Η αλήθεια είναι ότι δεν το σκέφτηκα τελείως σφαιρικά. Ήταν μια ατάκα στο Facebook. Μου άρεσε. Copy-paste στο Twitter. Πριν πατήσω “post” όμως σκέφτηκα να τσεκάρω μην έχει παρακυκλοφορήσει. Κάνω αναζήτηση για την ατάκα, δεν υπάρχει. Ούτε καν οι επιμέρους λέξεις της. Βέβαια η αναζήτηση του Twitter (σε τζάμπα accounts που δεν πληρώνουν για πλήρη πρόσβαση) δεν περιλαμβάνει το μακρύτερο παρελθόν. Οπότε έψαξα και στο Google. Τίποτα. Υπήρχε βέβαια η ίδια ατάκα και παραλλαγές της στα Αγγλικά. Αλλά στα Ελληνικά τίποτα. Δεν σκέφτηκα καν το ενδεχόμενο να το έχει σκεφτεί πρωτογενώς, ότι μπορεί να είναι και περήφανη για την πρωτοτυπία της σκέψης.
Πριν μπαγιατέψει το κέφι μου με την ατάκα, την ανέβασα. Σχεδόν αμέσως ήρθε η φάπα: “Χαίρομαι που σου άρεσε τόσο που να το αντιγράψεις! Πες κι ότι είναι δικό μου ντε!” Η Μελίνα! Αφού δεν έβρισκα την ατάκα, την είχα ψάξει σαν πρόσωπο στο Twitter για να την βάλω τουλάχιστον σαν mention. Το όνομά της δεν υπήρχε με Ελληνικούς χαρακτήρες, την είχα ψάξει και με λατινικούς χαρακτήρες συν ότι παραλλαγή μπορούσα να σκεφτώ. Το Twitter, όπως και το Facebook δυστυχώς δεν έχει την νοημοσύνη του Google search δυστυχώς, δεν έβγαλε κάτι.
Αισθάνθηκα σαν τον καλό μαθητή στην τάξη που γίνεται όμως ρεζίλι. Το έσβησα αμέσως. Ζήτησα να με κρεμάσει στην πλατεία Συντάγματος για παραδειγματισμό. Αλλά όσο καλοσυνάτα και να με συγχωρούσε ένιωθα χειρότερα: “Κι εγώ έχω ζηλέψει ατάκες άλλων Αλλά δεν το έχω κάνει μωρέ.” Χαρακίρι ο υποφαινόμενος.
Υπάρχουν πολλά στυλ στην αντιγραφή. Μερικά από αυτά που βλέπω στον τοίχο και στην timeline μου:
1. DM ή προσωπικό μήνυμα σε στυλ “Κε Χαλκίδη, μου άρεσε πολύ αυτό που γράψατε στο Facebook. Αν δεν σας πειράζει θα ήθελα αν το αναδημοσιεύσω.”
2. Σαν σχόλιο αποκάτω (στο Facebook κυρίως) σε στυλ: “Τέλειο! Το κλέβω!” (Συνήθως χωρίς αναφορά μετά στην αναπαραγωγή.)
3. Κοινοποίηση από το Share ή Retweet κανονικό.
4. Κοινοποίηση και κάπου στα σχόλια ένα “ευχαριστώ τον @Αλεξ Χαλκίδης για την ιδέα”
5. Κοινοποίηση χωρίς αναφορά αλλά με λίγο τσίγκλισμα το βάζει το όνομα.
6. Σκέτη επανάχρηση.
7. Αναφορά στο ίδιο θέμα με παρόμοιο τρόπο.
(Και όσο απομακρυνόμαστε από τις επισημότητες υπάρχει ένας ολόκληρος γαλαξίας από έμμεσους τρόπους επανάχρησης του ίδιου περιεχόμενου βέβαια.)
Το ενδιαφέρον για εμένα είναι ο τρόπος που αντιλαμβάνονται οι άνθρωποι που βρίσκονται μέσα στην ιεραρχία διάχυσης της πληροφορίας. Μερικοί απλά κοινοποιούν κάθε μέρα ατάκες από κάποια ιστοσελίδα. Άλλοι αναρτούν
εικόνες από συγκεκριμένα Tumlr που παρακολουθούν. Ιδιαίτερα μου προσέλκυσε την προσοχή η τάση αρκετών τον τελευταίο χρόνο κυρίως, να αναρτούν στο Facebook έξυπνες ατάκες από το Twitter. Επειδή προφανώς θεωρούν ότι οι φίλοι τους εκεί δεν είναι στο Twitter και τους φέρνουν κάτι καινούργιο. Πιο σπάνια γίνεται το αντίθετο.
Όταν όμως η εκτίμηση της κατάστασης του ενός κοινού και του άλλου πέσει έξω (όπως έπαθα εγώ σήμερα) τότε καταρρέει το οικοδόμημα. Σαν να ήσουν ο καλύτερος μαθητής και σε έπιασαν με σκονάκι. Δεν πα να ήσουν πράγματι διαβασμένος τις άλλες 99, πλέον όλοι θα νομίζουν ότι κλέβεις συνέχεια.
How ’80’s! Αυτή η λογική είναι βέβαια τελείως παλιομοδίτικη. Εμείς οι σύγχρονοι θεωρούμε ότι οποιοδήποτε υλικό μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί, να το αναρτούμε οπουδήποτε, να το πασπατέψουμε με κάθε τρόπο. Όπου να’ναι, όπως να’ναι. Τα ίδια 26 γράμματα είναι, οι ίδιες νότες για όλες τους μουσικούς, τα ίδια χρώματα για κάθε ζωγράφο.
Κι όμως. Ακόμα και εγώ που βλέπω δεκάδες χιλιάδες μορφές περιεχόμενου όλη μέρα και σκέφτομαι πως να τις επαναχρησιμοποιήσω και που (το λέμε content marketing τώρα – είναι πιο κυριλέ) κάπου μέσα μου ένιωσα άσχημα…
ΥΓ Σε θεωρητικό επίπεδο το θέμα έχει τεράστιο ενδιαφέρον. Αντί να κυνηγάνε με την σκούπα για πνευματικά δικαιώματα, μήπως θα έπρεπε να επικεντρωθούν στο φυσικό συναίσθημα του κοινωνικού όντος, την ντροπή; (To είχα προτείνει παλιότερα και για το ντοπάρισμα εδώ.) Επίσης αν ενισχύει το user interface την αίσθηση ότι αυτό που κάνεις δημοσιοποιείται, ότι έχεις ευθύνη, θα άλλαζε η ψεύτικη αίσθηση στα social media ότι “μιλάμε μεταξύ μας τώρα”.