Στην εννιάχρονη κόρη μου αρέσει να παίζει με Monsuno, Lego, Ninjago, Hero Factory και Playmobil. Προτιμά να παίζει στον Nintendo της MarioKart.
Είναι ιδιαίτερα δημιουργική όταν καταπιάνεται με ιστορίες, που η ίδια επινοεί, ανάμεσα στους ήρωες που σας προανέφερα.
Οι κούκλες στο δωμάτιό της έχουν μάλλον διακοσμητικό χαρακτήρα. Θα παίξει κάποια στιγμή και με αυτές, ωστόσο δεν είναι η πρώτη της προτίμηση.
Τη χαζεύω και την καμαρώνω όταν ακούω τις ιστορίες που πλάθει με το μυαλουδάκι της, παίζοντας ευτυχισμένη με τα παιχνίδια της. Και χαίρομαι, βλέποντάς την χαρούμενη κι εκείνη. Θυμάμαι μάλιστα και τα δικά μου παιδικά χρόνια που έπαιζα με αυτοκινητάκια κι έκανα ποδηλατάδες με τα αγόρια φίλους μου.
Δεν σας κρύβω πως κάποια στιγμή με το μπαμπά της προβληματιστήκαμε γι’αυτή της την προτίμηση. Ψάξαμε, διαβάσαμε, το συζητήσαμε μεταξύ μας και βλέποντας πόσο χαρούμενη είναι η ίδια καταλήξαμε πως δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας.
Ήρθε, όμως, η στιγμή που προβληματίστηκε η ίδια. Γιατί οι φίλες της στο σχολείο, πολλές φορές, της λένε πως τα παιχνίδια με τα οποία παίζει είναι για αγόρια.
‘Μαμά, γιατί με λένε αγοροκόριτσο;’, με ρώτησε μια μέρα γυρνώντας από το σχολείο.
Την εξήγησα πως τα παιχνίδια δεν έχουν φύλο. Δημιουργήθηκαν για να κάνουν τα παιδιά, αγόρια και κορίτσια, ευτυχισμένα. Τα παιχνίδια υπάρχουν για να διασκεδάζουν τα παιδιά, δεν χρησιμοποιούνται για να διαχωρίζουν το φύλο των παιδιών.
Κι αυτό ακριβώς πιστεύω. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί τα αγόρια πρέπει να παίζουν με αυτοκίνητα, όπλα, τουβλάκια, υπερήρωες, να κάνουν κατασκευές, ενώ τα κορίτσια πρέπει να παίζουν με κούκλες, μωρά, κουζινικά. Ακόμα και στα καταστήματα παιχνιδιών τα παιχνίδια είναι ταξινομημένα με αυτό το κριτήριο: παιχνίδια για αγόρια και παιχνίδια για κορίτσια.
Το παιχνίδι παίζει αποφασιστικό ρόλο στη σωματική, διανοητική, συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού.
Μήπως, λοιπόν, ο διαχωρισμός αυτός των παιχνιδιών σε ‘αγορίστικα’ και ‘κοριτσίστικα’ έχει απώτερο σκοπό να κατατάξει τα παιδιά, αυριανά μέλη της κοινωνίας, σε ρόλους καθαρά ‘αντρικούς’ και ‘γυναικείους’; Μ’ άλλα λόγια, μήπως τα παιχνίδια που προορίζονται για αγόρια στόχο έχουν να κάνουν τα αγόρια πιο δυναμικά ενώ τα αντίστοιχα παιχνίδια να κάνουν τα κορίτσια πιο ευαίσθητα;
Δηλαδή τα κορίτσια έχουν ευαισθησίες ενώ τα αγόρια όχι.
Τα κορίτσια εκπαιδεύονται για να αναλαμβάνουν ευθύνες που σχετίζονται με το νοικοκυριό, το πρότυπο που μιμούνται είναι η μητέρα-νοικοκυρά και η όποια ανάπτυξη δεξιοτήτων προέρχεται από την ενασχόληση στην κουζίνα.
Αντίθετα, τα αγόρια είναι συνδεδεμένα με τη δράση, την κίνηση, την ενέργεια: εξερευνούν, χρησιμοποιούν τη φαντασία τους, αλληλεπιδρούν κοινωνικά μαθαίνοντας κανόνες, ενώ ταυτόχρονα διαπαιδαγωγούνται στον διαχωρισμό των κοινωνικών στερεοτύπων: ‘αντρικές και γυναικείες δουλειές’.
Τα παιχνίδια δεν έχουν φύλο. Δεν απαιτείται να έχουν φύλο ώστε τα παιδιά να μάθουν πως κάποια πράγματα δεν είναι αντρικά ή γυναικεία, αλλά ανθρώπινα.
Τα κορίτσια, μεγαλώνοντας θα χρειαστεί να αναλάβουν ρόλους δυναμικούς, είτε στην προσωπική είτε στην επαγγελματική τους ζωή. Για παράδειγμα, μια γυναίκα μπορεί να αναλάβει ένα διευθυντικό ρόλο στην εργασία της, στον οποίο θα χρειαστεί να επιδείξει δυναμισμό και εφευρετικότητα.
Κάτι παρόμοιο ισχύει και για τα αγόρια που θα χρειαστεί όταν μεγαλώσουν να ασχοληθούν και με δραστηριότητες που θεωρούνται ‘γυναικείες’, όπως το πλύσιμο και το σιδέρωμα. Ή ακόμα και καταστάσεις που τα αγόρια θα χρειαστεί να εκδηλώσουν τις ευαισθησίες τους.
Ως γονείς οφείλουμε να μάθουμε στα παιδιά μας πως τα κορίτσια δεν είναι ντροπή να παίζουν με αυτοκινητάκια και ρομπότ. Από την άλλη μεριά, η ταυτότητα των αγοριών δεν θα επηρεαστεί αν παίξουν με κουζινικά και κούκλες.
Σημασία έχει τα παιδιά μας να διασκεδάζουν μέσα στο παιχνίδι και να αναλαμβάνουν διαφορετικούς ρόλους κάθε φορά. Η ένταξή τους στην αυριανή κοινωνία θα τους φέρει αντιμέτωπους με διαφορετικές καταστάσεις, στις οποίες θα μπορούν να ανταπεξέλθουν μόνο αν μπορούν να προσαρμοστούν σε αυτές, μακριά από στερεότυπα και κλισέ.
‘Όχι, λοιπόν, Όλγα μου, δεν είσαι αγοροκόριτσο! Είσαι ένα κορίτσι που απολαμβάνει να παίζει με παιχνίδια που δεν έχουν φύλο!’
