Kυκλοφορεί, διάβασα, μια εφαρμογή (=app) που παρακολουθεί και καταγράφει πόσο συχνά και πόσες φορές τη μέρα «τσεκάρει» ο κάτοχος το «έξυπνο κινητό τηλέφωνό» του ώστε να διαπιστωθεί ο ..βαθμός εξάρτησης του ατόμου από την τεχνολογία και άλλα τέτοια σουπερκαλιφρατζολίστικ. Σε δουλειά να βρισκόμαστε δηλαδή, να’ χουν οι οπαδοί του “τι ωραία που ζούσαμε χωρίς τα κινητά” και οι θιασώτες της θεωρίας της “κοινωνικής απομόνωσης λόγω της τεχνολογίας και των υπολογιστών” να μουρμουράνε. Λες και η σχέση του ανθρώπου με την επικοινωνία επιδεινώθηκε εξαιτίας των συσκευών…
Την δεκαετία του ’60 που ήμουν παιδί, όλα τα τηλέφωνα είχαν μαύρο χρώμα και ίδιο ακριβώς design, όπως αυτό της πρώτης φωτογραφίας. Ήμουν σε θέση να γνωρίζω (λόγω της δουλειάς του πατέρα μου) ότι υπήρχαν διαφοροποιήσεις: οι βαριές, ποιοτικές συσκευές της Siemens και οι φθηνότερες και ελαφρύτερες «μαϊμούδες», που τότε προερχόταν κυρίως απ’ την Ιταλία. Στο σπίτι είχαμε κι ένα σπάνιο επιτοίχιο Siemens χρώματος γκρι-μπεζ, με ιδιαίτερα μακρύ καλώδιο “σπιράλ”, το οποίο ήταν σταθερά στόχος ζηλόφθονων βλεμμάτων από τις φίλες της μαμάς: μπορούσε λ.χ. να μαγειρεύει και να μιλάει ταυτόχρονα στο τηλέφωνο, χρόνια πριν αρχίσουν να εισάγονται (παράνομα) τα “ασύρματα”. Στράβωνε βέβαια τον λαιμό της επικίνδυνα όσο έκανε τέτοια multi-tasking: δυστυχώς ανακάλυψα το ιδανικό (αμερικάνικο) gadget για την περίπτωσή της πολύ αργότερα.
Tρεις συσκευές Ανατολικής Γερμανίας και το ανοικτό γκρι Siemens των ’70s
Αρχές δεκαετίας του ’70 άρχισαν να κυκλοφορούν εναλλακτικά μοντέλα τηλεφωνικών συσκευών και ξαφνικά όλοι “ξήλωναν” τα άχαρα(!) μαύρα Siemens και τ’ αντικαθιστούσαν με αμφιβόλου ποιότητας “ντιζαηνάτες” συσκευές σε ποπ χρώματα ―εντελώς σέβεντις. Λόγω κόστους, οι περισσότερες ήταν προέλευσης Ανατολικής Γερμανίας. Οι “κάψες” μικροφώνου και ακουστικού ήταν για τα μπάζα, η ποιότητα του βακελίτη άστα-να-πάνε, το καντράν επιλογής των αριθμών κόλλαγε. Όμως έδειχναν μοντέρνα και πολύχρωμα και φαντασμαγορικά, έτσι μπήκαν σε όλα σχεδόν τα σπίτια. Η Siemens κυκλοφόρησε τότε κάτι πιο ανάλαφρο, σε ανοικτό γκρι. Εμείς πάλι, να’ναι καλά οι άκρες του πατέρα, βρεθήκαμε με μια συσκευή που μπορείτε και σήμερα να δείτε στο Philadelphia Museum of Art (ΗΠΑ). Σχεδιασμός των Marco Zanuso και Richard Sapper, μοντέλο “Grillo“, παραγωγή Italtel σε λευκό, σκληρό ABS. Παράγεται ακόμα, σήμερα. Ομολογώ ότι κάθε φορά που έπρεπε να πραγματοποιήσω κλήση με κείνη τη συσκευή, έριχνα μπινελίκια (όσα ήξερα, το δεκάχρονο): ήταν πολύ διαφορετική απ’ τα συνηθισμένα τηλέφωνα, συνδυασμός πίεσης και περιστροφής!
Grillo: διαχρονικό ιταλικό design
Μετά ήρθαν τα ’80s και τα «ασύρματα» (cordless): παράνομα εισαγόμενες “παντόφλες” με πτυσσόμενες κεραίες ίδιες με των τρανζίστορ, τα περισσότερα ήταν Panasonic αλλά την παράσταση έκλεβαν τα “μουράτα” Sony (λευκά ή μαύρα, με ελαστική κεραία τύπου walkie-talkie). Έφταναν κατά κύματα σε βαλίτσες τουριστών (αν γλύτωναν την κατάσχεση στο τελωνείο) ή σε αποσκευές ναυτικών υπερπόντιων πλόων. Τα χρόνια εκείνα που μια αίτηση για σταθερή γραμμή Ο.Τ.Ε. έπαιρνε περίπου δέκα χρόνια να ικανοποιηθεί στις πυκνοκατοικημένες αστικές περιοχές, χάθηκε μια δεκαετία σίγουρων κερδών για τις κρατικές τηλεπικοινωνίες μέχρι να …νομιμοποιηθούν τα ασύρματα τηλέφωνα. Όταν συνέβη κι αυτό είχαν ήδη κυκλοφορήσει τα πρώτα κινητά GSM…
Cordless stars των ’80s
Παρασύρθηκα όμως και τράβηξε λίγο παραπάνω η «ιστορική αναδρομή>. Το σημαντικό όλες αυτές τις δεκαετίες πριν τα κινητά και τα έξυπνα κινητά και τα ταμπλετς, τα SMS, το Skype και το Viber είναι ότι και τότε, αν υπήρχε λόγος, είχαμε το …ένα αυτί μας κολλημένο στο (σταθερό) τηλέφωνο! Μπορώ μάλιστα να πιθανολογήσω με ασφάλεια ότι ο κυριότερος “λόγος” για να το κάνει κάποιος αυτό ήταν, είναι και θα είναι ο Έρωτας! Διότι εκτός απ’ τα ραβασάκια (τους πρόγονους των SMS που όμως χρειαζόταν και κάποιον έμπιστο ..κούριερ για να παραδοθούν), το σταθερό ήταν ο μόνος τρόπος να επικοινωνήσεις με τον καλό ή την καλή σου (ή, έστω, το “αντικείμενο του πόθου” βρε αδερφέ). Συνηθέστατα, για να αποφύγει ο καλών (το αγόρι) να πέσει πάνω σε ενοχλητική ανάκριση μητέρας ή πατέρα όταν ζητούσε την κοπέλα, υπήρχε το λεγόμενο “σύνθημα”. Το οποίο δεν ήταν άλλο από μία αναπάντητη!Έτσι, η αναμένουσα κόρη έπαιρνε εγκαίρως θέση δίπλα στην (συνήθως μοναδική) συσκευή του σπιτιού ώστε να “αρπάξει” άμεσα την επόμενη κλήση. Και μετά… ξεχνούσε να το κλείσει. Προσωπικά γνωρίζω τρεις τουλάχιστον οικογένειες με κόρες στην εφηβεία εκείνες τις δεκαετίες που αναγκάστηκαν να κάνουν αίτηση για δεύτερη γραμμή, μιας και η υφιστάμενη ήταν μονίμως κατειλημμένη από τις ερωτευμένες του σπιτιού. Είτε μιλούσαν με τον καλό τους είτε με τις κολλητές τους σχολιάζοντας λεπτομερώς το τι είχε ειπωθεί (και τι δεν είχε ειπωθεί) με το “πρόσωπο”, τηλεφωνήματα διαρκείας τριών και τεσσάρων ωρών ήταν ο κανόνας και όχι η εξαίρεση. Υπήρχε βέβαια και κάτι που χρειαζόταν προσοχή: το περίφημο ντούμπλεξ. Μια δεύτερη συσκευή στην ίδια γραμμή, σε άλλο δωμάτιο του σπιτιού. Πάντα ελλόχευε ο κίνδυνος μια επιτήδεια μητέρα να “σηκώσει” το ακουστικό του ντούμπλεξ χωρίς να γίνει αντιληπτή από τους σαλιαρίζοντες εφήβους και, την κρίσιμη στιγμή, να παρέμβει ξενερώνοντας την κατάσταση. Εκτός από μέλια λοιπόν, έχουν χυθεί και τόννοι δάκρυα σ’ εκείνα τα σταθερά τηλέφωνα…
Βεβαίως λοιπόν “τσεκάραμε” συνεχώς το τηλέφωνο “εξαπανέκαθεν”. Όχι μόνο το τσεκάραμε, αλλά όταν ήταν εφικτό το παίρναμε αγκαλιά κάτω απ’ την κουβέρτα και, με το ακουστικό στο ένα αυτί και το τρανζιστοράκι στο άλλο, ανταλλάσσαμε αφιερώσεις με τον “έρωτα”, να’ναι καλά οι ραδιοπειρατές της εποχής που εξέπεμπαν μετά τα μαύρα μεσάνυχτα…
