— Πρώτα-πρώτα κλείνουμε τραπέζι. Όσο άνετος κι αν είναι ό καλεσμένος μας, δέν ύπάρχει λόγος νά κάνει περιοδεία μαζί μας αναζητώντας έλεύθερο τραπέζι στα εστιατόρια της ευρύτερης περιοχής της πρωτεύουσας.
— Έάν δέν έχουμε προνοήσει νά κλείσουμε έγκαίρως τραπέζι, τότε άποδεχόμεθα την αναμονή στό μπαρ, μέχρι νά αδειάσει κάποιο.
— Όταν έχουμε κάνει κράτηση σέ ένα εστιατόριο καί κάτι τό άπρόβλεπτο συμβεϊ έν τώ μεταξύ, τηλεφωνούμε πάντοτε καί άκυρώνουμε.
— Ενημερώνουμε έπίσης τό έστιατόριο έγκαίρως γιά κάθε άλλα- γη, ιδιαιτέρως τού μεγέθους τού τραπεζιού.
— Δέν θεωρούμε προσβλητικό άν ένα εστιατόριο δέν μπορεί νά άνταποκριθεί στά αίτήματά μας γιά κράτηση, ούτε κάνουμε όλόκληρη φασαρία μέ επιχειρήματα τού τύπου «αφού είμαι τόσο καλός πελάτης», γιατί φέρνουμε τόν έστιάτορα σέ δύσκολη θέση. ‘Υπάρχουν κι άλλα εστιατόρια.
— Έάν δούμε γνωστούς ή φίλους στό εστιατόριο, πηγαίνουμε νά τούς χαιρετήσουμε. Δέν διακόπτουμε όμως επί μακρόν τό γεύμα τους ή τη συζήτησή τους.
— Στό εστιατόριο μπαίνει πρώτος αυτός πού καλεΐ, δηλαδή καλύτερο είναι νά φθάνουμε πριν άπό την προκαθορισμένη ώρα.
— Σέ αντίθεση μέ τόν ίσχύοντα κανόνα, δηλαδή ό κύριος νά ανοίγει τήν πόρτα γιά νά περάσει πρώτη ή κυρία, στό έστιατόριο εισέρχεται πρώτος ό κύριος καί κρατά τήν πόρτα ώστε νά περάσει στή συνέχεια ή κυρία.
— Ποτέ δέν φωνασκούμε μέ τήν είσοδό μας λέγοντας «πιάσε καί βρές μας ένα καλό τραπέζι». (Ή κίνηση αυτή θά πρέπει νά γίνει διακριτικώς).
Δέν πίνουμε οΰτε τσιμπολογούμε πριν φθάσουν οί προσκεκλημένοι μας.
Έγειρόμεθα γιά νά τους υποδεχθούμε.
ΟΙ κυρίες καί οί πιό σπουδαίοι προσκεκλημένοι κάθονται μέ την πλάτη στόν τοίχο της εσωτερικής αίθουσας, ώστε νά Αγκαλιάζουν μέ τό βλέμμα τους δλον τόν χώρο.
Αν έχουμε πάρει ποτά, ρωτούμε τόν προσκεκλημένο μας αν θέλει καί δεύτερο. Έάν δέν θέλει, ζητούμε τούς καταλόγους, αν όμως θέλει, ζητούμε τούς καταλόγους όταν φθάσει τό δεύτερο ποτό του.
’Αφήνουμε τόν σερβιτόρο νά πάρει παραγγελίες πρώτα από τούς προσκεκλημένους μας. Φροντίζουμε νά παραγγείλουμε όσα πιάτα παραγγείλουν καί οί προσκεκλημένοι μας, ακόμη κι αν δέν πεινάμε πολύ. Επίσης, τούς κατατοπίζουμε σχετικώς μέ τις σπεσιαλιτέ τού εστιατορίου.
Όταν διαβάζουμε τούς καταλόγους, δέν τούς υψώνουμε τόσο, ώστε νά χάνουμε την οπτική έπαφή μέ τούς άπέναντί μας.
Ώς καλεσμένοι δέν ντρεπόμεθα νά ρωτήσουμε τόν οικοδεσπότη μας τί προτείνει νά παραγγείλουμε, έάν εϊμεθα Αναποφάσιστοι.
Στόν σερβιτόρο ή τόν μέτρ Απευθυνόμεθα στόν πληθυντικό, έκτός έάν έχουμε οικειότητα.
Αποφεύγουμε τά πολύπλοκα καί δυσμεταχείριστα φαγητά όπως σπαγγέτι, μεγάλα σάντουιτς, σαλάτες κλπ., πού μπορεί νά μάς προκαλέσουν πρόβλημα στό μάσημα ή νά μάς κάνουν νά γεμίσουμε σάλτσες.
Προτείνουμε τά πιάτα πού κατά τη γνώμη μας είναι ένδιαφέροντα.— Έάν τό φαγητό είναι τό ’ίδιο για όλους, έρωτοϋμε αν κάποιος θέλει να αλλάξει,
— Την ώρα τής παραγγελίας, είτε τά παραγγέλλουμε όλα έμεϊς, άφοϋ προηγουμένως έχουμε ρωτήσει τούς προσκεκλημένους μας έναν πρός έναν, είτε ό καθένας παραγγέλλει μόνος του, αρχίζοντας από τΙς κυρίες.
— Δεν ύπάρχει πιό έκνευριστική κατάσταση άπό τό να διστάζει κανείς έπί μακρόν νά παραγγείλει. Οί chic άνθρωποι άποφασίζουν σέ λίγα δευτερόλεπτα.
— Ή επιλογή των κρασιών γίνεται άπό τον προσκαλοϋντα. Οί προσκεκλημένοι έρωτώνται απλώς άν θέλουν λευκό ή κόκκινο.
— ‘Ως προσκεκλημένοι, έάν δεν έρωτηθοϋμε τί κρασί θέλουμε νά πιούμε, δέν λέμε «Έδώ έχει πολύ ωραία γαλλικά κρασιά, γιατί δεν παραγγέλλουμε ένα Chateau Lafitte;» Πίνουμε τό κρασί πού διαλέγει ό οικοδεσπότης μας.
— Όταν καλούμε φίλους σέ ένα εστιατόριο καί ένας έκ των προσκεκλημένων έπιμένει νά παραγγείλουμε τό άκριβότερο κρασί, ένεργητικώς καί άποφασιστικώς εξηγούμε -πριν υπάρξει παρεξήγηση- ότι προτιμούμε ένα άλλο.
— Τό εστιατόριο είναι τό μόνο μέρος όπου ό προσκαλών μπορεί νά ρωτήσει τούς προσκεκλημένους του άν τό φαγητό είναι καλό, διότι δέν είναι δική του ή εύθυνη.
— Έάν ή έξοδός μας έχει σχέση μέ ένα σημαντικό γεγονός (έπέτειο, γενέθλια), συνήθως κάνουμε πρόποση.
— Οί ζεστές πετσέτες πού μάς σερβίρουν στά εστιατόρια είναι μόνο γιά τά χέρια καί γιά καμία άλλη χρήση (μέτωπο, λαιμός, αύχένας, κτλ.). Ενίοτε μπορούμε καί απαλά νά τις άκουμπή- σουμε στά χείλη. Επίσης, δέν τις κρατούμε γιά πολλή ώρα.
— Δέν έκδηλώνουμε τήν άντίθεσή μας ούτε κάνουμε ειρωνικά σχό-
328
λια, έάν ένας προσκεκλημένος έχει διαλέξει ένα πολύ ακριβό πιάτο.
Δέν ξαναζητούμε κρασί, ενώ τό δείπνο έχει τελειώσει.
Έάν δέν εϊμεθα εύχαριστημένοι μέ τό σέρβις ή τά πράγματα δέν πάνε πολύ καλά, δέν λοιδωρούμε τον σερβιτόρο ούτε προβαίνουμε σέ φιλονικίες μέ τό προσωπικό ή τον μέτρ μπροστά στούς προσκεκλημένους μας· περιμένουμε νά τό κάνουμε προσωπικώς, όταν τελειώσει τό δείπνο.
Καλούμε τον μέτρ η τον ιδιοκτήτη καί εκφράζουμε τά παράπονά μας. Έάν δέν γίνουν αποδεκτά, δέν ξαναπηγαίνουμε ποτέ στό συγκεκριμένο έστιατόριο.
Άν κάτι φαίνεται ότι δέν πάει καλά, ρωτούμε τον προσκεκλημένο μας τί συμβαίνει. Άν έτσι έχουν τά πράγματα, καλούμε τον μέτρ γιά νά αντικαταστήσει τό πιάτο ή δ,τι χρειάζεται.
Την ώρα εκείνη ζητούμε συγγνώμη άπό τούς προσκεκλημένους μας καί προσθέτουμε ότι μάλλον πρέπει νά ύπάρχει φόρτος εργασίας στό έστιατόριο τή συγκεκριμένη ημέρα.
Έάν στό έστιατόριο πού πάμε (π.χ. φάστ φούντ) τρώνε μέ τά χέρια τις πατάτες, τότε είναι παγκοίνως άποδεκτό.
Έάν τό πιάτο μας αργήσει νά φθάσει, ενώ έχουν ήδη σερβιρισθεί τά πιάτα τών άλλων συνδαιτυμόνων, τότε ή μόνη ένδεδειγμένη φράση είναι «Παρακαλώ, ξεκινήστε».
Ό έστιάτορας αποφεύγει νά κάθεται στό τραπέζι τών πελατών καί νά αρχίζει μακροσκελείς συζητήσεις μαζί τους.
Δέν διακόπτουμε τη συζήτησή μας όταν μάς σερβίρουν.
Άν θέλουμε νά περιποιηθοΰμε προσκαλώντας σέ έστιατόριο έναν φίλο μας, ό όποιος είναι μεγάλος εραστής τού πατσά ή της φασολάδας καί ζητά καί κέτσαπ καί μαγιονέζες ως συνοδευτικά του πιάτου του, τον αφήνουμε νά φάει όπως θέλει. Ακόμη καί
329
οί πιο σπουδαίοι άνθρωποι έχουν μερικές φορές τά πιό ιδιότροπα γούστα στο φαγητό.
— ‘Όσο για τό αν ή πίτσα ή τό ψάρι τρώγονται μέ τά χέρια, έδώ απαντούμε «άνάλογα μέ την έπιλογή τοϋ εστιατορίου». Τό καλύτερο πάντως είναι να ρίξουμε μια ματιά στά άλλα τραπέζια γιά τό τί συνηθίζεται.
— Ευθύνη μας είναι νά άπολαύουν οι καλεσμένοι μας τέλειας πε- ριποιήσεως καί νά τους άρέσει ή ατμόσφαιρα τοϋ τραπεζιού καί τό φαγητό.
— Τελειώνοντας τό γεϋμα, ένθαρρύνουμε τούς προσκεκλημένους μας νά παραγγείλουν καφέ ή γλυκό. Έάν δέν θέλουν, τότε δέν παραγγέλλουμε ούτε έμεΐς, άν όμως θέλουν, παραγγέλλουμε καί γιά μάς.
— Τή στιγμή τού έπιδορπίου ό προσκαλών σηκώνεται καί πηγαίνει νά πληρώσει. Τό κάνει διακριτικά καί ήσυχα, μέ πιστωτική κάρτα ή μετρητά. Δέν κάνει παζάρια ούτε ζήτημα γιά λίγα ψιλά.
— ‘Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που βγαίνουμε μέ καλούς φίλους καί μοιραζόμεθα τον λογαριασμό. Στήν Ελλάδα συνήθως κοροϊδεύουμε τούς Βορειοευρωπαίους, πού ζητούν ξεχωριστούς λογαριασμούς άναλόγως μέ τό τί παρήγγειλαν. Τί γίνεται όμως στήν περίπτωση που ένας από μάς παρήγγειλε μόνο σαλάτα καί ό άλλος αστακούς; Χωρίς νά ζητήσουμε από τον έστιάτορα νά τυπώσει διαφορετικούς λογαριασμούς, άποδίδουμε τά τοϋ Καίσαρος τώ Καίσαρι, δηλαδή στον καθένα τήν παραγγελία του. Έάν οί διαφορές είναι μικρές, τότε αύτός πού παρήγ- γειλε τό άκριβότερο πιάτο αναλαμβάνει τό φιλοδώρημα.
— Έάν ή πιστωτική μας κάρτα δέν γίνεται δεκτή καί δέν έχουμε μετρητά, ζητούμε βοήθεια από έναν από τούς συνδαιτυμόνες μας καί φροντίζουμε νά τον έξοφλήσουμε έγκαίρως. Δέν ώφελούν σέ τίποτε σχόλια τοϋ τύπου «Ή μηχανή σας είναι χαλασμένη, εσείς φταίτε». Άπό την πλευρά τους, οί άνθρωποι τοϋ εστιατορίου πρέπει νά δείξουν διακριτικότητα και νά μην εκθέσουν τόν προσκαλοϋντα στό τραπέζι.
Άν θέλουμε, μπορούμε νά κάνουμε έναν μικρό έλεγχο στον λογαριασμό, άν καί θά έπρεπε ούτως ή άλλως νά έχουμε μιά γενική ιδέα γιά τό ποσόν πριν τό δοΰμε.
Άν παρατηρήσουμε κάποιο λάθος, περιμένουμε νά τό συζητήσουμε μέ τόν μέτρ, άφοϋ έχουμε άποχαιρετήσει τους καλεσμένους μας.
Αφήνουμε πάντα ένα καλό φιλοδώρημα μέσα στον λογαριασμό καί όχι επάνω στό τραπέζι ή στήν τσέπη τοϋ μέτρ καί μάλιστα μπροστά σέ κόσμο. Ποτέ δέν συζητούμε μέ τους προσκεκλημένους μας γιά τό ύψος τοϋ φιλοδωρήματος.
Στό τέλος, πριν σηκωθούμε άπό τό τραπέζι, μαζεύουμε τά χαρτάκια των πανωφοριών τών προσκεκλημένων μας, ώστε νά δώσουμε εμείς φιλοδώρημα στή γκαρνταρόμπα βγαίνοντας.
Συνοδεύουμε τους καλεσμένους μας μέχρι τήν έξοδο, τους χαιρετούμε μέ χειραψία καί τους ευχαριστούμε που ήρθαν.
Ό προσκεκλημένος πρέπει νά εύχαριστήσει τόν οίκοδεσπότη έπιτοπίως καί έκ νέου τηλεφωνικώς μέσα σέ δύο ημέρες.
Χ.Ζαμπούνης (βέβαια)
