“Ξέρεις μόλις ανακάλυψαν ότι η τομάτα προκαλεί καρκίνο του προστάτη”. Είναι συχνό φαινόμενο. Κάποια επιστημονική εργασία στον δρόμο για το τηλεοπτικό ρεπορτάζ ή και την περίληψή του στο διαδίκτυο ή την εφημερίδα, έχασε το ζουμί της. Και εμείς παπαγαλίζουμε ανοησίες… Διαβάστε για παράδειγμα την περίληψη αυτής της επιστημονικής εργασίας. “Our study clearly demonstrates a biologic response to homeopathic treatment as manifested by cell proliferation and tumor growth.” Εντυπωσιακές δηλώσεις. Επηρεάζει το ομοιοπαθητικό σκεύασμα τα καρκινικά κύτταρα!! Δεν είναι γνωστά τα πανεπιστήμια αλλά φαίνονται τρανταχτά ονόματα. Ας κάνουμε όμως κλικ σε ολόκληρη την εργασία να την αναλύσουμε:
1. Όταν κάνουμε κλικ στο “full text” (ή το pdf) μας πάει σε κάτι στο ίδιο θέμα περίπου αλλά από άλλους συγγραφείς! Γράφει κάπου βέβαια (αν το παρατηρήσεις) ότι είναι άρθρο (το μόνο!) με παραπομπή σε αυτή την εργασία. Στον ακαδημαϊκό χώρο αν γράψεις κάτι και έχεις μόνο μια παραπομπή από άλλους είναι σαν να γράψεις ένα άρθρο στο internet και να έχεις μόνο ένα κλικ επισκέπτη… Βρίσκοντας αυτό το πλήρες κείμενο στο σημείο που αναφέρει αυτή την έρευνα διαβάζουμε ότι “Results from basic research looking at the effects of homeopathic dilutions on the progression of cancer show conflicting results: Jonas et al. [8] found that both the number and the volume of prostate tumors in rats decreased after homeopathic treatment in an initial study but was unable to replicate that in subsequent attempts [9–11] found no measurable effects in cancer cell and animal models in basic research.” (Η Νο9 παραπομπή είναι ο συνδετικός κρίκος αν προσπαθείτε να με ακολουθήσετε.)
2. Αν κάνουμε κλικ στο “author affiliations” βλέπουμε ότι οι δυο είναι από το “Department of Evaluation Research in Complementary Medicine” και “Institute of Complementary Medicine” αντίστοιχα. Όπως είχαμε αναλύσει παλιότερα, αυτοί οι οργανισμοί κλείνουν πλέον καθότι δεν μπόρεσαν να αποδείξουν τόσα χρόνια οποιαδήποτε αποτελεσματικότητα της ομοιοπαθητικής. Δηλαδή θέλουν απεγνωσμένα να αποδείξουν κάτι για να μην τα κλείσουν. Παρόλα αυτά καταλήγουν ορθώς ότι η έρευνα στην ομοιοπαθητική δεν βγάζει πουθενά.
3. Τι συγκρίνουμε ακριβώς; Σπάνια περίπτωση με ικανό μέγεθος δείγματος αλλά από την αρχή λέει ξεκάθαρα: “Patients in the homeopathy cohort are younger, better educated and more often employed than patients in the CC cohort. The most pronounced differences indicate longer disease histories and different diagnostic and clinical pretreatment variables.” Δηλαδή από επιστημονικής άποψης σχεδόν άχρηστη η σύγκριση.
4. Το περιληπτικό συμπέρασμα όπως το γράφει η έρευνα (συγκρίνετε με την περίληψη που είχε το αρχικό link): “Conclusions: Homeopathic treatment is sought by cancer patients at a different phase during the course of the disease, which has particular implications for research.”
5. Και για όσους δεν το κατάλαβαν, όχι μόνο δεν θα μας πει τίποτα για καρκινικά κύτταρα αλλά στο “discussion” εξηγεί ότι “The objective of this study was to investigate whether cancer patients recruited from a specialized homeopathy clinic were different from patients recruited from conventional care when entered into the study at the time point of starting treatment.” Δηλαδή πόσο διαφορετικοί είναι όσοι επιζητούν την ομοιοπαθητική θεραπεία!
Παρόλα αυτά, δεν είναι λίγοι που το κυκλοφόρησαν σαν “απόδειξη” ή “ελπιδοφόρα έρευνα”. Σίγουρα πρέπει οι επιστήμονες να επικοινωνούν πιο πολύ. Αλλά και ένα δευτερόλεπτο κριτικής σκέψης πριν αναπαράγουμε μια “είδηση” δεν βλάπτει… Δεν έχουν όλοι την όρεξη να κάτσουν ήρεμα για να καταλάβουν τι ακριβώς λέει μια επιστημονική εργασία. Αλλά αν είναι καλογραμμένη τελικά δεν είναι τόσο δύσκολο και αξίζει τον κόπο. Αλλιώς όταν πάθεις καρκίνο θα έχεις και πέντε καλοθελητές να επιμένουν ότι πρέπει να δοκιμάσεις και δυναμοποιημένα Sabal serrulata, Thuja occidentalis, και Conium maculatum…
Σύμφωνα με άλλη έρευνα (το πλήρες κείμενο εδώ) ανά την Ευρώπη ένα τρομακτικό 35.9% ατόμων με καρκίνο χρησιμοποιούν “εναλλακτικές” θεραπείες. Και μετά μου λέτε “τι σε πειράζει και ασχολείσαι τόσο με αυτούς;”