Έκανα “share” το κείμενο στο Google Docs πριν καν αρχίσω να γράφω. Γιατί έτσι είμαστε εμείς. Συνέντευξη το 2016…περιμένω να δω αν θα φανεί το άβατάρ του εκεί πάνω δεξιά για να ξέρω ότι μπήκε και βλέπει καθώς πληκτρολογώ. Εμ τι; Νομίζατε θα του έστελνα απλά τις ερωτήσεις έτσι παλιομοδίτικα;
Τι σκατά επώνυμο είναι το “Καψάσκης” καταρχάς; Από που κρατάει η σκούφια σου; (Και σε έχω δει πολλές φορές με σκούφια.) Να σε κρίνω από το bio σου στο Artcore magazine ή από το ύφος στο MudTimes;
(Απάντηση Καψάσκη σε italics για να βγάζουμε άκρη μετά:)
Η σκούφια ε; Γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Αθήνα, σίγουρα όμως ο διψήφιος αριθμός ετών που μένω στη Θεσσαλονίκη έχει αφήσει τα σημάδια του στο DNA μου. Κάποιος κάποτε μου είπε ότι το όνομα είναι Ζακυνθινό, χωρίς να έχω κάποια σχέση με το νησί από όσο ξέρω. Μου έχει συμβεί όμως πάνω από 2 φορές, σε δουλειές να ακούει κάποιος “Να το δώσουμε στον Καψάσκη”, “πες του Καψάσκη”, “τον Καψάσκη να στείλουμε” και να πιστέψει ότι είμαι Πολωνός. Ξέρεις, από το -σκι, όπως ο Τσαϊκόφσκι, ο Ντοστογιέφσκι, κάτι που μου φαινόταν πάντα πολύ αστείο.
Το bio του Artcore είναι αυθόρμητα ειλικρινές και σίγουρα οι οικείοι μου θα το έβρισκαν ακριβές, οπότε και το υποστηρίζω 100%. Το ύφος του Mudtimes είναι περισσότερο swag και αντικατοπτρίζει περισσότερο τον τύπο που θα ήθελα να γίνω. Επίσης όμως είναι από την καρδιά και δείχνει τα πράγματα που με ενδιαφέρουν.
Και γιατί μου αρέσει να διαβάζω αυτά που γράφεις τόσο πολύ; Μιλάω καταρχάς για το https://jonkaps.wordpress.com/ (αναγνώστη, κάνε κλικ και πάρε μια ιδέα παρακαλώ, έτσι δουλεύει το διαδίκτυο.) ΟΚ, υπάρχουν μερικές “ξεπέτες”, πολύ μικρά κειμενάκια σαν αυτό για τον Μικ Τζάγκερ, αλλά μετά διαβάζω τα άλλα σου και θέλω να κάνουμε μαζί τουλάχιστον τρία παιδιά. Να βγάλουμε το ένα με Ζακυνθινό όνομα, το άλλο με Πολωνέζικο και το τρίτο θα παίζει μαζί τους στην ορχήστρα του Δήμου. (Καψάσκη απάντα και βάλε link αβέρτα να βοηθήσουμε το κοινό περικαλώ.)
O G.R.A.F.I.A.S. είναι το σπίτι μου, το πνευματικό μου κεραμίδι, σκέφτομαι πολύ σοβαρά την επόμενη φορά που θα ψάξω για δουλειά να δώσω απλά αυτό το link. Με στοιχειώδη αντίληψη, μπορείς να καταλάβεις σχεδόν τα πάντα για μένα από εκεί μέσα και πιθανότατα αυτός είναι ο λόγος που σου είναι συμπαθές. Δεν έχει σκοπιμότητες, δεν έχει κρυφές ατζέντες, δεν το έχει αγγίξει ο καπιταλισμός σε οποιοδήποτε επίπεδο, είναι ένας ψηφιακός καθρέφτης. Οι ξεπέτες που λες, πηγάζουν κυρίως από την κατανόηση ότι τα online κείμενα είναι τελείως διαφορετικό είδος “λογοτεχνίας” και 9 φορές στις 10 θα πρέπει να δίνουν πλήρες και επεξηγηματικό στίγμα σε 300 λέξεις το πολύ. Στην περίπτωση της μουσικής με κοινωνικές προεκτάσεις, όπως η δική μας, το challenge πολλαπλασιάζεται. Φυσικά υπάρχουν και φορές που η αφήγηση ξεφεύγει, όμως τότε σημαίνει είτε ότι υπάρχει μια ωραία ιστορία από πίσω , είτε ότι είναι κάτι που οπωσδήποτε πρέπει να μοιραστείς με τον κόσμο , είτε ότι κάποια πράγματα είναι πιο σημαντικά από τα υπόλοιπα.
Είπα στον ψυχαναλυτή μου αυτό που έγραψες και είπε ότι θα πάρει τον δικό σου ψυχαναλυτή να τον ξεχέσει. Πες τα βλογημένε! Αν είχαν όλοι blog δεν θα χρειάζονταν καν ψυχαναλυτή. Προσωπικά είμαι φαν της Βρετανικής σχολής στην κριτική γενικά. Με μπηχτές αλλά και κάποια αντικειμενικότητα. Να ξέρω τι περιμένω και να φύγω πιο σοφός, χαζογελώντας και με όρεξη να πάω να αγοράσω ή να κατεβάσω κάτι καινούργιο. Πόσο δύσκολο είναι να κάνεις μουσικοκριτική;
Το δύσκολο σε αυτό που λές, είναι το να αναγνωρίσεις στον εαυτό σου την ιδιότητα του κριτικού. Προσωπικά μου είναι αδύνατον να το κάνω, περισσότερο επειδή αυτό σημαίνει ότι ξέρεις τα πάντα για το τάδε θέμα, έτσι δεν είναι; Ότι ξέρεις πως είναι να συνθέτεις μουσική, να την ηχογραφείς, να περνάς 40 κύματα για να ετοιμάσεις ένα album μέχρι τελευταίας λεπτομέρειας και επιπλέον, κατέχεις τα πάντα για τη μουσική που παίζει κάποιος και μετά από όλα αυτά, η γνώμη σου μετράει τόσο πολύ που ο οποιοσδήποτε έχει όφελος αν την λάβει υπόψη του. Όχι, είμαι πολύ μακριά από τέτοια εγωπάθεια. Καταλαβαίνω τι ακούω, πιστεύω ότι μπορώ να νιώσω αν είναι ειλικρινής έκφραση ή κατασκευασμένο προϊόν και έχοντας διαβάσει χιλιάδες επί χιλιάδων reviews αυτά τα 20+ χρόνια που ακούω επισταμένα μουσική, μπορώ να πω ότι μου έχουν εμποτιστεί 2 αλήθειες. Η πρώτη είναι ότι τα καλύτερα κείμενα γράφονται με φτυάρι και όχι με πένα, , οπότε εξηγούνται πολλά για τον κόσμο των μουσικοκριτικών και ότι αν θέλω να ωθήσω κάποιον να ακούσει μια κυκλοφορία πρέπει να το κάνω από τη δική του πλευρά και να του δώσω λόγους να μπει στη διαδικασία, που συνάδουν με τη δική του εμπειρία και όχι με την υποτιθέμενη αυθεντία ενός τύπου πίσω από ένα πληκτρολόγιο.
Διάβασα να εκθειάζεις ανακαινισμένο δίσκο του Έλβις με συμφωνική ορχήστρα, να πας να μας πείσεις για καμμένο κάντρι καραγκιόζη και προσφάτως να συγχωρείς τον Ρικ Άστλεϊ. Είσαι απλά μουσικόλακας; Ότι να’ναι για να σε διαβάσουν ρε πουλημένε;
Πρέπει να ομολογήσω ότι με τσάκωσες, αν δεν εισέπραττα αυτά τα τσεκ από τους κληρονόμους του Έλβις, δε θα μπορούσα να απαντώ σε αυτές τις ερωτήσεις αυτή τη στιγμή από το roof garden μου στο Μονακό. Επαναφέροντας τη σοβαρότητα στην κουβέντα, θα πω ότι προφανώς έχουν υπάρξει φορές που η επικαιρότητα με έχει απασχολήσει, φορές που κάτι έχει κάνει τόσο μεγάλο buzz ώστε ο σχολιασμός να είναι αναπόφευκτος και ήταν φορές που τόσο το Artcore, οσο και το Mudtimes χρειάζονταν κάτι τέτοιο. Γεγονός πάντως παραμένει ότι κάθε μια από αυτές τις περιπτώσεις όντως με συγκίνησε ελικρινώς, ήθελα να φτάσουν αυτά που ένιωσα έστω και σε έναν ακόμα άνθρωπο και επί της ουσίας ο Έλβις όντως κάνει τη διαφορά και από τον τάφο , ο Tom Russell άγγιξε μια ευαίσθητη χορδή και κάθε φορά μου φέρνει ένα κόμπο στο λαιμό και φυσικά ο Rick Astley δεν έκανε τίποτα, ποτέ, που να χρειάζεται συγχώρεση, είσαι τρελός;
Αφού ξέρεις ότι είμαι τρελός. Σε γνώρισα στο φυσικό σου περιβάλλον, ενώ έκοβα βόλτες σε ένα skateboard. Όχι δεν λέω για το χοροπηδηχτό σε κάγκελα ροκ συναυλίας, λέω για το δισκάδικο. Όλη μέρα σου έρχονται άσχετοι και σου ζητάνε τρελά. Έχει πλάκα αυτό; Σε κάνει καλύτερο στα υπόλοιπα;
Συμφωνούμε ότι είναι το φυσικό μου περιβάλλον, είμαι ξεκάθαρα ένας τυχερός άνθρωπος που τα τελευταία 10 χρόνια ζω, πουλώντας δίσκους, θα ήθελα να το κάνω για πάντα. Ξέρω καλά ότι το πρώτο πράγμα που θα σου πει κάποιος μιλώντας για αυτή τη δουλειά είναι το πόσοι περίεργοι έρχονται κάθε μέρα και σου ζητάνε τρελά. Ναι, προφανώς είναι πολλοί. Αυτό όμως που σπάνια συζητιέται, είναι και το πόσοι φοβερά cool τύποι επίσης έρχονται και σου φτιάχνουν τη μέρα. Σου μαθαίνουν κάτι που δεν ήξερες, μοιράζεσαι κάτι μαζί τους και καταλαβαίνεις ότι δεν είσαι μόνος σε αυτό τον κόσμο.
Φυσικά και με κάνει καλύτερο και στα υπόλοιπα, μπορεί να είναι μια δουλειά όπως όλες οι άλλες με αναποδιές, λόγους να εκνευρίζεσαι, άγχος και αβεβαιότητα, όμως όπου και να κοιτάξεις γύρω σου βλέπεις τέχνη και τα τιμολόγια που ίσως σε πονοκεφαλιάζουν γράφουν επάνω Nirvana, Νίκος Ξυλούρης, Slipknot και John Coltrane, δεν είναι και τόσο άσχημα ε; Το ζεν μου είναι πιο ήρεμο και επί της ουσίας, μου δίνει μια ξεκάθαρη ματιά στη σύγχρονη ποπ κουλτούρα που σαν αρχαίος heavy metal fan δε θα έπιανα ποτέ. Δεν θα ήξερα ας πούμε ότι o Yann Tiersen θα πουλάει για πάντα το soundtrack του “Amelie”, ή ότι τα νεανικά t shirts πλέον γεμίζουν με το λογότυπο των Arctic Monkeys περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, ή ότι η Beatlemania ζει στα πρόσωπα των One Direction για τους οποίους ακόμα και το 2016, κορίτσια μαζεύονται και τσιρίζουν μπροστά στα ράφια, ότι έχουν έχθρα με τις fans του Justin Bieber, και ότι στο εμπορικό κέντρο που στεγάζομαι μαζεύτηκαν τη μέρα των γενεθλίων του Harry Styles και του έκαναν ερήμην παρτι με τούρτα και απ’ όλα. Το φανταζόσουν ποτέ αυτό;
Ξεκινήσαμε αυτή την ιδέα με την παράλληλη κριτική μουσικής. Μάλλον απέτυχε, εμένα δεν με έχουν καλέσει ακόμα από το Rolling Stone για μόνιμη στήλη. Εσένα κάνα νέο από MTV ή έστω το “Παιδί και νέοι γονείς”; Μήπως απλά είναι στα αρχίδια όλων η μουσική πλέον στην εποχή του YouTube;
Ε όχι ρε φίλε, προφανώς και όχι. Η μουσική πάντα θα είναι σημαντική για τους ανθρώπους επειδή πρόκειται για καταπληκτικό πράγμα. Μη μπερδεύεσαι, αυτό που ρωτάς εσύ είναι αν έχει χάσει την αξία της σαν αγοραστικό προϊόν. Κι εφόσον εμείς τα λέμε σωστά για αυτήν, κάποιος θα μας πλήρωνε να τα λέμε για λογαριασμό του, που αυτό θα μεταφραζόταν σε λεφτά στον τραπεζικό λογαριασμό κάποιου τρίτου. Προσωπικά όχι, δε με πληρώνει κανείς να λέω τη γνώμη μου για μουσική. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν έχει αξία, ίσως εγώ δε λέω κάτι ουσιώδες. Πέρα από την πλάκα όμως, αυτό που συνέβη με τη μουσική και τη δωρεάν διαδοσή της από τις αρχές του αιώνα, αν έπρεπε να το βάλω σε λίγες λέξεις θα έλεγα ότι είναι θέμα τεχνολογίας. Η πρόοδος του internet είναι που κατέστησε το μοίρασμα της μουσικής ως δωρεάν αγαθό και είναι το ίδιο που έχει συμβεί πολλές φορές. Παλιά, υπήρχε ένας τύπος που κυκλοφορούσε με ένα καρότσι και πουλούσε πάγο για τη συντήρηση των τροφίμων, που γινόταν σε ντουλαπια. Όταν η σχετική τεχνολογία προχώρησε, τα ψυγεία έκαναν τον πάγο κατι δωρεάν παρεχόμενο, οπότε και ο κύριος με το καρότσι έχασε τη δουλειά του. Ο πάγος συνεχίζει να είναι χρήσιμος, δεν άλλαξε κάτι. Το ότι η λειτουργία της βιομηχανίας δεν επιτρέπει σε εμένα και εσένα να πληρωθούμε, δε σημαίνει και πολλά. Σε πρακτικό επίπεδο, οι άνθρωποι που τους αρέσει να συλλέγουν μουσική θα συνεχίσουν να το κανουν ανάλογα με τις δυνατότητές τους και αν κάποιος χρειάζεται στήριξη είναι ο ίδιος ο καλλιτέχνης. Αν θέλεις τη δική μου συμβουλή, πήγαινε στη συναυλία, πλήρωσε εισιτήριο, πάρε κι ένα μπλουζάκι. Τόσο απλό.
Μια τελευταία ερώτηση. Είδα κι ένα άλλο project που ξεκίνησες για την Σαλονίκη και το Γκέτεμποργκ. Φίλε έχεις κάποιο ψυχολογικό πρόβλημα και ξεκινάς τόσα blog συνέχεια; Γιατί το έχω κι εγώ και ψάχνω γιατρικό.
Αν ρωτήσεις τη γυναίκα μου, πιθανολογώ ότι θα υποστηρίξει τη θεωρία του ψυχολογικού προβλήματος, επειδή μονίμως δεν προλαβαίνω. Και δεν το κρύβω, ζορίζομαι. Να τα κάνω όλα επαρκώς και σωστά. Όμως, όταν έρχονται εκείνες οι ιδέες, μου είναι αδύνατον να μην τις βάλω μπροστά. Όταν η Σοφία Πυργιώτη, (αδερφική φίλη και ένας από τους πιο insightful ανθρώπους που έχω γνωρίσει) μετακόμισε στο Γκέτεμποργκ και αρχίσαμε να βλέπουμε πως είναι το μέρος εκεί, άναψε εκείνος ο γλόμπος όπως στα καρτούν πάνω από το κεφάλι μου. Η ιδέα ότι υπάρχει άλλη μια πόλη όπως η Θεσσαλονίκη, με τόσα πολλά από τα χαρακτηριστικά αυτού που λέμε “συμπρωτεύουσα” και παρόλο που θεωρητικά είναι σε δυο τόσο διαφορετικές χώρες, έχουν βασικά κοινά σημεία, με γοήτευσε ολοκληρωτικά. Ο στόχος είναι να καταγράψουμε όσα περισσότερα από αυτά μπορούμε, και το που θα φτάσει όλο αυτό είναι ένα μυστήριο. Άρα και συναρπαστικό. Αυτό σημαίνει ότι θα συνεχίσω να μην προλαβαίνω, έτσι δεν είναι;
Την επόμενη φορά που θα ξεκινήσετε να γράψετε μια μίνι δισκοκριτική σε status στο Facebook, σκεφτείτε λίγο πριν πατήσετε “post”. Βάλ’τε δυο αράδες παραπάνω. Ψάξτε το, ξανασκεφτείτε το. Πως θα το καταλάβουν οι αναγνώστες; Αν σας πιάσει ο ίδιος ο καλλιτέχνης θα μπορείτε να τον κοιτάξετε στα μάτια για αυτά που λέτε; Είχε πλάκα; Είναι “συναρπαστικό” όπως λέει ο Καψάσκης να μην αφήνεις να περνάνε στα ψιλά όλα αυτά. Ένας δίσκος μπορεί πια να μην είναι πια καν δίσκος, να μπλέκει με 0 και 1 στα νέα Media που ζούμε, αλλά ένας δίσκος σε οποιαδήποτε μορφή μπορεί να αλλάξει την ζωή σου και τον κόσμο.
