Παναγιώτης, Β’ Λυκείου, Βέροια: Συμμαθητές μου της συμπεριφέρονταν σαν να ήταν σκουπίδι, την έφτυναν, χρησιμοποιούσαν έντονη λεκτική βία προς το πρόσωπό της. Σαν να μην έφτανε αυτό, διαγνώστηκε στην κοπέλα ένα πρόβλημα στη σπονδυλική της στήλη και έπρεπε να φοράει έναν ειδικό νάρθηκα για αρκετό καιρό πριν την επέμβαση της. Κάποια παιδιά από το σχολείο βρήκαν την ευκαιρία να της επιτεθούν ακόμη περισσότερο, αποκαλώντας την «ανάπηρη» και ένα σωρό άλλους προσβλητικούς χαρακτηρισμούς.
Διονύσης, Β’ Λυκείου, Κέρκυρα: «Από τους συμμαθητές μου στο παλιό μου σχολείο, δεχόμουν συνέχεια πειράγματα και παρενόχληση. Δεν ήθελα να συνεχίσω να πηγαίνω εκεί και άλλαξα σχολείο. Στο σχολείο που είμαι τώρα νιώθω καλύτερα».
Χριστίνα, Β’ Λυκείου, Ήπειρος: «Με ένα περιστατικό ρατσιστικής συμπεριφοράς απέναντι σε Βορειοηπειρώτισσα συμμαθήτρια μου ήρθα αντιμέτωπη σε μικρή ηλικία. Οι συμμαθητές μου κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας χρησιμοποιούσαν δυνατά υβριστικές φράσεις προς το πρόσωπό της, χτυπήματα στο σώμα της κ.ά.
[Αποσπάσματα από ομολογίες στο μαθητικό site, theschooligans.gr]
Μπορεί να αποτυπώνεται στους αριθμούς, να βιώνεται συχνά στις σχολικές αίθουσες και στα προαύλια, να συζητιέται μέσα στις οικογένειες. Όμως η κοινωνία μας – που του γυρνά συστηματικά την πλάτη – τώρα το αντικρίζει φωτισμένο τραγικά, σε όλες του τις λεπτομέρειες, με όλη την ανατριχίλα, μέσα από την ιστορία του Βαγγέλη Γιακουμάκη…
Bullying, σχολικό, μαθητικό, νεανικό. Bullying με την ανοχή (άλλοτε και προτροπή) ενηλίκων, γονέων που «παιδαγωγούν» με ανοχή στη βία, αν αυτή δεν αφορά «το δικό μας παιδί».
Κι όμως, το αφορά. Πάντα το αφορά. Είτε εάν είναι στο 27% των 11χρονων, είτε στο 51% των 15χρονων που – σύμφωνα με τα στοιχεία της UNICEF – παραδέχονται ότι άσκησαν εκφοβισμό σε άλλα παιδιά στο σχολείο τουλάχιστον μια φορά, είτε εάν είναι στο 31,98%των παιδιών που υπήρξαν θύματα σχολικού εκφοβισμού, σύμφωνα με έρευνα ΜΚΟ της Ευρώπης, στις οποίες συμμετείχε από Ελληνικής πλευράς το «Χαμόγελο του Παιδιού».
Κυρίως, όμως, «το δικό μας το παιδί» το αφορά, γιατί υπάρχει σε όλα τα ποσοστά, τις έρευνες και τους αριθμούς: Υπάρχει, γιατί είναι μάρτυρας τέτοιων περιστατικών. Και ο μάρτυρας, έχει την ευθύνη του.
Νέα Υόρκη, 4 Σεπτεμβρίου 2014: «Η μεγαλύτερη μέχρι σήμερα συλλογή δεδομένων σχετικά με τη βία κατά των παιδιών δείχνει την εντυπωσιακή έκταση της σωματικής, σεξουαλικής και συναισθηματικής κακοποίησης – και αποκαλύπτει τις συμπεριφορές που διαιωνίζουν και δικαιολογούν τη βία, κρατώντας την »κρυμμένη σε κοινή θέα» σε κάθε χώρα και κοινότητα στον κόσμο».
Αυτό προλογίζει η έκθεση της UNICEF που βασίζεται σε στοιχεία από 190 χώρες.
Στην Ελλάδα, η εξάπλωση του φαινομένου του σχολικού εκφοβισμού (bullying) παρουσιάζει οξεία άνοδο. Επιπλέον, η Ελλάδα βρίσκεται μεταξύ των Ευρωπαϊκών χωρών με τα υψηλότερα ποσοστά σωματικών συμπλοκών μεταξύ αγοριών-κοριτσιών στην εφηβεία (51%).
Η Ελλάδα βρίσκεται στην τέταρτη θέση στα περιστατικά σχολικού εκφοβισμού μεποσοστό 31,98%, ενώ πρώτη είναι η Λιθουανία σε ποσοστό 51,65%, δεύτερη ηΕσθονία με 50,20%, τρίτη η Βουλγαρίαμε 34,66%, πέμπτη η Λετονία με 25,21% και έκτη η Ιταλία με15,09%, σύμφωνα με στοιχεία από το «Χαμόγελο του Παιδιού».
Μιλώντας, πριν από λίγες ημέρες με αφορμή την Εθνική Ημέρα κατά του Σχολικού Εκφοβισμού (ο Βαγγέλης, ήταν νεκρός…), ο πρόεδρος της οργάνωσης Κώστας Γιαννόπουλος είπε ότι περίπου 351 κλήσεις από τις 719 καταγγελίες που δέχθηκε το «Χαμόγελο του Παιδιού» το 2014 αφορούσαν περιστατικά bullying.
Σε έρευνα που πραγματοποίησε σε 16.227 μαθητές από 6 χώρες της Ευρώπης, διαπίστωσε ότι 1 στους 3 μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έχει πέσει θύμα bullying, ενώ 1 στους 2 γίνεται μάρτυρας τέτοιων περιστατικών που ολοένα αυξάνονται στα σχολεία.
Σύμφωνα με έρευνα του Χαμόγελου του Παιδιού στο πλαίσιο του 1ου Επιστημονικού Συνεδρίου κατά του Σχολικού Εκφοβισμού (2014)
- Tο 6,3% των εφήβων στην Ελλάδα έχει δεχτεί διαδικτυακό εκφοβισμό σε διάστημα τεσσάρων μηνών και το 3,6% δηλώνει ότι έγινε δράστης.
- Το 42% των εκπαιδευτικών πιστεύει ότι τα περιστατικά ενδοσχολικής βίας και παραβατικότητας υποβαθμίζονται ή αποσιωπώνται και μόνο 1 στα 10 παιδιά που βιώνουν κάποια μορφή βίας λαμβάνουν υποστήριξη στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, δεν υπάρχει συστηματική αύξηση του διαδικτυακού εκφοβισμού (cyber bullying), με τις παραδοσιακές μορφές εκφοβισμού να παραμένουν οι πιο συχνές μορφές παρά την αντίθετη κοινή πεποίθηση.