Οι εντολές ήταν σαφέστατες , χωρίς το παραμικρό περιθώριο αντίρρησης :
«Μέχρι να καθαρίσεις, δεν κάνει να ανάψεις κερί ούτε να φιλήσεις τις εικόνες.»
Εντάξει λοιπόν. Ήταν Μεγάλη Παρασκευή κι εμένα μου είχε έρθει για πρώτη φορά περίοδος. Πρώτον: δεν το λες και καλό σημάδι για την αισθηματική μου ζωή.
Δεύτερον: δεν το λες και καλό σημάδι για την πίστη μου.
Κάθε κορίτσι που έγινε έφηβη στη δεκαετία του 80, ξέρει απέξω κι ανακατωτά αυτές τις εντολές. Μη σας ξενίζουν.
Προσπάθησα να μην ανάψω κεριά, ούτε να φιλήσω εικόνες ξανά, ενώ βρισκόμουν σ αυτή την τρομερά βρωμερή κατάσταση της έμμηνου ρήσης κατά τα λεγόμενα της εκκλησίας αλλά και της θείας μου, που σκόρπιζε τις ως άνωθεν εντολές σε όλο μας το θηλυκό σόι. Η θεία ήταν γνωστή θεούσα και όπως ήταν φυσικό, τα έπαιζε στα δάχτυλα αυτά τα πράγματα.
Όπως όλα τα κορίτσια εκείνης της εποχής λοιπόν, έτσι κι εγώ συνέχισα για πολλά χρόνια να ακολουθώ πιστά τις εκκλησιαστικές εντολές και να παρευρίσκομαι στην πατροπαράδοτη κατήφεια της Μεγάλης Εβδομάδας με κάθε επισημότητα, είτε αδιάθετη κατά το κοινώς λεγόμενο , είτε «διατιθέμενη» .
Ως πρόβατο για σφαγή.
Είπα πρόβατο και θυμήθηκα. Τη μια μέρα κλαίγαμε επάνω από τον εσταυρωμένο και δεν τολμούσαμε να φάμε ούτε μια τηγανιά πατάτες – ένεκα η νηστεία – και την επόμενη με το μπαλτά στο χέρι σφάζονταν τα καημένα τα αμνοερίφια σωρηδόν και ασυστόλως. Για όσους ήθελαν αρνί. Οι περισσότεροι έτρωγαν κατσίκι. Γιατί τους μύριζε το αρνί.
Βέβαια, τα κατσικίσια αίματα δεν τους ενοχλούσαν τους υποκριτές, ούτε οι συκωταριές και οι κοιλιές των αμνοεριφίων. Στο δικό μου το «κεράκι» τους ξίνιζαν τα αίματα. Που στο κάτω κάτω, σάμπως έφταιγα εγώ για αυτά;
Αυτές οι αντιφάσεις με προβλημάτιζαν πολύ.
Εν πάσει περιπτώσει, εγώ συνήθως την Μεγάλη Εβδομάδα, ερωτευόμουν και μου ήταν σχεδόν αδύνατον να νιώσω κάποιου είδους θλίψη, πέρα από μια επιφανειακή όχληση που ερχόταν προφανώς από τη γενικότερη σκηνοθεσία των ημερών. Μωβ μαντίλια στους πολυελαίους κλπ.
Σίγουρα κάτι δεν πήγαινε καλά με εμένα. Γιατί δεν ένοιωθα θλίψη; Που στο καλό αγόραζαν οι άλλοι την κατάνυξη;
Έβλεπα τις γριές με τα μαύρα μαντίλια, που ξενυχτούσαν το Χριστό κι αναρωτιόμουν αν κι εκείνες ένοιωθαν ή έστω αν είχαν νοιώσει ποτέ στο παρελθόν, την ίδια έξαψη που ένοιωθα κι εγώ.
Κάθε χρονιά η έξαψή μου φούντωνε και θέριευε μόλις ερχόταν το Πάσχα, καθώς το αντικείμενο του πόθου μου, κατέφθανε από την Αθήνα στο χωριό. Κάθε Μεγάλη Παρασκευή τον ήθελα και περισσότερο.
Και τότε πήγαινε περίπατο η έστω αμυδρή συγκίνηση και όλα αυτά που ξεκινούσαν να εμφυτεύονται στη συνείδηση μου ως ενοχές τη Μεγάλη Δευτέρα και συγχωρούνταν – σχεδόν – την Κυριακή του Πάσχα.
Τα βλέμματά μας διασταυρώνονταν στην περιφορά του Επιταφίου κι η ψυχή μας γέμιζε λαχτάρα για Ανάσταση .
Κι ήθελα τότε να ανάψω όλα τα κεριά της εκκλησίας κι ας ήμουν «αδιάθετη». Ήθελα να ευχαριστήσω το Θεό που τον έφερνε κάθε χρονιά κοντά μου. Ωστόσο κάτι κακό θα είχα κάνει, αλλιώς γιατί να μην με θέλει κοντά του ούτε ο φιλεύσπλαχνος Θεός, απλώς και μόνον επειδή είχα περίοδο; Ίσαμε τρία χρόνια στη σειρά θυμάμαι να «έχω τα ρούχα μου» αυτές τις Άγιες μέρες.
Γιατί στο καλό η περίοδος (μου) ενοχλούσε τόσο πολύ την εκκλησία; Είχε πει κάτι σχετικό ο Χριστός; Είχα κάνει κάτι κακό εγώ και τιμωρήθηκα μ αυτό τον τόσο απεχθή τρόπο;
Καθώς μεγάλωνα τρωγόμουνα πολύ μ`αυτό το θέμα, διότι εμένα είναι να μην μου πεις «μη». Και μεταξύ μας, ας το εξομολογηθώ πια, τα άναβα τα κεράκια μου κι ας ήμουν κι «αδιάθετη». Έτσι, για την αλητεία.
Τέλος πάντων, αφού το ερεύνησα το θέμα μέχρι εκεί που με ενδιέφερε, έμαθα κάτι για προπατορικά αμαρτήματα και πόνο, αίματα και ιδρώτα και αντελήφθην πως για την εκκλησία πάλι εμείς οι γυναίκες τα φταίγαμε. Μετά αντελήφθην επίσης πως στις παραβολές και στα γραπτά ο Ιησούς δεν έδειχνε για μισογύνης. Μάλλον κάτι είχε ερμηνευτεί στραβά.
Δεν ήταν εύκολα όλα αυτά για να τα διαχειριστώ. Φορτώθηκα με ενοχές, η αισθηματική μου ζωή πήγε κατά διαόλου, η πίστη μου κλονίστηκε. Πέρασα χρόνια ολάκερα να παραπαίω ανάμεσα στην πίστη και την ενοχή και τελικά ποτέ δεν μου δόθηκε μια ικανοποιητική εξήγηση για αυτή την απαγόρευση .
Ποτέ δεν μου δόθηκε μια επαρκής εξήγηση για αυτή τη στάση της εκκλησίας αλλά και της κοινωνίας απέναντι σε αυτή τη φυσιολογική και απαραίτητη λειτουργία της γυναικείας μας φύσης.
Δεν με νοιάζει πλέον. Μάλλον αυτό το γεγονός με βοήθησε τελικά να καταφέρω να στρέψω την πίστη μου προς τον εαυτό μου. Δεν ξέρω αν όλα αυτά θα είχαν συμβεί καν, αν δεν μου ερχόταν περίοδος μια Μεγάλη Παρασκευή. Αχ βρε θεία! Αχ βρε θεία…
