Κάποιου του χά­ριζαν έναν γάιδαρο και τον κοίταζε στα δόντια

Θα έχετε πιθανότατα ακούσει το παλιό γνωμικό «Κάποιου του χάριζαν έναν γάιδαρο και τον κοίταζε στα δόντια». Χρησιμοποιούμε συχνά αυτή τη φράση λαϊκής σοφίας για να τονίσουμε ότι δεν πρέπει να είμαστε αχάριστοι όταν μας προσφέρουν κάτι, οτιδήποτε κι αν είναι αυτό.

Αν δε γνωρίζετε αυτό το γνωμικό, επιτρέψτε μου να σας το αναλύσω. Κοιτάζοντας τα δόντια του γαϊδουριού, μπορείτε να υπολογίσετε την ηλικία του και κατ’ επέκταση την αξία του. Αν και αυτό είναι απολύτως αποδεκτό όταν αγοράζουμε έναν γάιδαρο, το να εξετάζουμε έναν γάιδαρο που δεχόμαστε ως δώρο θεωρείται, όπως είναι φυσικό, αγενές. Άλλωστε, είναι δώρο.

Έχω συχνά τονίσει ότι αυτό το γνωμικό, όλως περιέργως, είναι ένας από τους μεγαλύτερους υπαίτιους για τη δημιουργία αγελάδων όλων των εποχών. Πιστεύω ότι όχι μόνο πρέπει να κοιτάτε τον γάιδαρο που σας κάνουν δώρο στο στόμα, αλλά ακόμα και να αρνηθείτε το δώρο αν δε σας αρέσει. Με άλλα λόγια, πρέπει να προσέχετε τον γάιδαρο που σας χαρίζουν γιατί μπορεί να είναι… αγελάδα.

Ας εξηγήσω καλύτερα τη θέση μου. Ποιο είναι το πιο συνηθισμένο δώρο που οι άνθρωποι αρέσκονται να κάνουν; Σας δίνω ένα λεπτό να το σκεφτείτε.

Αν σκεφτήκατε τις «συμβουλές», τότε κερδίσατε! Λατρεύουμε να δίνουμε δωρεάν συμβουλές, ακόμα κι αν δε μας τις έχουν ζητήσει. Αν δεν το πιστεύετε, την επόμενη φορά που θα βρεθείτε σε μια παρέα φίλων, ενημερώστε τους για μια ιδέα που έχετε σχετικά με κάποιο καινούριο εγχείρημά σας και παρατηρήστε τι θα συμβεί. Αν υπάρχουν έξι άτομα στην παρέα, πιθανότατα θα ακούσετε έξι διαφορετικές γνώμες γεμάτες συστάσεις και προσωπικές συμβουλές.

Αναμφίβολα, όλες αποτελούν δώρα για εσάς και σας δίνονται με τις καλύτερες προθέσεις. Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο οι φίλοι σας θέλουν να σας δείξουν ότι σας αγαπούν και νοιάζονται για σας. Πώς θα ήταν δυνατόν να αρνηθείτε αυτές τις προσφορές της απόλυτης. σοφίας;

Έτσι, κάνετε αυτό που είναι ευγενικό. Ακούτε. Όσο ατεκμηρίωτες, ακατάλληλες ή άχρηστες κι αν είναι αυτές οι συμβουλές ή οι πηγές τους, εσείς εκπληρώνετε το καθήκον σας ως ευγενικοί φίλοι και προσποιείστε ότι ενδιαφέρεστε για τις απόψεις, την ανατροφοδότηση και τις θετικές κριτικές τους.

Ωστόσο, να είστε προσεκτικοί. Σε κάποιο σημείο κατά τη διάρκεια της συζήτησης, κάποιες απ’ αυτές τις ακατάλληλες γνώμες μπορεί να αρχίσουν να έχουν κάποιο νόημα· αρχίζετε να νιώθετε μπερδεμένοι και να αμφιβάλετε για τις ικανότητές σας. Τριάντα λεπτά αργότερα οι φίλοι σας, οι γνωστοί σας ή ακόμα και οι τελείως άγνωστοι έχουν φύγει και το σχέδιό σας για την επιτυχία παραπαίει μπροστά στα μάτια σας.

Πριν από μισή ώρα νιώθατε τόσο σίγουροι για τις δυνατό-τητές σας, αλλά τώρα δεν μπορείτε να βγάλετε από το μυαλό σας τις απαισιόδοξες προβλέψεις και τις χαμηλές προσδοκίες των φίλων σας. Όσο πιο πολύ θέλετε να τις αγνοήσετε, τόσο πιο πραγματικές γίνονται. Τώρα υπάρχουν έξι νέες αγελάδες που βόσκουν στο μυαλό σας και οι οποίες πριν δε βρίσκονταν εκεί.

Πριν από λίγο καιρό μου συνέβη κάτι αντίστοιχο. Βεβαίως, δεν είμαι τύπος που δέχομαι ένα δώρο χωρίς να ελέγχω την πηγή του. Σε εκείνη την περίπτωση, μιλούσα σε κάποιον για ένα καινούριο σχέδιο που επρόκειτο να ξεκινήσω, όταν ξαφνικά με διέκοψε και είπε: «Καμίλο, επίτρεψέ μου να σου δώσω μια δωρεάν συμβουλή».

«Περίμενε! Πριν μου πεις οτιδήποτε, άσε με να σε ρωτήσω δυο-τρία πραγματάκια», του είπα.

Ένιωσε έκπληξη από τη γρήγορη αντίδρασή μου, αλλά είπε: «Εντάξει, σε ακούω!».

Έτσι, προχώρησα: «Είχες πραγματικά ποτέ προσωπική εμπειρία στον τομέα για τον οποίο πρόκειται να εκφράσεις την άποψή σου; Και αν ναι, ήταν επιτυχημένη εμπειρία; Πιστεύεις ότι έχεις τα προσόντα για να παρέχεις συμβουλές γι’ αυτό το θέ­μα; Άλλωστε, αυτό που πρόκειται να πεις ίσως επηρεάσει σημαντικά το όραμα και τις προσδοκίες μου για το σχέδιο και δε χρειάζεται να σου πω πόσο σημαντικό είναι αυτό για μένα. Οπό­τε, είσαι απολύτως σίγουρος για το πολύτιμο δώρο που σκο­πεύεις να μου χαρίσεις;».

Το σκέφτηκε για λίγο και είπε: «Ξέχνα το!».

Ίσως θεωρήσετε ότι ήταν αγενές εκ μέρους μου να μην του επιτρέψω να εκφράσει τις ιδέες του. Άλλωστε, θα μπορούσα να τον είχα ακούσει ευγενικά και στη συνέχεια να αγνοούσα τις συμβουλές του. Όμως δε ρισκάρω να εκθέσω τον νου μου σε αρνητικές απόψεις και προσδοκίες άλλων. Από τη στιγμή που μια ιδέα σάς καρφωθεί στο μυαλό, γίνεστε υπηρέτες της. Κι αν τύχει να είναι μια λάθος ιδέα και της επιτρέψετε να ει­σέλθει στον νου σας, να βρει καταφύγιο και να μεγαλώσει, μπορεί να αλλάξει τις απόψεις, τις προσδοκίες και τις πεποιθήσεις σας για τις ικανότητές σας. Θα μπορούσε ακόμα και να καταστρέψει τη ζωή σας.

Πρέπει να γνωρίζετε ότι ένας μεγάλος αριθμός αγελάδων που μας κρατούν δέσμιους της μετριότητας είναι δώρα που μας χάρισαν άλλοι. Συχνά πέφτουμε θύματα της αρνητικής επιρροής των άλλων και τους επιτρέπουμε να σπείρουν λαν­θασμένες πεποιθήσεις στο υποσυνείδητό μας, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν στον περιορισμό της σωματικής, συ­ναισθηματικής και νοητικής μας ανάπτυξης.

Αυτές οι ιδέες, που προγραμματίζονται στο μυαλό μας από τους γονείς, τους δασκάλους, τα μέλη της οικογένειας, τους φίλους ή και από τελείως αγνώστους, μπορεί να έχουν καταστροφικές επιδράσεις στη ζωή μας.

ΔΡ. ΚΑΜΙΛΟ ΚΡΟΥΖ  ΜΙΑ ΑΓΕΛΑΔΑ, ΜΙΑ ΦΟΡΑ…