Η ανθρώπινη φύση είναι φτιαγμένη για ν’αναζητά την αποδοχή των άλλων. Χρειαζόμαστε να νιώθουμε συνδεδεμένοι με τους άλλους, να μας επιδοκιμάζουν και να μας εκτιμούν. Η ανάγκη μας για αποδοχή είναι τόσο δυνατή, που όταν απειλείται , πολλοί από εμάς βιώνουν έντονα συναισθήματα θλίψης ή άγχους. Ο φόβος της απόρριψης πηγάζει ακριβώς από αυτή την ανάγκη για αποδοχή και την πιθανότητα της μη πραγματοποίησης της. Είναι συνήθως ένας φόβος πολύ δυνατός ο οποίος μπορεί να μας αποτρέψει να δοκιμάσουμε εμπειρίες ή να συνεχίσουμε να παλεύουμε γι’αυτό που θέλουμε . Στο μυαλό των περισσοτέρων από εμάς, η απόρριψη είναι κάτι αρνητικό, που θα πρέπει όσο το δυνατόν ν’αποφεύγεται. Είναι όμως αυτό ρεαλιστικό;
Κάποτε, μια εξαιρετικά επιτυχημένη επαγγελματικά γυναίκα ,μου είχε πεί « Καμμιά φορά, σε μέρες περίεργης διαύγειας, όταν κοιτάζω στον καθρέπτη,βλέπω κάτι πολύ διαφορετικό από αυτό που μου δείχνει το είδωλο κι από αυτό που βλέπουν οι άλλοι. Εκείνες τις μέρες, εάν μπορούσα να δώσω στην ψυχή μου μορφή, σίγουρα δεν θα είχε το πρόσωπο μου. Θα ήταν ένα μικρό φοβισμένο κοριτσάκι που τρέμει μήπως κάνει το λάθος που θα της κοστίσει την απόρριψη. Προσπαθώ να είμαι τέλεια σε αυτό που κάνω γιατί δεν αντέχω την ιδέα ότι μπορεί να μην είμαι αρκετά καλή. Και στις σχέσεις μου, δεν ανοίγομαι απόλυτα γιατί εκεί το ρίσκο της απόρριψης είναι μεγάλο κι αυτό το φοβισμένο κοριτσάκι κλαψουρίζει τόσο εκνευριστικά που πρέπει οπωσδήποτε να το σωπάσω».
«Τι είναι αυτό που σε τρομάζει περισσότερο στο ενδεχόμενο να σ’απορρίψουν;» ρώτησα.
« Με κάνει ν’αμφιβάλλω για τον εαυτό μου. Ίσως τελικά να μην είμαι τόσο καλή όσο θέλω να είμαι. Ίσως να μην είμαι τόσο άξια όσο θέλω να είμαι. Άξια αγάπης, για παράδειγμα. Η απόρριψη είναι σαν όπλο γεμάτο από σφαίρες αμφιβολίας. Αν σε πυροβολεί συνέχεια,στο τέλος , έχεις πάνω σου μόνο τρύπες, στο τέλος, μπορεί και να μην ξέρεις ποιός είσαι».
Όλοι μας, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, φοβόμαστε την αποτυχία και την απόρριψη. Ο τρόπος που μεγαλώσαμε συντελεί σε αυτό μιας και οι περισσότεροι από εμάς έμαθαν να βλέπουν την αποτυχία σαν αρνητικό γεγονός με αρνητικές συνέπειες. Η αλήθεια όμως είναι ότι η απόρριψη μπορεί να ειδωθεί θετικά σαν μια ευκαιρία για μάθηση, εξέλιξη κι ενδυνάμωση. Για ν’αλλάξουμε τον τρόπο που τη βλέπουμε θα πρέπει να αναδομήσουμε τη χρόνια πεποίθηση ότι «η απόρριψη που δέχομαι είναι αρνητικό γεγονός και πιθανώς σημαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά με μένα». Μάλιστα, η πεποίθηση ότι η απόρριψη σχετίζεται άμεσα με την προσωπική ανεπάρκεια μας είναι μια ερμηνεία η οποία , δε μας βοηθά σε τίποτα, ούτε καν στο να δουλέψουμε για την βελτιώσουμε.
Για ν’αλλάξεις τον τρόπο που βιώνεις την απόρριψη,
Σταμάτα να παίρνεις την απόρριψη προσωπικά. Όποια κι αν είναι η φύση της απόρριψης, επαγγελματική, προσωπική, ερωτική, θυμίσου πως δεν σχετίζεται πάντα με το πόσο ανεπαρκής είσαι. Υπάρχουν εκατοντάδες λόγοι που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αυτή, π.χ σε μια δουλειά, ίσως να υπάρχει εξαιρετικά μεγάλος αριθμός κατάλληλων υποψηφίων. Εάν αισθάνεσαι ότι έχεις βιώσει απόρριψη σε προσωπικό επίπεδο, θυμίσου ότι όλοι μας λέμε «όχι» κάποιες φορές. Σίγουρα , εάν εσύ έχεις το δικαίωμα να πείς όχι ή να απορρίψεις κάποιον άλλο, τότε κι εκείνοι δύνανται να κάνουν το ίδιο.
- Συνειδητοποίησε ότι η απόρριψη που δεχόμαστε σαν άνθρωποι δεν είναι μέτρο της αξίας μας ή της μελλοντικής μας επιτυχίας. Όποιον και να ρωτήσεις, θα διαπιστώσεις ότι με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο έχει βιώσει κάποιο βαθμό απόρριψης. Η αξία που έχεις σαν άνθρωπος δεν είναι διαπραγματεύσιμη ούτε εξαρτάται από τον αριθμό των λαθών και των αποτυχίων σου.
- Αντίθετα, όπως διαφαίνεται από την ιστορία , η επιτυχία ενός ανθρώπου δεν εξαρτάται μόνο από το πόσο ικανός είναι αλλά και από το πως αντιμετωπίζει την απόρριψη και τις αποτυχίες του. Εάν η απόρριψη σε σταματά από το να πραγματοποιήσεις τα όνειρα σου, τότε παραμένεις στάσιμος. Εάν όμως δείς την όποια αποτυχία σαν ένα βήμα προς την επιτυχία, εάν χρησιμοποιήσεις την απόρριψη για να δείς τι μπορείς να μάθεις και τι μπορείς ν’αλλάξεις για να γίνεις καλύτερος, τότε παύεις να τη φοβάσαι, την κάνεις «φίλη» που σε οδηγεί στη βελτίωση. Γι’αυτό, αν βιώσεις την απόρριψη,
- Προσπάθησε ξανά. Κάθε φορά που αποτυχαίνεις στο στόχο σου, δες τι μπορείς να μάθεις και ν’αλλάξεις. Κάποια στιγμή θα τα καταφέρεις,αρκεί να έχεις υπομονή και να μην κριτικάρεις αρνητικά τον εαυτό σου.
- Συχνά δεχόμαστε συνεχή απόρριψη από τα ίδια πρόσωπα. Αναλογίσου: Τι συμβαίνει εδώ; Υπάρχει κάτι που πρέπει εσύ ν’αλλάξεις ή μήπως η απόρριψη τελικά δε σχετίζεται με σένα αλλά μ’εκείνους;
- Κατάλαβε την πιο θεμελιώδη αρχή από όλες: ακόμα κι αν έχεις την αποδοχή των άλλων, δεν την χρειάζεσαι για να ξέρεις ότι αξίζεις. Αξίζεις σαν άνθρωπος έτσι κι αλλιώς. Αξίζεις την ευτυχία έτσι κι αλλιώς. Αξίζεις την αγάπη. Εάν δεν πιστέψεις ότι είναι όντως έτσι, ο φόβος της απόρριψης θα είναι πάντα ριζωμένος μέσα σου γιατί θα γυρεύεις την εξωτερική αποδοχή για να βιώσεις εσωτερική αποδοχή.
«Άρα η απόρριψη σε γεμίζει αμφιβολίες για το ποιά είσαι», επανέλαβα κοιτώντας τη γυναίκα.
«Κάπως έτσι»
«Κι όταν πυροβολεί το όπλο όπως είπες με τις σφαίρες της αμφιβολίας γιατί κάθεσαι εκεί μπροστά και δε σηκώνεσαι να φύγεις;
Η γυναίκα γέλασε. «Έλα ντε… Ώστε λές να φύγω ,να τρέξω δηλαδή μακρυά;»
«Γιατί όχι;»
«Δεν ξέρω. Θα το δοκιμάσω και θα σου πώ. Μπορεί να φορέσω κι αλεξίσφαιρο γιλέκο την επόμενη φορά»
«Δοκιμασέ το», είπα. «Δεν έχεις κάτι να χάσεις».