Στον χρυσό τους αιώνα οι Αθηναίοι έκοψαν τους αντίχειρες των αντρών της Αίγινας, έκαψαν σημάδι στο μέτωπο των αντρών της Σάμου και έκαναν σφαγές όπου έβρισκαν αντίσταση. Με δημοκρατικές διαδικασίες όμως:
“οἶα ἐψηφίσαντο Ἀθηναῖοι, καὶ ταῦτα ἐν δημοκρατίᾳ, Αἰγινητῶν μὲν ἑκάστου τὸν μέγαν ἀποκόψαι τῆς χειρὸς δάκτυλον τῆς δεξιᾶς, ἵνα δόρυ μὲν βαστάζειν μὴδύνωνται, κώπην δὲ ἐλαύνειν δύνωνται: Μυτιληναίους δὲ ἡβηδὸν ἀποσφάξαι καὶ τοῦτο ἐψηφίσαντο ἐσηγησαμένου Κλέωνος τοῦ Κλεαινέτου. τούς γε μὴν ἁλισκομένους αἰχμαλώτους Σαμίων στίζειν κατὰ τοῦ προσώπου καὶ εἶναι τὸ στίγμα γλαῦκα καὶ τοῦτο Ἀττικὸν ψήφισμα. οὐκ ἐβουλόμην δὲ αὐτὰ οὔτε Ἀθήνησι κεκυρῶσθαι οὔτε ὑπὲρ Ἀθηναίων λέγεσθαι, ὦ Πολιὰς Ἀθηνᾶ καὶ Ἐλευθέριε Ζεῦ καὶ Ἑλλήνων θεοὶ πάντες.” (Πηγή εδώ.)
Κάθε δικτάτορας στην Αφρική ονομάζει το καθεστώς του “δημοκρατία της….” κάτι. Στην Ουγγαρία ή την Λευκορωσία, μπορεί μεν να νίκησαν στις εκλογές, αλλά τι εκλογές ήταν αυτές; Ακόμα και ο Ερντογάν, νικητής τριών εκλογικών αναμετρήσεων, κακώς το προβάλλει σαν επιχείρημα. Η νίκη στις εκλογές δεν αποτελεί εισιτήριο για πλήρη ελευθερία κινήσεων. Πόσο μάλλον που τα πολιτεύματά μας είναι πια …βασιλευόμενες δημοκρατίες. Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας ή της Γαλλίας είναι ο απόλυτος άρχοντας.
Από την άλλη μεριά βέβαια, ο σωστός ηγέτης, πρέπει να έχει περιθώριο να πάρει δύσκολες αποφάσεις. Αντιλαϊκές σε πρώτη ανάγνωση ίσως αλλά καλές μακροπρόθεσμα. Δεν θα μας αρέσουν ακόμα κι αν καταλαβαίνουμε ότι είναι απαραίτητες βαθιές τομές μερικές φορές. Αυτό δεν δίνει το ελεύθερο σε όποιον κερδίσει τις εκλογές (συχνά με
μικρό ποσοστό, σχεδόν ποτέ με πάνω από το 50% των ενηλίκων ψηφοφόρων) να κάνει ότι θέλει για μια τετραετία. Σε μια τετραετία μπορεί να αλλάξει το Σύνταγμα άλλωστε και να καταλύσει την δημοκρατία αν είναι οργανωμένος!
Οπότε δεν υπάρχει απλή λύση. Δεν υπάρχει μαγική γραμμή. Δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς αντικειμενική και ανεξάρτητη ενημέρωση. Χρειάζεται οπωσδήποτε ανεξάρτητη και στιβαρή δικαιοσύνη. Η δημοκρατία είναι μια ιδέα την οποία πρέπει να ζούμε καθημερινά όλοι σε μικρές και μεγάλες συναλλαγές. Και η ιστορία θα μας κρίνει κι εμάς κάποτε…