Μήπως άθελά σας υποσκάπτετε με δηλώσεις σας το μέλλον της κόρης σας και τον τρόπο που αξιολογεί τον εαυτό της; Η γυναίκα πρέπει να είναι όμορφη και ο άνδρας να βγάζει λεφτά. Η γυναίκα αγαπά το ροζ, λατρεύει να ψωνίζει και είναι καλύτερη στις θεωρητικές επιστήμες. Ο άνδρας προτιμά τα σκούρα χρώματα, μισεί την βόλτα στα μαγαζιά και είναι διάνοια στα μαθηματικά. Οι παραπάνω και πολλές ακόμα κοινωνικές παραδοχές πολλές φορές κάνουν τα παιδιά να υιοθετούν απόψεις σχετικά με το φύλο τους που ίσως στην πραγματικότητα να μην ισχύουν.
Για παράδειγμα, εάν λες σε ένα αγόρι ότι τα καταφέρνει στα μαθηματικά θα προσπαθήσει επιπλέον ώστε να εκπληρώσει την προφητεία για το φύλο του. Αντίθετα, εάν λες σε ένα κορίτσι ότι δεν τα καταφέρει στα μαθηματικά γιατί τα κορίτσια είναι περισσότερο των θεωρητικών μαθημάτων, ίσως να το οδηγηθεί σε αποτυχία επειδή θα ενστερνιστεί μια «πανάρχαια αποδεδειγμένη αλήθεια».
Αυτό δεν το λέμε μόνο εμείς, αλλά μια νέα έρευνα που διεξήχθη για να αποδείξει ότι είναι τελικά πολύ εύκολο να πείσεις ένα παιδί να πιστέψει ότι κάτι δεν κάνει καλά. Οι επιστήμονες έτρεξαν δύο πειράματα για να επιβεβαιώσουν τις υποψίες τους. Χώρισαν παιδιά ηλικίας από 4 έως 7 χρονών σε δύο ομάδες και τα έβαλλαν να λύσουν το ίδιο «πρόβλημα». Παρατήρησαν πως η απόδοση των παιδιών χειροτέρεψε όταν τους είπαν ότι η άλλη ομάδα παιδιών τα κατάφερνε καλύτερα.
Και να, λοιπόν, που τίθεται το ερώτημα εάν τελικά ευθυνόμαστε εμείς, ως γονείς, που οι γυναίκες αμείβονται λιγότερο από έναν άνδρα για την ίδια εργασία, που μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει Ελληνίδα γυναίκα πρωθυπουργός ή Πρόεδρος της Δημοκρατίας, που το διάστημα έχει γεμίσει άνδρες και που σπάνια πίσω από το τιμόνι ενός αγωνιστικού της Formula1 κάθεται γυναίκα πιλότος. Τι λάθη μπορεί να κάνουμε που να καταδικάζουν τα κορίτσια μας να αποδέχονται ότι λόγω φύλου αξίζουν λιγότερα από τους άνδρες σε συγκεκριμένους τομείς; Βρήκαμε 6 πολύ σημαντικά!
«Τα κορίτσια είναι καλά και ευγενικά»
Ναι, φυσικά ένα κορίτσι σπάνια θα γυρίσει στα 18 να πει «Δεν μας χ…ς, ρε μάνα» αλλά αυτό δεν είναι ένα γονιδιακό ιδίωμα. Τα κορίτσια δέχονται extra πακέτα διδαχής στους καλούς τρόπους τόσο που συχνά αυτό το «να είσαι καλή και ευγενική» γίνεται στο μυαλό τους «να γίνεσαι χαλί να σε πατήσουν». Έτσι για να είναι αρεστές και επιτυχημένες γυναίκες θα πρέπει να αποφεύγουν τους καβγάδες, να μην ταράζουν τους άλλους, να μην προκαλούν την καθεστηκυία τάξη, να μην υψώνουν την φωνή πάνω από «το απαλό αεράκι» κτλ.
Τι μαθαίνουν, όμως, έτσι; Μαθαίνουν να μην διαπραγματεύονται μεγαλύτερο μισθό, προκειμένου να μην προσβάλλουν τον εργοδότη, να μην αντιδρούν εκρηκτικά όταν τις αδικούν, γιατί είναι ντροπή, ή να μην υψώνουν την φωνή για να μη κακοχαρακτηριστούν. Ουπς!
Εάν δεν θέλετε, λοιπόν, να συμβεί το παραπάνω στην κόρη σας, παράλληλα με τους καλούς τρόπους (είναι δίχως άλλο απαραίτητη σε κάθε πετυχημένο άνθρωπο) διδάξτε την να έχει άποψη, να μη φοβάται να την υποστηρίξει και να την υποστηρίζει φωναχτά. Έτσι δεν θα μετατραπεί σε ένα πειθήνιο ον που θα κατεβάζει το κεφάλι κάθε φορά που διαφωνεί.
«Τα κορίτσια αγαπούν την Barbie»
Δεν φταίει συγκεκριμένα η Barbie. Πως θα μπορούσε, άλλωστε; Μην ξεχνάμε πως είναι γυναίκα και έχει πάει στο φεγγάρι, έχει σώσει δυο-τρεις φορές τον κόσμο, έχει γίνει πολιτικός, πυροσβέστης , ναυαγοσώστης […] και άρα θα μπορούσε να αποτελεί ένα καλό γυναικείο δυναμικό πρότυπο. Ωστόσο, δίνοντας στην κόρη σας μόνο ροζ παιχνίδια τα 3 πρώτα χρόνια της ζωής της την κάνετε να πιστεύει πως το ροζ είναι το αγαπημένο της χρώμα, ενώ την μαθαίνετε να προτιμά τα φυλετικά παιχνίδια, ακόμα κι αν δεν έχει γενετική προδιάθεση για αυτά.
Μελέτη του 2009 βρήκε ότι το 31% των «κοριτσίστικων» παιχνιδιών έχουν να κάνουν με την εμφάνιση (π.χ. πλαστικό μακιγιάζ, φορέματα, χτενίσματα, μαγειρική κτλ). Αντίθετα, τα «αγορίστικα» παιχνίδια παροτρύνουν τις ανακαλύψεις, τις αναζητήσεις, τον ανταγωνισμό, την κίνηση, την επίλυση προβλημάτων και, κατά συνέπεια, αναπτύσσουν ταλέντα που στον κόσμο των μεγάλων σχετίζονται με τις καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Μήπως να το ξανασκεφτείτε, λοιπόν, την επόμενη φορά που θα πάτε σε κατάστημα παιχνιδιών;
«Είσαι όμορφη»
Η συνηθέστερη φιλοφρόνηση σε ένα κορίτσι είναι «είσαι όμορφη» γιατί πράγματι είναι μια κούκλα, ειδικά όταν της φοράτε πολύχρωμα φορεματάκια και κορδέλες με λουλουδάκια. Ωστόσο, έχει και άλλα χαρακτηριστικά που ίσως ξεχνάτε να τονίσετε. Μπορεί, λόγου χάρη, να είναι καλή στις κατασκευές, να έχει χιούμορ, να έχει ρυθμό και να τραγουδάει εκπληκτικά. Με το να υπερτονίζετε την αξία της εμφάνισης στον κόσμο της εικόνας την κάνετε να πιστεύει ότι όλα αρχίζουν και τελειώνουν μπροστά στον καθρέφτη. Δώστε λοιπόν έμφαση και σε άλλα θετικά χαρακτηριστικά της (ακαδημαϊκά, αθλητικά, καλλιτεχνικά κτλ.) για να κατανοήσει ότι έχει μεγαλύτερη αξία από αυτήν που της δίνει απλά και μόνο το χαριτωμένο της μουτράκι.
SOSTip: Συνεχίστε να την κομπλιμεντάρετε για την ομορφιά της για να αυξήσετε την αυτοπεποίθησή της αλλά συνοδεύετε κάθε φιλοφρόνηση με δύο ακόμα χαρακτηριστικά της που δεν σχετίζονται με την εικόνα της.
«Είσαι η μικρή μου πριγκίπισσα»
Ωχ, Θεούλη μου, πως άραγε να αποφύγεις την κοινωνικά κατασκευασμένη εικόνα της ροζ πριγκίπισσας που στέκει καλή και όμορφη περιμένοντας τον πρίγκιπα να την γλιτώσει από τα βάσανά της; Δύσκολα! Μιας και οι αβοήθητες πριγκίπισσες (βλέπε Χιονάτη, Ωραία Κοιμωμένη, Σταχτοπούτα κτλ.) που αναμένουν την σωτηρία του πρίγκιπα με το λευκό άλογο είναι παντού για να διδάξουν την παθητικότητα και την αναμονή ενός άντρα για την ολοκλήρωση τους. Σκεφτείτε το, παρακαλώ, αυτό την επόμενη φορά που θα την αποκαλέσετε πριγκίπισσα και θα της αγοράσετε αξεσουάρ με στέμμα.
Ωστόσο, οι πραγματικές πριγκίπισσες στην ουσία γαλουχούνται για να είναι ολοκληρωμένες από μόνες τους. Φοιτούν σε καλά Πανεπιστήμια, διδάσκονται ξένες γλώσσες, αποκτούν διπλωματικές δεξιότητες, ασκούν φιλανθρωπικό έργο κ.ο.κ. Εάν, λοιπόν, θέλετε να έχετε μπροστά σας μια πραγματική μικρή πριγκίπισσα δείξτε την αυτήν την πλευρά και επαναπροσδιορίστε το νόημα του όρου για να περάσετε σωστά μηνύματα.
SOSTip: Πηγαίνετε την κόρη σας να δει την παιδική ταινία Brave στην οποία μία πριγκίπισσα αναλαμβάνει να σώσει μόνη της το βασίλειό της, χωρίς την βοήθεια κανενός άνδρα. Ακόμα, ξαναδείτε το Tangled, στο οποίο η πρωταγωνίστρια δεν χρειάζεται την βοήθεια κανενός πρίγκιπα και αδιαφορεί πλήρως όταν της κόβουν την υπέροχη, κατάξανθη κώμη της. Αν πάλι η κόρη σας έχει ήδη παθιαστεί με τις κλασικές πριγκιπικές ιστορίες, μπορείτε να της τονίσετε όλα αυτά που η κάθε ηρωίδα μπορεί να κάνει από μόνη της. (π.χ. η Πεντάμορφη λατρεύει το διάβασμα, η Αριελ τραγουδάει καταπληκτικά).
«Οι βαριές δουλειές είναι για τον μπαμπά»
Παραχωρώντας τις βαριές δουλειές στον άντρα του σπιτιού, ουσιαστικά της δείχνετε ότι μια γυναίκα δεν μπορεί να καταφέρει ότι και ένας άνδρας. Παρόλ’ αυτά, είναι σίγουρο πως εάν βάζατε το μυαλό σας να δουλέψει και την πόρτα που τρίζει θα φτιάχνατε και το καζανάκι θα σταματούσε να τρέχει. Καταρρίψτε τα φυλετικά στερεότυπα και δώστε το καλό παράδειγμα αναλαμβάνοντας εργασίες που χρειάζονται σωματική εργασία. Ακόμα, αναθέστε που και που στα αρσενικά του σπιτιού εργασίες που δεν σχετίζονται στερεοτυπικά με το φύλο τους, όπως να πλύνουν πιάτα ή βάλλουν σκούπα.
«Κοίτα μια χοντρή!»
Η υγιεινή διατροφή και η άσκηση είναι σημαντική για την υγεία και έχει άμεσα αποτελέσματα και στην εικόνα κάθε ανθρώπου. Κριτικάροντας, όμως, την σωματική κατάσταση άλλων γυναικών δεν τα επιβάλλετε. Αντίθετα, περνάτε το μήνυμα ότι για να είναι μια γυναίκα επιτυχημένη οφείλει το σώμα της να έχει μια συγκεκριμένη μορφή. Το ίδιο συμβαίνει και με το να κάνετε συνεχώς δίαιτα προκειμένου να καταφέρετε να αδυνατίσετε.
Προσπαθήστε να δείτε το σώμα σας με τον τρόπο που θα θέλατε και η κόρη σας να βλέπει το δικό της. Ακόμα, προσπαθήστε να τις δώσετε παραδείγματα επιτυχημένων γυναικών που δεν πληρούν τα στάνταρ της διεθνούς βιομηχανίας μόδας και, όμως, νιώθουν καλά με το σώμα τους. Για παράδειγμα, πρόσφατα η Salma Hayek είπε σε συνέντευξή της:
«Έχω βαριά προφορά, είμαι δυσλεκτική, κοντή και στρουμπουλή.[…]Είμαι στρουμπουλή γιατί λατρεύω το φαγητό και το κρασί. Δεν είναι ότι καλύτερο για τη μόδα, αλλά είναι το καλύτερο για τη διάθεσή μου. Είμαι χαρούμενη γιατί τρώω. Είμαι 46 χρονών. Δε θα κάνω botox και ξέρετε γιατί; Γιατί τρώω. Τρώω λιπαρά, τρώω λαχανικά, τα τρώω όλα. Αν ασκείσαι πολύ και δεν τρως, τότε αυτό έχει συνέπειες στο δέρμα σου. Όλα αρχίζουν και γερνάνε. Αν δεν τρως υδατάνθρακες καθυστερείς τον μεταβολισμό σου και δείχνει δυστυχισμένος. Η αλήθεια είναι ότι δε με νοιάζει να είμαι η πιο όμορφη και η πιο αδύνατη. Μπορώ να είμαι χαρούμενη με την ομορφιά των άλλων. Μάθε να χαίρεσαι για τους άλλους και θα είσαι πάντα ευτυχής».
