Ο μεγάλος Έλληνας γιατρός της αρχαιότητας Αρεταίος (~ 120 – 200 μ.Χ.), είναι αυτός που πρώτος ονομάζει τη νόσο “Διαβήτης”, από το ρήμα “διαβαίνω”. Με αυτόν τον τρόπο ο Αρεταίος περιέγραψε ένα από τα κυριότερα συμπτώματα της νόσου – την πολυουρία (το νερό που ακατάπαυστα πίνει ο ασθενής προκειμένου να κατασιγάσει το έντονο αίσθημα της δίψας, “διαβαίνει”, σαν μέσα από σιφώνιο, αναλλοίωτο). Παρά τα όσα μπορεί να έχετε ακούσει όμως, δεν υπάρχει μια ενιαία «δίαιτα του διαβήτη». Μπορούμε να φάμε κυριολεκτικά τα πάντα διατηρώντας όμως το μέτρο και το πείσμα μας ότι θα επιβληθούμε στον εαυτό μας. Βασικό στοιχείο είναι να μην έχουμε υπερκατανάλωση σε υδατάνθρακες σε ημερήσια βάση. Οι υδατάνθρακες έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο στο σάκχαρο του αίματος από τα λίπη ή τις πρωτεΐνες! Σημαντικό πόλο παίζει και η ποσότητα του λίπους που προσλαμβάνεται από τους διαβητικούς.
Διαβήτης και Γλυκαιμικός Δείκτης
Οι έξυπνες διατροφικές επιλογές σας βοηθούν να διατηρήσετε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας υπό έλεγχο. Με βάση την τιμή του γλυκαιμικού σας δείκτη θα καταλάβετε το πώς οι διάφορες τροφές επηρεάζουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Τα τρόφιμα που έχουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, έχουν μικρότερη επίδραση στο σάκχαρο του αίματος μετά το φαγητό από ό, τι τα τρόφιμα που έχουν υψηλό γλυκαιμικό δείκτη. Μπορείτε πάντα να μιλήσετε με ένα διαιτολόγο για το τι μπορείτε να εντάξετε στο καθημερινό τραπέζι! Δεν είναι δύσκολο. Άλλωστε με μια πρόχειρη αναζήτηση στο διαδίκτυο θα βρείτε χιλιάδες πληροφορίες!
Τρώγοντας σωστά!
Δε χρειάζεται να τρώτε τα ίδια και τα ίδια κάθε μέρα, άλλωστε δεν σας ωφελεί ψυχολογικά και παθολογικά! Επιλέξτε τροφές με διαφορετικά χρώματα. Αυτός είναι ένας εύκολος τρόπος για να βεβαιωθείτε ότι τρώτε πολλά φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, όσπρια, ξηρούς καρπούς, και άπαχες πρωτεΐνες. Παρακολουθήστε τις θερμίδες σας. Η ηλικία, το φύλο, και η δραστηριότητα επηρεάζουν πόσες θερμίδες χρειάζεστε για να κερδίσετε, να χάσετε, ή να διατηρήσετε το βάρος σας.
Προτιμήστε τις φυτικές ίνες. Μπορείτε να πάρετε φυσικές ίνες από φυτικές τροφές όπως: δημητριακά ολικής αλέσεως, φρούτα, λαχανικά, όσπρια, και ξηρούς καρπούς. Μελέτες δείχνουν ότι τα άτομα με διαβήτη τύπου 2, που ακολουθούν μια διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες μπορεί να βελτιώσουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και BONUS τα επίπεδα χοληστερίνης!!!
Μερίδες και διαβήτης
Το βασικό είναι να είστε πιστοί στο διατροφολογικό σας πρόγραμμα και να μην επιτρέψετε «κακές» θερμίδες οι οποίες οδηγούν σε επιπλέον λίπος και κιλά. Σε άτομα με διαβήτη τύπου 2, επιπλέον σωματικό λίπος σημαίνει λιγότερη ευαισθησία στην ινσουλίνη. Μην παραλείπετε γεύματα. Τρώτε τα γεύματα και τα σνακ σας σε τακτά διαστήματα κάθε μέρα. Εάν παίρνετε φάρμακο για τον διαβήτη, τρώτε τα γεύματά σας και να πάρτε το φάρμακό σας την ίδια ώρα κάθε μέρα. Περιορίστε το λίπος στο 25% -35% των συνολικών θερμίδων που καταναλώνονται ανά ημέρα. Φροντίστε ώστε περισσότερο από 7% των ημερήσιων θερμίδων σας να είναι από τα κορεσμένα λιπαρά, 10% ή λιγότερο από πολυακόρεστα λίπη, και έως 20% από μονοακόρεστα λίπη (όπως τα φυτικά έλαια ή καρύδια). Φροντίστε ώστε το 50% έως 60% των ημερήσιων θερμίδων σας από υδατάνθρακες. Βάλτε σαν στόχο την πρόσληψη 20-30 γραμμάριων φυτικών ινών την ημέρα. Η πρωτεΐνη θα πρέπει να αντιπροσωπεύει περίπου το 15% -20% των συνολικών θερμίδων που καταναλώνονται ανά ημέρα. Κάντε άσκηση!
Ζάχαρη και διαβήτης
Μπορεί να έχετε ακούσει ότι τα άτομα με διαβήτη δεν πρέπει να τρώνε ζάχαρη. Οι περισσότεροι ειδικοί τώρα λένε ότι οι μικρές ποσότητες ζάχαρης είναι μια χαρά, αρκεί να αποτελούν μέρος ενός συνολικού υγιούς σχεδίου γεύματος. Η ζάχαρη δεν ανεβάζει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας περισσότερο από ότι το άμυλο το οποίο βρίσκεται σε πολλά τρόφιμα. Να θυμάστε ότι η ζάχαρη είναι ένας υδατάνθρακας. Αρκεί να την αντικαταστήσετε και όχι να την προσθέσετε! Όταν τρώτε κάτι με ζάχαρη, όπως μπισκότα, κέικ, προσπαθήστε να αποφύγετε στο ημερήσιο γεύμα σας κάποια άλλη τροφή που θα λαμβάνατε ή οποία θα ήταν πλούσια υδατάνθρακες ή άμυλο (για παράδειγμα, μακαρόνια ή πατάτα). Τι θα λέγατε για λίγο κοτόπουλο με μια ωραία σαλάτα; Κάντε λοιπόν έναν προϋπολογισμό των υδατανθράκων σας για την ημέρα. Ελέγξτε το σάκχαρο στο αίμα σας αν φάτε γλυκά για να ξέρετε που βρίσκεστε! Το ότι «η ζάχαρη επιτρέπεται, δεν σημαίνει ότι είναι αθώα! Θέλει μέτρο και έλεγχο!». Διαβάστε τις ετικέτες των τροφίμων, έτσι ώστε να γνωρίζετε πόση ζάχαρη ή υδατάνθρακες έχουν τα φαγητά που τρώτε. Επίσης, ελέγξτε για πόσες θερμίδες και πόσα λιπαρά βρίσκονται σε μία μερίδα. Τελικά, τα συνολικά γραμμάρια υδατανθράκων έχουν μεγαλύτερη σημασία από την ζάχαρη!.
Τεχνητές γλυκαντικές ουσίες και διαβήτης
Μπορείτε να προσθέσετε γλυκαντικές ουσίες στο φαγητό σας και στα ποτά, χωρίς την προσθήκη περισσότερων υδατανθράκων. Η χρήση μη-θερμιδικών τεχνητών γλυκαντικών αντί για ζάχαρη, επίσης, μειώνει σημαντικά τις θερμίδες στα αγαπημένα σας φαγητά. Λάβετε υπόψη όμως, ότι τα τρόφιμα με τεχνητά γλυκαντικά δεν είναι απαραίτητα τρόφιμα με μηδέν υδατάνθρακες. Να διαβάζετε τις ετικέτες των τροφίμων για να είστε σίγουροι. Εφ ‘όσον είστε ενήμεροι για τους υδατάνθρακες, μπορείτε να ρυθμίσετε το γεύμα ή το φάρμακό σας για να διατηρήσετε τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα. Μια άλλη ασφαλής επιλογή είναι η Στέβια! Δεν είναι χημικής προέλευσης αλλά φυτικής και δεν επηρεάζει το γλυκαιμικό αλλά και τον θερμιδικό δείκτη.
Αλκοόλ και Διαβήτης
Αν πίνετε αλκοόλ, πίνετε μόνο περιστασιακά και όταν το επίπεδο σακχάρου στο αίμα σας είναι καλά ελεγχόμενο. Θυμηθείτε, το κρασί και τα ποτά περιέχουν ζάχαρη και το αλκοόλ έχει σχεδόν όσες θερμίδες όσο και το λίπος.
Την επόμενη εβδομάδα θα δούμε μερικές πολύ νόστιμες συνταγές! ΝΑΙ θα υπάρχουν και γλυκά για να μην στερηθείτε τίποτα! Και να θυμάστε: άσκηση, επιμονή, υπομονή! Αν έχετε διαβήτη σημαίνει απλά πως είστε πιο γλυκοί από τους υπόλοιπους! Μόνο που πρέπει να ελέγχετε τη γλύκα σας για να μην λιγώσετε! Μιλήστε με το διαβητολόγο σας και τον φαρμακοποιό σας! Ρωτήστε και μάθετε, αλλά ελέγξτε κιόλας γιατί πολλά ακούγονται και τελικά μπερδευόμαστε και αγχωνόμαστε…
(Πάνος Κάτσαρης)