Έχουν γίνει αρκετοί οι εξυπνάκηδες που προσπαθούν να μας πείσουν ότι η Αθήνα ή η Θεσσαλονίκη δεν μπορούν να υποστηρίξουν ποδηλατόδρομους. Εδώ ένα πρόσφατο κρούσμα από την Αμερική, αναμένονται παρόμοιοι blogger και στην Ελλάδα. Δεν είναι πάρκινγκ σκαφών ούτε αεροδρομίου. Το επιχείρημα είναι ότι δεν αξίζει να χαλάμε χώρο για ποδηλατόδρομους γιατί αυτός ο χώρος ήταν πολύτιμος για στάθμευση αυτοκινήτων.
Την πιο πλήρη απάντηση την έδωσε ο Donald Shoup στο βιβλίο “The high cost of free parking” μια περίληψη του οποίου σας έχω εδώ – High cost of free parking Donald Shoup.
Ο συγγραφέας υπολογίζει ότι αν όλος ο πλανήτης φτάσει τα επίπεδα των ΗΠΑ σε κατοχή αυτοκινήτων, σύντομα θα χρειάζεται μια έκταση ίση με την Μεγάλη Βρετανία για να τα παρκάρουμε κατά το 95% του χρόνου που δεν τα χρησιμοποιούμε! Χτίζει μια πειστική θέση κατά την οποία το γεγονός ότι το κράτος παρέχει τόσα χρόνια δωρεάν θέσεις πάρκινγκ έχει στρεβλώσει την κατάσταση κάνοντας το αυτοκίνητο να φαίνεται πιο φτηνό μέσο από ότι είναι πραγματικά. Υπάρχουν και τεράστια έξοδα σε όλη την υποδομή μιας πόλης και στις υπηρεσίες και τα προϊόντα της τα οποία υπολογίζονται στα 374 δισεκατομμύρια δολάρια για τις ΗΠΑ το 2002! (Δηλαδή πιο πολύ από ότι ξοδέψαν σε θέματα υγείας.)
Τα αυτοκίνητα που ψάχνουν θέση parking είναι περίπου το 8-10% όσων κινούνται στην άσφαλτο με όλα τα συνεπακόλουθα (μόλυνση, κατανάλωση, ατυχήματα). Ο ίδιος οδηγός που ανέχεται 3.3 λεπτά να ψάχνει θέση το πρωί, μπορεί να βολτάρει πάνω από 10 το βράδυ! Επιπλέον το βασικό μοντέλο της δωρεάν θέσης parking είναι ανόητο αφού όποιος την “πιάσει” δεν έχει κανένα κίνητρο να την αφήσει.
Δυστυχώς όμως ακόμα οι θέσεις parking είναι δευτερεύουσα σκέψη στον σχεδιασμό κράτους και ιδιωτών. Πρώτη ένσταση του Shoup είναι η χρήση ζωνών στάθμευσης η οποία έχει καταντήσει περισσότερο γραφειοκρατικό τέχνασμα παρά ουσιαστική
λύση. Όταν ακούμε “…και θα γίνουν και 1000 θέσεις στάθμευσης” είναι συχνά ουσιαστικά άχρηστες στην λειτουργικότητα της πόλης.
Οι δυο ενδιαφέρουσες λύσεις είναι:
1. Χρεώσεις στους κατασκευαστές. Αντί να αντιδικούμε στα δικαστήρια πχ με το Golden Hall για την απαράδεκτη συμφόρηση που προκαλεί στην Κηφισίας ή να πληρώνουμε για ψευτομελέτες πριν την άδεια που να λένε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα, να παίρνουμε λεφτά από την αρχή για να κατασκευαστούν κοινοί χώροι στάθμευσης για μια περιοχή. Media Markt – Carefour – Ιασώ – Helexpo πχ όλοι μαζί να πληρώσουν για μια συνολική λύση. Έχει το μεγάλο πλεονέκτημα ότι το εκμεταλλευόμαστε καλύτερα αφού δεν έχουν όλοι τις ίδιες ώρες αιχμής.
2. Η δεύτερη λύση έχει να κάνει με καλύτερο σχεδιασμό ώστε να μην χρειαζόμαστε τόση μετακίνηση. Οτιδήποτε αλλάζει την μόνιμη ροή της κίνησης. Μια παλιότερη ιδέα του συγγραφέα είναι το “cash out parking” όπου οι εργοδότες δίνουν το αντίτιμο για στάθμευση στους υπαλλήλους τους σε μετρητά. Οπότε έχουν ερέθισμα να τσεπώσουν κάτι αν αρχίσουν να ποδηλατούν! Ή να τους δίνουν κάρτες δωρεάν μετακίνησης σε ΜΜΕ.
Θα συμφωνήσω με τον συγγραφέα που καταλήγει ότι το πρόβλημα είναι τελικά πολιτικό. Δεν είναι το πρόβλημα οι μπάρες, η τεχνολογία καρτών, ο ακριβής τρόπος υλοποίησης, moto θέσεις ή ….η πυλωτή. Πρέπει να ωριμάσουμε σαν πολίτες και να σταματήσουμε να απαιτούμε παράλογα πράγματα.
