Πολλά ελέχθησαν και άλλα τόσα έγιναν αντικείμενο προβληματισμού σχετικά με το περιβόητο βίντεο των New York Times “Female Freedom Has an Expiration Date – Being 35 and Single” ( = “Η γυναικεία ελευθερία έχει ημερομηνία λήξης -Το να είσαι 35 και ανύπαντρη”), το οποίο έκανε πάνω από 1.000.000 views μέσα σε λίγες μέρες.
Κάποιες 30+ δεσποινίδες έσπευσαν να το αποθεώσουν. Ορισμένες να το κατακρίνουν (μάλλον γιατί κάπου ταυτίστηκαν και έκανε τζιζ) και άλλες τσίμπησαν και δαγκώθηκαν στην καλύτερη, καθώς τους θύμισε τη δυστοκία που ενδεχομένως προσπαθούν να απωθήσουν.
Προσωπικά το βρήκα περισσότερο από ενδιαφέρον, καθώς αποτυπώνει εύστοχα και χιουμοριστικά θέσεις και αντιθέσεις γνώριμες των “παθόντων” γυναικών κατά την παραπάνω “οριακή” ηλικία.
Στην προσπάθειά μου δε να εντοπίσω σχετικό υλικό στραβοπάτησα, σκόνταψα και έπεσα πάνω σε αμέτρητα άρθρα αγγλικά και ελληνικά καθώς και σε πολυσέλιδα σχετικά αφιερώματα σ’ αυτήν την άτυχη ελεύθερη 35αρα (που μόνο ελεύθερη δεν είναι με αυτόν τον κατατρεγμό στον οποίο
αυτo/ετερο-υποβάλλεται).
Πρόκειται για ένα case study (μελέτη περίπτωσης), ένα κοινωνικό alien, όπως θέλουν να το παρουσιάσουν απογοητευμένοι γονείς, πικρόχολοι αρτηριοσκληρωτικοί συγγενείς, τυχόν επικριτικές και κομπλεξικές φίλες και βολεμένοι “ευτυχισμένοι” γνωστοί. Να τονίσω όμως εδώ ότι οι θέσεις μου δεν προκύπτουν επ’ουδενί από υπεργενικεύσεις ή αρνητικότητα απέναντι στο θεσμό του γάμου ή οποιοδήποτε παντρεμένου, αλλά αισθάνομαι ότι θέλω να τοποθετηθώ σχετικά με το ότι έχουμε μπερδέψει κάπως τη χαρά με τη μετριότητα, τη συντροφικότητα με το βόλεμα και την αγάπη με την εξάρτηση. Και όλα αυτά στα πλαίσια του «…και δεν παντρευόμαστε; Αφού είμαστε 15(0) χρόνια μαζί. Εκεί δεν πρέπει να πάει; Πού να τρέχουμε τώρα να χωρίζουμε και να ξεκινάμε από την αρχή; Δε βλέπεις τι κυκλοφορεί εκεί έξω;»
Δε μετριέται, ωστόσο, κυρίες και κύριοι, η συμβατότητα με τέτοια κριτήρια. Δε βαθμολογείται η ευτυχία ενός ανθρώπου με το αν θα επιλέξει ή απλά θα του συμβεί να είναι 35 και ανύπαντρος-η. Είναι πολύ ιερό το ταίριασμα του γάμου για να το εκποιούμε εμείς λόγω της ανασφάλειας ότι μας πήραν τα χρόνια και θα μείνουμε στο ράφι. Και αν ο εν λόγω θεσμός δεν είναι τόσο ιερός και «όλα είναι μια ιδέα», όπως πολύ βολεύει να υποστηρίζεται… και αν κακώς το ψειρίζουν οι singles, τα μαύρα πρόβατα τα απανταχού ανύπαντρα που θα τα φάει ο κακός ο λύκος και η αιώνια μοναξιά, τότε αυτό που είναι πέρα για πέρα σεβαστό είναι η ψυχική και η σωματική μας υγεία η οποία καταπονείται και κινδυνεύει καθημερινά από: ασυνεννοησία και τοξικότητα συνεπαγομένη αυτής, από πικρία, θυμό, θλίψη, υπερφαγία, ψυχοσωματικά προβλήματα και η λίστα συνεχίζεται…
Όχι ο γάμος αυτός καθ ‘εαυτός δεν είναι το αντικείμενο προς διερεύνηση σ’ αυτό το άρθρο. Είτε τον κάνεις είτε δεν τον κάνεις, με τον ένα ή άλλο τρόπο, τα πάντα είναι θέμα “θέλω”, αξιών και ιδιοσυγκρασίας.
Πού τοποθετούνται όμως και γιατί ακριβώς καταργούνται εδώ τα πολύ σεβαστά αναπόσπαστα κομμάτια του εαυτού, όπως η διαφορετικότητα, το πολύχρωμο κάθε προσωπικότητας που αναζητά εξατομικευμένη έκφραση, τα όνειρα του καθενός και ο βαθμός (μη) ωρίμανσής του; Ας μην συγχέουμε τον κομπλεξισμό με τον οριοθετημένο, σκεπτόμενο νοητικό διάλογο που παραπέμπει σε σώφρονες επιλογές σε ό,τι αφορά στον έγγαμο βίο και στη δημιουργία οικογένειας.
Έχουμε μάθει στην Ελλάδα να κυνηγάμε τίτλους και κοινωνικά “αποδεκτούς” στόχους. Πώς όμως το συγκεκριμένο μου να το κάνω γενικό; Πώς να στριμώξω κάθε πλούσιο συναισθηματικό κόσμο σε συγκεκριμένα καλούπια; Πώς να τετραγωνίσω τον κύκλο και βασικά γιατί; Λάθος κριτήρια, λάθος στοχoθεσία, λάθος προσανατολισμένες προσδοκίες, λάθος κινήσεις, άτομα, ζωή… (Αναγκαία σημείωση: όπου η λέξη λάθος και εισαγωγικά. Το ορθό και το εσφαλμένο είναι πάντα σχετικά).
Το άλλο όμως το θέμα μεγατόνων, “τo παιδί μου και εγώ” σε νέες περιπέτειες, που αν το ανοίξουμε, θα κλάψουν μανούλες και ολόκληρα (μεταλλαγμένα) σόγια; Το θέμα διαζύγιο και απιστία; Οι εξαρτητικές σχέσεις γάμου που χαίρουν άπειρης μετριότητας στην καλύτερη περίπτωση; Τι χρωστάει όλος αυτός ο ανθρώπινος συρφετός να πληρώνει τη δική μου ανασφάλεια και ανεπάρκεια; Και όλα αυτά υπό την σκέπη πατρικής οικογένειας, θρησκείας, κοινωνίας… Με άλλα λόγια θεωρίες κοινωνικής συνομωσίας στο έπακρο…
Επίσης, ας καταστεί σαφές σε αυτό το σημείο ότι άλλο ελευθεριότητα και άλλο ελευθερία. Η “ελευθερία” που υποτίθεται ότι τελειώνει στα 35 μιας (κακώς) ανύπαντρης γυναίκας είναι μία επίσης πολύ ιερή έννοια για να τη μαγαρίζουμε με τα υποκριτικά ευφυολογήματά μας υπέρ υποχρεωτικού γάμου. Πρόκειται στην ουσία για ελευθερία ψυχής. Γάμος είναι το να επιλέξω εσένα προκειμένου να γίνεις η επόμενή μου οικογένεια, καθώς είδα ότι μπορώ να γείρω πάνω σου και να επενδύσω στην τσεκαρισμένη συμβατότητά μας , στο βαθμό που αυτή υφίσταται.
Θεωρώ, από την άλλη, ότι πολλές από τις ανησυχίες του οικογενειακού, συγγενικού και φιλικού περιβάλλοντος κάθε ανύπαντρης 35αρας έχουν μία κάποια βάση, αλλά επ’ ουδενί δεν θα έπρεπε να γίνουν Η ΒΑΣΗ για την επιλογή συντρόφου ζωής. Άλλο γκόμενος (φτου, πιπέρι), άλλο σύζυγος και άλλο Σ-Υ-Ν-Τ-Ρ-Ο-Φ-Ο-Σ. Ο πρώτος δε γίνεται απαραίτητα σύζυγος και ο δεύτερος σαφώς και δεν γίνεται εξαναγκαστικά και καθ’όλα σύντροφος. Η μόνη βάση που θεωρώ ότι ενδείκνυται περισσότερο, είναι αυτή της όμορφης-ομαλής συνύπαρξης, της καλής επικοινωνίας -και άρα κατανόησης- του σεβασμού, των κοινών αξιών ( καράSOS) και της κοινής νοοτροπίας σε βασικούς πάντα τομείς της καθημερινότητας.
Πάντα κατά την όποια ένωση δύο “είμαι” και “ θέλω’” θα διηθίζονται όλα τα παραπάνω, θα γεννώνται συγκρούσεις και συναισθήματα θυμού, πικρίας και θα ανοίγονται πιθανά EXITs, αλλά το θέμα είναι να μένει η βάση σταθερή και συντηρητέα.
Γυναίκα ανύπαντρη και 35, δε σημαίνει «δεν θα κάνω παιδί, θα συμβιβαστώ πολύ, θα μείνω στο ράφι, θα χάσω το πλεονέκτημα της επιλογής…», ούτε «θα περιμένω το τέλειο»- εκτός αν πρόκειται για αεροπετούμενη φαντασμένη, επομένως εκεί μεταβαίνουμε σε άλλο level συζήτησης. Η προσπάθεια να θέλει να επιλέξει κανείς ώριμα ένα σύντροφο, ώστε να δημιουργήσει οικογένεια δεν είναι απαραίτητα ούτε μία δικαιολογία λόγω “δεσμευσοφοβίας”. Είναι προϋπόθεση και ζητούμενο ευτυχίας και ελευθερίας. Γιατί εκεί που αρχίζει ο γάμος δεν τελειώνει απαραίτητα η ελευθερία. Απλά αρχίζει ένα νέο στάδιο ώριμων επιλογών και συνειδητών ευθυνών. Μια ουσιαστική ωρίμανση. Η ελευθερία διαχέεται όπου και όποτε υπάρχει σεβασμός στα εσωτερικά κριτήρια και όρια. Και αν κανείς νιώθει μπερδεμένος σε σχέση με αυτά, καλό θα ήταν να ξοδέψει για αρχή περισσότερη φαιά ουσία, ώστε να σκεφτεί το θέμα πιο σφαιρικά. Εκεί που αρχίζει ο ψυχαναγκασμός τελειώνει και ο αυτοσεβασμός, η αυτοαγάπη και η πρόοδος.
Το θέμα γάμος είναι πολύ πιο πολύπλοκο για να το βλέπει κανείς μονόπλευρα και πολύ απαιτητικό για να’ ναι εξιδανικευμένο. Δεν είναι κάτι που αντιμετωπίζεται με αποχαυνωμένη υπερβλακεία και ανώριμο εγωκεντρισμό. Σαφώς και γίνονται λάθη, όπως και τα θέλω αλλάζουν μετά από κάποια χρόνια συμβίωσης και γάμου, αλλά αυτό είναι ένα άλλο θέμα.
Όταν, ωστόσο, η επιλογή να ενωθεί κανείς ενώπιον Θεού και ανθρώπων καθορίζεται από κριτήρια κοινωνικά, φόβο εγκατάλειψης και μοναξιάς, είτε είσαι 30, είτε 35, είτε 38 το ερώτημα παραμένει: Πόσο θα αντέχεις να (ξανα)στρουθοκαμηλίσεις, όταν έρθει η ώρα που θα έχεις ήδη πάρει μια τέτοια σοβαρή απόφαση ζωής και θα βρεθείς ενώπιον των ευθυνών σου;
Το εν λόγω βίντεο τελειώνει ως εξής:
Everything I was looking for was much closer than I thought. Whether with someone or alone, in those glimpses when you love and accept yourself totally, the world around you changes. In the end happiness is a choice, isn’t it?
Θεωρώ λοιπόν κλείνοντας ότι η συνειδητή επιλογή “συζυγοσυντρόφου” είναι από τα πιο σημαντικά και όμορφα πράγματα στη ζωή, γιατί «…σε τελική ανάλυση κάνουμε κάτι μαζί. Και είμαστε πολύ χαρούμενοι γι’ αυτό. Θα είναι μια καινούργια πρόκληση για μας να μάθουμε να περπατάμε μαζί. […] Η ελευθερία δε βιώνεται ως κάτι ελαφρύ. Μπορεί να είναι βάρος. Ναι, εσείς επιλέγετε κάθε στιγμή τις ενέργειές σας. Και αν δε θέλετε να το δεχτείτε αυτό, είναι γιατί δεν θέλετε να δεχτείτε την ευθύνη που συνεπάγεται το γεγονός ότι είστε ελεύθεροι.» (Χόρχε Μπουκάι – Ο δρόμος της αυτοεξάρτησης).
Τα συμπεράσματα δικά σας …
