Πρόκειται για σημαντική μορφή με σημαντικά βιβλία και θεωρίες. Αλλά. Είναι μεγάλο το “αλλά”. Πολλοί σημαντικοί θεωρητικοί ανέπτυξαν βλακείες θεωρίες μεγαλώνοντας. Ο Sir Arthur Conan Doyle, ο συγγραφέας του ορθολογιστή Sherlock Holmes πίστευε στις νεράιδες. Ναι, σε φτερωτά πλάσματα στον κήπο του. Άλλοι την πατάνε με την ομοιοπαθητική. Πολλοί γίνονται θρήσκοι καθώς πλησιάζουν την γραμμή τερματισμού της ζωής τους. Στην καλύτερη περίπτωση δεν μαθαίνουμε για τυχόν κουτσουκέλες τους. Στη χειρότερη και οι ίδιοι ανασκευάζουν παλαιότερά τους πορίσματα ή προσπαθούν να συμβιβάσουν τα ασυμβίβαστα.
Ο Γιουνγκ πίστευε σε ένα σωρό βλακείες όπως την τηλεπάθεια, την τηλεκίνηση, το ESP (Extra Sensory Perception) και την αστρολογία. Σε άλλα θέματα έφτιαχνε δικές του ιδέες όπως το συλλογικό ασυνείδητο. Δεν είναι κάτι που μπορεί να αποδείξει κανείς. Σαν θεωρητικό τέχνασμα, σαν ιδέα για φιλοσοφίσματα είναι μια χαρά. Το πρόβλημα είναι ότι άνθρωποι μειωμένης διανοητικής ικανότητας προσπαθούν να κολλήσουν το όνομα του Γιούνγκ δίπλα σε τσαρλατάνους πχ της αστρολογίας.
Με την αστρολογία ασχολήθηκε ο Γιούνγκ για να αποδείξει μια άλλη τέτοια θεωρητική ιδέα, αυτή του synchronicity. Πως τυχαίνει να μπει στο δωμάτιό του ένα σκαθάρι ακριβώς τη στιγμή που ασθενής του περιγράφει όνειρο με σκαραβαίο; Αφού ο σκαραβαίος είναι γνωστό σύμβολο της αναγέννησης της ψυχής για τους Αιγύπτιους… Αποφάσισε να εξετάσει πιο επιστημονικά την αστρολογία εξετάζοντας για παράδειγμα αν υπάρχει συσχετισμός ανάμεσα στα ζώδια των ανθρώπων και αυτούς που επιλέγουν να παντρευτούν.
Αυτό που μου λείπει στην βιβλιογραφία της αστρολογίας είναι κυρίως κάποια στατιστική μέθοδος σύμφωνα με την οποία θα μπορούσαν να αποδειχθούν επιστημονικά τουλάχιστον κάποια βασικά της σημεία.
Η στατιστική ανάλυση του Γιούνγκ βέβαια έδειξε πανηγυρικά ότι δεν υπάρχει κανένας συσχετισμός. Όπως ποτέ καμία έρευνα δεν έχει αποδείξει την παραμικρή σχέση της αστρολογίας με φαινόμενα στον πλανήτη Γη και τους ανθρώπους της. Αλλά αντί να το παραδεχθεί, καθότι θα αναγκαζόταν να επανεξετάσει πολλές αντίστοιχες μπαρούφες που είχε πετάξει ως τότε, ο Γιούνγκ αποφάσισε να κρυφτεί πίσω από την ιδέα του synchronicity. Αφού δεν μπορούσε να το αποδείξει δηλαδή, η μπάλα στην εξέδρα…
Ο Γιούνγκ πέρασε ένα διάστημα που δεν ήταν και πολύ στα καλά του. Ο ίδιος αναφερόταν σε αυτό ως την “δημιουργική του αρρώστια” όπου θεωρούσε ότι ήταν προφήτης με ειδικό χάρισμα και ότι όλοι οι άνθρωποι μετά τα 35 υποφέρουν από μια αρρώστια που τους στερεί τη θρησκεία. Σε μια διάλεξη παραδέχθηκε ότι πιστεύει σε μυστήρια χέρια που παρουσιάζονται με μαγικό τρόπο μερικές φορές.
Είναι πολύ σημαντικό να ξεχωρίζουμε σε κάθε στοχαστή τα χρήσιμα από τα λιγότερο χρήσιμα. Στη περίπτωση του Γιούνγκ είναι ακόμα πιο σημαντικό να περισώσουμε τα πάμπολλα σημαντικά του έργα και ιδέες από τις αστοχίες του που γίνονται τροφή για τους απανταχού σύγχρονους τσαρλατάνους. Την επόμενη φορά λοιπόν που θα διαβάσετε για τα “δέκα πράγματα που είπε…” ή “τα πέντε πράγματα που έκανε κάθε πρωί ο Καρλ Γιούνκ πριν πάει τουαλέτα”, ανατρέξτε καλύτερα στα βιβλία του και ξεστραβωθείτε πριν μας πασάρετε το μισομασημένο κουτόχορτό σας.
