Στο πρωθυπουργικό μοντέλο της Ελλάδας, ο πρωθυπουργός είναι ουσιαστικά ο απόλυτος άρχοντας. Μπορεί να κάνει σχεδόν ότι θέλει στην τετραετία του εφόσον έχει την πλειοψηφία. Πρακτικά αυτό έχει τρία σκέλη:
- Να καθοδηγήσει το κυβερνητικό έργο και την χώρα
- Να φροντίσει να κερδίσει τις επόμενες εκλογές και να ελέγχει το κόμμα του
- Να επικοινωνεί τα παραπάνω
Σε μια φυσιολογική χώρα δεν θα έπρεπε βέβαια να υπάρχει ιδιαίτερο θέμα καθοδήγησης. Μακροπρόθεσμα, ουσιαστικά, κοστολογημένα σχέδια θα έπρεπε να καθοδηγούν όλες τις κυβερνήσεις, με μικρές παραλλαγές όταν και εφόσον δεν επηρεάζουν αρνητικά την γενική κατεύθυνση. Να έχουν κάνει όλη την δουλειά πριν τις εκλογές, να είναι κάπου δημόσια διαθέσιμα λεπτομερώς, να έχουν ψηφιστεί για αυτά και απλά να τα εκτελούν μετά. Τα πραγματικά σημαντικά θέματα όπως οι υποδομές, η παιδεία και η υγεία δεν λύνονται σε 4 χρόνια. Απαιτούν δεσμεύσεις πολλών δεκαετιών και μεθοδική δουλειά.
Παρομοίως με τον έλεγχο του κόμματος. Δεν πρέπει να είναι προϊόν διαπλοκής και μυστικών συμφωνιών μεταξύ οικογενειών και συμφερόντων. Στη δημοκρατία θα έπρεπε να είναι πολύ πιο απλά τα πράγματα. Ο δικομματισμός ουσιαστικά αποδεικνύει τα επίπεδα διαφθοράς της χώρας. Σχεδόν όλες οι προηγμένες χώρες (με ψηλό επίπεδο ποιότητας ζωής ή καλούς δείκτες σε παιδεία και υγεία) έχουν κυβερνήσεις συνεργασίας. Δεν είναι λογικό ένα στα τέσσερα έτη στην χώρα να πηγαίνουν χαμένα επειδή όλοι οι υπουργοί και παράγοντες ασχολούνται με τις εκλογές.
Τι μένει; Ο επικοινωνιακός ρόλος του πρωθυπουργού. Αυτόν δεν μπορούμε και δεν πρέπει να τον αφήσουμε στην τύχη. Είναι ο μεταφραστής πολύπλοκων τεχνικών θεμάτων για τον λαό του. Πρέπει να συνοψίσει δύσκολες αποφάσεις σύνθετες αποφάσεις στους ανθρώπους που θα επηρεαστούν από αυτές. Ένας άνθρωπος, σε κρίσιμες στιγμές, εκφράζει το συναίσθημα ή την άποψη της χώρας σταθερά για να προσανατολιστούμε όλοι.
Θα έλεγα ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι ιδιαίτερα αποτυχημένος σε αυτόν τον ρόλο. Επειδή δεν φαίνεται να καταλαβαίνει τα όριά του επικοινωνιακά. Μόνο στο tiktok φαίνεται να έχει βρει το στοιχείο του. (Την σαχλαμάρα.) Δεν έχει φυσικά ρεφλέξ, δεν είναι χαρισματικός, δεν έχει το θάρρος να αναλάβει ποτέ ευθύνη. Περιμένει τους επικοινωνιολόγους, περιμένει να απλωθούν στα social media όσες απόψεις του λένε ότι πρέπει να απλωθούν, σα να είναι κρέμα μετά από κάψιμο στον ήλιο δυο τρένα που συγκρούστηκαν. Αφήνει τα ΜΜΕ που του ανήκουν να υπερβάλλουν στην υπεράσπισή του και καταλήγουμε να μην μπορούμε να τον πάρουμε ποτέ στα σοβαρά. Αν δεν παράγονται Canadair πια, θα περίμενα να μας το έλεγε η ΝΔ μετά το Μάτι. Ή μετά τις περσινές φωτιές στην Εύβοια. Ή – ακόμα καλύτερα – ως μέρος κάποιου δημόσια διαθέσιμου μακροπρόθεσμου σχεδίου θωράκισης της χώρας το οποίο θα είχε επικοινωνήσει προ πολλού κάποιος πρωθυπουργός της προκοπής.
Ο πρωθυπουργός έχει μετατραπεί με την στάση του σε υπεύθυνος γραφείου τύπου. Πράγμα ολέθριο για την χώρα και καθόλα μη πειστικό. Μην ξεγελιέστε από το 41% που έλαβε. Ακόμα και οι πιο εγκάθετοι που παπαγαλίζουν παντού την επίσημη γραμμή του κόμματος κάθε μέρα αντιλαμβάνονται μέσα τους το πρόβλημα. Δεν χωνεύεται εύκολα μια τραγωδία όπως αυτή των Τεμπών, “κλωτσάνε” μέσα σε όλους μας οι αδικίες που αντιλαμβανόμαστε ενστικτωδώς. Όσο καλά και ας το καλύψουν οι επικοινωνιολόγοι του πρωθυπουργού. Όσο άσχημα και αν το διαχειρίζεται η αντιπολίτευση.
Ο ρόλος του πρωθυπουργού ειναι να κοιτάει την χώρα στα μάτια και να την ακούει. Δεν γίνεται αυτό έτσι δια αντιπροσώπων.