Μας έχουν πρήξει όλοι να ακούμε καλύτερα. Η κοπέλα σου, το αφεντικό σου, η μάνα σου, όλοι διακόπτουν τους μονολόγους τους κάποια στιγμή με την ατάκα.
“Μ’ακούς; Νιώθω ότι δεν με ακούς!”
Καταρχάς όλοι μας ακούμε πολλά πράγματα ταυτόχρονα. Είναι παράλληλες πηγές που μπλέκονται κιόλας πολλές φορές. Ο θόρυβος της πόλης, η φωνή του συνομιλητή που προσπαθείς να ακούσεις, η μουσική από το δίπλα κτίριο, το κινητό με ειδοποιήσεις, η καφετιέρα στο βάθος…δεκάδες διαφορετικά πράγματα προσπαθούν να μας αποσπάσουν την προσοχή. Για να επικεντρωθώ σε ένα από όλα πρέπει να τα ξεχωρίσω για να τα ξορκίσω. Καμιά φορά πριν κάτσω να γράψω κλείνω τα μάτια και τους βάζω ταμπέλες, με βοηθάει να τα απομονώσω και να συγκεντρωθώ. (Είμαι καλομαθημένος σε ήσυχα περιβάλλοντα.)
Δυο βλακείες που λέγονται συχνά είναι να κοιτάς τον συνομιλητή στα μάτια και να ακούς λέει “ενεργά”. Αλλά τον μπελά σου τον βρίσκεις συνήθως στις περιπτώσεις που απαιτείται το ακριβώς ανάποδο. Όταν σου λέει για την μέρα της και όλες τις λεπτομέρειες του ατυχήματος με το κραγιόν της Λίτσας δεν θέλει ανάλυση ή να κρατάς σημειώσεις. Δεν είναι αστυνομική ανάκριση, δεν χρειάζεται να είσαι “ενεργητικός ακροατής”, δεν το θέλει. Όταν το ενθουσιασμένο 5χρονο σου μιλάει μισή ώρα για ένα δίλεπτο βίντεο που είδε στο YouTube απλά απολαμβάνεις, δεν χρειάζεται να του δώσεις κάποια απάντηση.
Οπότε ας χωρίσουμε τις κουβέντες και ως προς τον στόχο. Συναίσθημα ή λογική;
Ενσυναίσθηση (που λένε τώρα και είναι της μοδός) δείχνεις όταν επικεντρώνεσαι στα συναισθήματα του συνομιλητή. Δε μας νοιάζει τι ακριβώς λέει. “Είσαι καλά;” και “πως ένιωσες;” κλασσικές αρλούμπες για καναπέ ψυχαναλυτή. Ε, αυτά θέλει, απλά να ξέρει ότι δεν βλέπεις το ματς με το άλλο μάτι ενώ της μιλάς στο Messenger. (Εξού και ανοίγει την κάμερα, σε τσεκάρει!)
Αν φορέσεις το λογικό καπέλο, πάλι έχεις δυο επιλογές. Ή θα πας για την περίληψη, για το ζουμί, για το άμεσο που πρέπει να λυθεί, ή ψάχνεις στοιχεία και ψαρεύετε μαζί μιλώντας. Αν ο συνομιλητής είναι γεμάτος αίματα και τα έντερα χύνονται στην άσφαλτο, ε, διαλέγεις την πρώτη προσέγγιση. Αν δεν είσαι δικτάτορας σε ένα meeting και θες να βγει μια κοινή απόφαση, ακους ιδέες και αφήνεις να κάνει βόλτες το θέμα μπας και μάθουμε κάτι καινούργιο όλοι.
Το πρόβλημα δημιουργείται όχι όταν “δεν ακούς” αλλά όταν χρησιμοποιείς λάθος είδος ακρόασης. Μιλάει ο άλλος για το διαζύγιό του δέκα λεπτά, θάβει την πρώην, βαριέται και ο ίδιος και μετά το γυρίζει στο ποδόσφαιρο. Ε, πρέπει να αλλάξεις mode κι εσύ. Μαζί με την αρχική προετοιμασία, εκεί που βάζαμε ταμπέλες στους διάφορους ήχους γύρω μας, ε, εκεί πρέπει να αναρωτηθείς δυο βασικά πράγματα:
- Χρειάζεται να γίνει τώρα αυτή η κουβέντα; Ειδικά στη δουλειά οι μισές είναι χάσιμο χρόνου, πολύ καλύτερα με άλλες μεθόδους να γίνει η επικοινωνία.
- Είμαι έτοιμος να μάθω κάτι καινούργιο; Οποιοσδήποτε μπορεί να σου δώσει μια νέα οπτική. Αρκεί να έχεις όρεξη να την βρεις μαζί του.