Το φίλο μου τον James τον γνώρισα στη Ζάκυνθο. Ήμασταν και οι δυο εθελοντές στους «χελωνάδες». Κολλήσαμε αμέσως σαν παρέα στο ιδιότυπο κοινόβιο που βρεθήκαμε. Στήσαμε στις αμμοθίνες δικό μας αυτοσχέδιο γυμναστήριο. Ξενυχτάγαμε μαζί περιμένοντας τις χελώνες να τελειώσουν με τα αυγά τους. Και κοροϊδεύαμε μαζί τους χορτοφάγους. Τότε ακόμα, ήταν κυρίως βίτσιο των αλλοδαπών.
Μια μέρα, τσιρίδες συνόδευσαν την ανακάλυψη ενός Ολλανδού εθελοντή, ότι στο τηγάνι είχα τολμήσει να βάλω κρέας και το αίμα του! Ούτε καν το κοιτούσε το μίασμα, ενώ μου φέρθηκε σαν να ήμουν βασανιστής των SS. Δεν νομίζω ότι ξαναχρησιμοποίησε το τηγάνι. Ένα άλλο απόγευμα, δυο συμπαθέστατοι κατά τα άλλα, Δανοί, ήθελαν να με πείσουν ότι τα αμύγδαλα έχουν περισσότερο ασβέστιο από ό,τι το τυρί και ότι το παστέλι είναι πιο χρήσιμο για τον οργανισμό από ό,τι η συκωταριά. Ο παραλογισμός τους δεν είχε όριο.
Είναι βέβαια ξεκάθαρο, ότι έχουμε ηθική ευθύνη απέναντι στα ζώα που τρώμε. Όπως ο σκύλος που πας βόλτα δεν πρέπει να σου ξεφύγει, ως απλούστερο παράδειγμα. Αν κάνει ζημιά, εσύ φταις. Δεν μπορεί να φταίει ο σκύλος. Και δεν μπορεί να φταίει η κότα για τον τρόπο που σφάζεται σε γραμμή παραγωγής, μια και αυτό είναι ένα σύνθημα. Σίγουρα δεν θέλουμε να τρώμε τα αντιβιοτικά που ποτίζουν τα ζώα εκτροφής, ούτε ό,τι άλλο τους βάζουν για να είναι πιο ήρεμα, πιο χοντρά, πιο νόστιμα, πιο…οτιδήποτε, έτσι με το ζόρι. Από την άλλη βέβαια, τα περισσότερα φυτά που φτάνουν στο τραπέζι μας έχουν ποτιστεί με κάθε λογής δηλητήρια.
Παρόλα αυτά, θα έπρεπε να γίνουμε όλοι περισσότερο χορτοφάγοι. Και ο λόγος είναι καθαρά περιβαλλοντικός.
Το κρέας κοστίζει σε πόρους του πλανήτη πολύ, πολύ, πολύ περισσότερο, από ό,τι οι φυτικές τροφές. Δάση εξαφανίζονται για να βάλουν γελάδια. Ποτάμια εξαφανίζονται για να τα ποτίσουν. Η σταβλίσια μπριζόλα που παραγγέλνεις, κοστίζει στη Γη περισσότερο από δυο κιλά πατάτες, μια τεράστια σαλάτα και δυο ταψιά χωριάτικες πίτες. Κάπου εδώ αρχίζουν οι αντιρρήσεις στις λεπτομέρειες.
Ο ένας λέει ότι οι χορτοφάγοι έχουν όλοι χλωμό δέρμα και περίεργα μάτια από την έλλειψη σιδήρου. Ο άλλος, ότι οι κρεατοφάγοι είναι υπέρβαροι και με καρδιακές παθήσεις. Ο ένας διατυμπανίζει τις χαρές των φρούτων ή των ξηρών καρπών. Ο άλλος ισχυρίζεται ότι δεν υπάρχει ζωή χωρίς παϊδάκια. Οι βασικές αρχές ενός –ηθικού- ανθρώπου, δεν επιδέχονται συζήτησης. Μπορεί να διαφωνούμε σε λεπτομέρειες μερικές φορές, προσωπικά όμως θα επιμείνω ότι πρέπει να τρώμε λιγότερο κρέας. Ότι πρέπει να προσέχουμε περισσότερο πώς παράγονται οι τροφές μας γενικά. Τα ζώα όπως και τα φυτά, αξίζουν το σεβασμό μας.
Πάντως, δεν έχει υπάρξει στην ιστορία του Homo Sapiens κοινωνία, που δεν έτρωγε κρέας ή ψάρι. Ομοίως και καμία κοινωνία που δεν είχε κάποια τελετή σε σχέση με αυτή την κατανάλωση. Και τώρα θα σας δώσω μια άλλη διάσταση της ανθρώπινης ηθικής.
O φίλος μου ο James γύρισε όλο τον κόσμο και κατέληξε στη Νέα Ζηλανδία. Βρέθηκε στο Υπουργείο περιβάλλοντος μάλιστα και ίδρυσε το πρώτο μεγάλο εθνικό πάρκο χωρίς θηλαστικά, στον κόσμο. Γιατί τα ερπετά και τα πτηνά της Νέας Ζηλανδίας παρότι για εκατομμύρια χρόνια δεν είχαν ούτε σκυλιά, ούτε γατιά, ούτε ποντίκια να τα κυνηγάνε, σήμερα κινδυνεύουν. Μέρος του project με δεκάδες εθελοντές, ήταν να εξαφανίσουν όλα τα θηλαστικά από μια τεράστια περιοχή. Στην αρχή με το καλό, μετά με την καραμπίνα. Πήγαιναν καλοπροαίρετοι χορτοφάγοι εθελοντές και γίνονταν αμείλικτοι ελεύθεροι σκοπευτές για το καλό του περιβάλλοντος!
«Πρέπει να σε κλείσω!» μου λέει ξαφνικά ο James, εκεί που τα λέμε στο Skype.
«Τι έγινε;» ρωτάω.
«Έχει μπει σε κοντινή περιοχή ένα μεγάλο κοπάδι ελάφια. Είναι βέβαια τελείως ξένο είδος για την εδώ χλωρίδα και πανίδα και δεν προλαβαίνουμε να τα σκοτώνουμε».
«Αχά» απάντησα. «Και πώς τα σκοτώνετε δηλαδή;».
«Εγώ πάω με τόξο. Για να μην ενοχλούνται τα άλλα ζώα από το θόρυβο. Θέλει προσοχή και καλό σημάδι. Πρέπει να φτάσεις πολύ κοντά. Έχει τρέξιμο η υπόθεση».
«Καλά και οι χορτοφάγοι εθελοντές είναι όλοι γυμνασμένοι σαν κι εσένα και άσσοι στο τόξο;».
«Όχι βρε!» γέλασε ο James. «Αυτοί τα καθαρίζουν πέντε- πέντε με την καραμπίνα!».
Ανθρώπινη σκέψη. Μια αντίφαση χωρίς έλεος.