«Το να παρακολουθείς μια ταινία για την ψυχική ασθένεια είναι συχνά σαν να πηγαίνεις βόλτα σε ζωολογικό κήπο. Η βόλτα μπορεί να είναι υπέροχη, συνήθως όμως έχεις καλή παρέα και παρατηρείς εξωτερικά και από απόσταση το άτομο που πάσχει. Μόνο, αν επιστρέφοντας σπίτι μετά το cinema, και αντικρύζοντας ένα άτομο να ουρλιάζει στη μέση του δρόμου, καταφέρεις να σχετιστείς μαζί του με μια κατανόηση διαφορετική, εμείς έχουμε πετύχει το έργο μας.» Akiva Goldsman, σεναριογράφος της ταινίας «A Beautiful Mind».
Για τους ηθοποιούς, είναι ένα κινηματογραφικό «δώρο», μια ευκαιρία να υποδυθούν έναν χαρακτήρα και ταυτόχρονα ένα «χαρακτηριστικό». Για τους σκηνοθέτες, μια πρόκληση να εξερευνήσουν και να αφηγηθούν λεπτομερώς τον ψυχισμό, ενώ για το κοινό, ένα παράθυρο σε έναν κόσμο που πιθανώς ποτέ δεν θα βιώσουν. Στην ιστορία του cinema έχουν υπάρξει απόπειρες απεικόνισης της ψυχικής ασθένειας με έναν τρόπο ακραίο, σουρεαλιστικό, ακόμα και ανεύθυνο, αλλά και αρκετές περιπτώσεις που το εγχείρημα υπήρξε υποδειγματικό.
Από το «Ordinary People» μέχρι το πρόσφατο «Still Alice», ακολουθούν μερικά τέτοια υποδειγματικά παραδείγματα.
Ordinary People ( 1980 )
PTSD – Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες
Αν και η Διαταραχή Μετατατραυματικού Στρες στον κινηματογράφο έχει συνδεθεί κυρίως με καταστάσεις πολέμου, αυτή η ταινία του 1980 ασχολείται με μια πιο εσωτερική μορφή της διαταραχής. Ο Timothy Hutton παίζει τον Conrad, έναν χαρακτήρα που θρηνεί τον θάνατο του αδερφού του, επιχειρώντας ακόμα και να αυτοκτονήσει καθώς διακατέχεται από έντονη ενοχή. Η Moore υποδύεται τη μητέρα του, μια γυναίκα που αδυνατώντας να επεξεργαστεί πραγματικά την απόπειρα αυτοκτονίας του επιζώντος γιου της, προσπαθεί απεγνωσμένα να προχωρήσουν τη ζωή τους. Ο πατέρας, Donald Sutherland, απλώς προσπαθεί να διαφυλάξει και τους δύο. Το ‘’OrdinaryPeople’’ είναι ένα ρεαλιστικά εντυπωσιακό πορτραίτο, του πως το τραύμα επιδρά στην οικογένεια.
Clean, Shaven ( 1995 )
Σχιζοφρένεια
Λίγοι έχουν δει το ‘’Clean, Shaven’’, μια δύσκολη και διεισδυτική ταινία, που μας καλεί να εισέλθουμε πλήρως στο μυαλό ενός άνδρα με σχιζοφρένεια. Ο σκηνοθέτης, Lodge Kerrigan, έχει δηλώσει σχετικά με την ταινία :»Mε το Clean, Shaven πραγματικά προσπάθησα να εξετάσω την υποκειμενική πραγματικότητα κάποιου που υποφέρει από σχιζοφρένεια. Να βάλω το κοινό στη θέση του πως είναι να βιώνεις συμπτώματα όπως ακουστικές ψευδαισθήσεις, διασχιστικά συναισθήματα, έντονο άγχος, με την προσδοκία να αισθανθούν στο τέλος πως είναι να ζεις με αυτό για μια ζωή και όχι μόνο τα 80 λεπτά που διαρκεί η ταινία».
Silver Linings Playbook ( 2012 )
Διπολική Διαταραχή
Η ψυχική ασθένεια όχι μόνο δεν αποτελεί απαραίτητα σημείο διαφωνίας μεταξύ των ανθρώπων, αντίθετα μπορεί να είναι μια έντονη σύνδεση. Αυτή είναι η βάση του “Silver Linings Playbook», της ταινίας που έσπασε το καλούπι δίνοντας μια νέα προσέγγιση για την απεικόνιση της ψυχικής ασθένειας στο cinema. Ο Pat ( Bradley Coοper ) είναι διπολικός και διαζευγμένος· προσπαθεί να κάνει αλλαγές στη ζωή του όταν συναντάει τη «νευρωτική» Tiffany (Jennifer Lawrence ) που αντιμετωπίζει τα δικά της προβλήματα. Ο σκηνοθέτης David O Russell δημιουργεί σκηνές, που ενώ είναι φανταστικές, αποτυπώνουν πραγματικές λεπτομέρειες από την καθημερινότητα ανθρώπων που ζουν με μια ψυχική ασθένεια. Πολλοί από τους βασικούς πρωταγωνιστές εξέφρασαν δημόσια την ανάγκη για έναν πιο ανοιχτό διάλογο για την ψυχική υγεία, ενώ ο σκηνοθέτης μαζί με τον Bradley Cooper συναντήθηκαν στον Λευκό Οίκο με τον αντιπρόεδρο Joe Biden, για να συζητήσουν σχετικά με τη σημασία της αντιμετώπισης του στίγματος της ψυχικής ασθένειας στην Αμερική.
Still Alice ( 2014 )
Alzheimer’s Disease – Νόσος Alzheimer
H πιθανότητα να ξεχάσεις οτιδήποτε αγαπάς είναι ένα σενάριο οδυνηρό, γι’ αυτό και το να απεικονίσεις τη νόσο Alzheimer με έναν τρόπο που να μην είναι τετριμμένος αλλά και να μην εκβιάζει την εύκολη ταύτιση, καθιστά το εγχείρημα δύσκολο. Η Dr. Alice Howland ( Julianne Moore ), καθηγήτρια γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο της Columbia, πάσχει από πρώιμη έναρξη της νόσου Alzheimer. Σε έναν ρόλο απαιτητικό, που της επιβάλλει να επικοινωνήσει μια ψυχική φθορά που είναι σταδιακή αλλά και εγγενώς εσωτερική, η Julianne Moore ως ‘’Alice’’ καταφέρνει να ισορροπήσει το φόβο για αυτό που έρχεται με τη δύναμη να συνεχίσει να αγωνίζεται παρά τις αντίξοες συνθήκες.
πηγή: freethinking.gr