “έρευνα” απλά μετράει πόσα νοσοκομεία χρησιμοποιούν “θεραπευτικό άγγιγμα” και πόσο έχει γίνει της μόδας. Αυτό βέβαια δεν αποδεικνύει τίποτα απολύτως. Υπάρχουν πολλοί λόγοι αύξησης εσόδων, marketing και προσέλκυσης πλούσιων πελατών (που συνήθως αρέσκονται σε τέτοια) να λέει ένα νοσοκομείο ότι προσφέρει και αυτό στο μενού του.
Μην πέσετε στην παγίδα να βαφτίσετε “τεχνοκράτες” όσους ψάχνουν αποδείξεις. Η πιο μεγάλη αποκάλυψη σχετικά με το λεγόμενο “θεραπευτικό άγγιγμα” έγινε από πείραμα που σκέφτηκε μια 9χρονη. Δεν ήταν θέμα budget ή επιστημονικών γνώσεων, απλά σκέφτηκε έναν πρακτικό τρόπο να αποδείξει μια και καλή ότι οι λεγόμενοι “ειδικοί” ή “χαρισματικοί” που αντιλαμβάνονται υποτίθεται με ευαισθησία το άγγιγμα είναι απλά τσαρλατάνοι της σειράς.