Βασισμένη στο βιβλίο του Νίκου Σταθούλη «Αλέξανδρου Ιόλα: η ζωή μου», η παράσταση «Alexandros Iolas» του Χριστόφορου Αντωνιάδη παρουσιάστηκε στη Βίλλα του θρυλικού συλλέκτη και ιμπρεσάριου της τέχνης.
Κόσμος. Ομιλίες. Κάμερες και χειροκροτήματα. Υστερα από σχεδόν τρεις δεκαετίες, η Βίλλα του Αλέξανδρου Ιόλα, στην Αγία Παρασκευή, ένα μισογκεμισμένο κουφάρι, ξαναζωντάνεψε, χάρη στην Παράσταση «Alexandros Iolas» του Χριστόφορου Αντωνιάδη.
Ανοιξε για πρώτη φορά την πόρτα της στο κοινό, βήματα ακούγονταν παντού ύστερα από την πολύχρονη μοναξιά κι οι άψυχοι τοίχοι πήραν ζωή από τις ανάσες των επισκεπτών. Οι θεατές της παράστασης περπάτησαν στους κατεστραμμένους, γεμάτους γκράφιτι χώρους, πέρασαν από τρία δωμάτια κι ανέβηκαν τη σκάλα που οδηγεί στη σάλα.
Εκεί όπου κάποτε δίνονταν τα πάρτι που άφησαν ιστορία, στον χώρο όπου καλλιτέχνες διεθνούς ακτινοβολίας διασκέδασαν, ο θεατρικός λόγος ήλθε να συναντήσει την προσωπικότητα του πληθωρικού συλλέκτη και ιμπρεσάριου της τέχνης. Οι 120 καρέκλες που είχαν τοποθετηθεί για τις ανάγκες της παράστασης γέμισαν, το κοινό απόλαυσε την παραγωγή, βασισμένη στο βιβλίο του Νίκου Σταθούλη «Αλέξανδρου Ιόλα: η ζωή μου», ενώ κάποιοι στάθηκαν στα λόγια του Ιόλα: «Η ζωή είναι σαν το θέατρο. Ολους μας θέλει. Αλλοι είμαστε γεννημένοι πρωταγωνιστές και άλλοι είναι γεννημένοι κομπάρσοι».
«Συγκλονιστική εμπειρία», χαρακτήρισε ο Χριστόφορος Αντωνιάδης, μετά το πέρας της παράστασης, την εμπειρία του. Ο καλλιτέχνης ξεδίπλωσε τη ζωή του Ιόλα, υποδυόμενος τον επώνυμο ρόλο, ύστερα από τρία χρόνια σπουδής και μελέτης γύρω από το πρόσωπό του. «Η ενέργεια του χώρου είναι μοναδική, ιδιαίτερη, όπως και το γεγονός να ενσαρκώνεις τον Ιόλα μέσα στο σπίτι του. Ηταν ένα μεγάλο δώρο για μας», πρόσθεσε ο ίδιος. «Είναι μεγάλο σχολείο το να μελετάς την προσωπικότητα αυτού του ανθρώπου», του τόσο «γενναιόδωρου με τη ζωή. Επέστρεφε στη ζωή ό,τι του χάριζε. Εμαθα από τον Ιόλα ότι τα όνειρα γίνονται πραγματικότητα, όταν δουλεύεις σκληρά και πιστεύεις σε αυτά». Εγινε «μεγάλη προσπάθεια να δοθεί η παράσταση μέσα στο σπίτι του Ιόλα, εκεί όπου έζησε, μέσα σε ένα μεγαλείο που καταστράφηκε», σημειώνει ο Νίκος Σταθούλης. «Εδώ που ήταν το όραμά του, το πιστεύω του, η αγάπη του, εδώ, μέσα στο δικό του σπίτι, αυτό το ξεδοντιασμένο, τώρα, κρανίο, στην Ελλάδα που αγάπησε, εμείς θα αναδείξουμε την αξία του». Η παράσταση αποτελεί έναν «φόρο τιμή» στη μνήμη του Ιόλα. «Ελπίζω αυτή η φρέσκια ομάδα να λειτουργήσει σαν ξόρκι».
Το κείμενο, η σκηνοθεσία και η μουσική επιμέλεια της παραγωγής «Alexandros Iolas» είναι του Χριστόφορου Αντωνιάδη, τα κοστούμια του Βασίλη Ζούλια, τα σκηνικά της Μαρίας Καβαλιώτη. Εμφανίζονται οι: Χρ. Αντωνιάδης, Χρ. Μυσίρη, Χρ. Αντωνιάδου, Π. Κανελάκη, Γ. Τσινάκη Χρ. Κανελάκη. Η παράσταση παρουσιάζεται έως και αύριο, υπό την αιγίδα του Δήμου Αγίας Παρασκευής και με την ευγενή παραχώρηση του ακινήτου Ιόλα από τον Σπυρίδωνα Γεωργίου.
«ΚΟΝΤΡΑ ΣΤΟΥΣ ΘΥΜΩΜΕΝΟΥΣ ΩΚΕΑΝΟΥΣ»
Ο Αλέξανδρος Ιόλας υπήρξε ένας άνθρωπος που αγαπούσε τα άκρα και μισούσε τη μετριότητα, «ένας άνθρωπος που πήγαινε κόντρα στους θυμωμένους ωκεανούς», όπως έλεγε για αυτόν ο Μαξ Ερνστ. Ηταν πάντα επί σκηνής, πρώτα ως χορευτής, έπειτα ως καλλιτεχνικός διευθυντής μπαλέτου, τέλος ως ιμπρεσάριος τέχνης. Αλεξανδρινός, αγαπούσε την αντίφαση, ζώντας και στα παλάτια και στην αγορά. Τον αποκάλεσαν «μέγα σουρεαλιστή», και όντως έζησε και πέθανε σουρεαλιστικά.
Χάος
Στο τέλος, ένα χάος, ούτε διαθήκη ούτε συλλογή. Μόνο πίκρα, μοναξιά και το παράπονο ότι η Ελλάδα τον πλήγωσε. Οι κατηγορίες πολλές, αλλά δεν αποδείχτηκαν ποτέ. Δημοσιεύματα, εμπάθεια, εμμονή, και μια άρνηση αποδοχής 10.000 έργων που επιθυμούσε να αφήσει κληρονομιά στη νέα γενιά των Ελλήνων. Τι απέμεινε; Ενα ζωντανό γλυπτό (έτσι τον χαρακτήριζε ο Αντι Γουόρχολ), με την επιγραφή «Μη βλέπεις την τέχνη με τα μάτια, μα με την ψυχή».