Πόσες φορές έχει τύχει να χαζεύετε τις στάσεις του ηλεκτρικού ή του μετρό και να φτιάχνετε σενάρια με το μυαλό σας για την προέλευση των ονομάτων των περιοχών της Αθήνας; Σίγουρα κάθε όνομα κρύβει από πίσω τη δική του ξεχωριστή ιστορία.
Θησείο: Θα μπορούσε να φανταστεί κανείς ότι πήρε το όνομά του πιθανά από κάποια θυσία που έγινε στην περιοχή κατά την αρχαιότητα. Στην πραγματικότητα όμως, η ονομασία προήλθε από ένα λάθος. Παλαιότερα το Ναό του Ηφαίστου που βρίσκεται στην περιοχή τον αποκαλούσαν λανθασμένα «Θησείο» επηρεασμένοι από τις ανάγλυφες παραστάσεις των άθλων του Θησέα που υπάρχουν στο ναό.
Μεταξουργείο: Από το 1835 υπήρχε στην περιοχή ένα εργοστάσιο κατασκευής μεταξωτών υφασμάτων που έδρευε στην ημιτελή κατοικία του Πρίγκιπα Κατακουζηνού, οικία που διατηρείται ακόμα και σήμερα στις οδούς Μεγάλου Αλεξάνδρου, Μυλλέρου και Γιατράκου.
Σεπόλια: Στην αρχαιότητα ήταν γνωστά ως «Μύλοι των Αθηνών» γιατί εκεί οι Αθηναίοι άλεθαν το σιτάρι. Το τωρινό όνομά της περιοχής προέρχεται από τη λέξη «εξωπόλια» χαρακτηρισμός που δινόταν σε πόλεις που βρίσκονταν εκτός σχεδίου πόλεως και δεν είχαν ασφαλτόστρωση.
Πλάκα: Η επικρατέστερη ερμηνεία για το όνομα «Πλάκα» είναι αυτή που τη συνδέει με την αρβανίτικη λέξη «πλάκα= πλάκου, παλιό, αρχαίο». Κατά τον 16ο αιώνα Αρβανίτες κατοίκησαν την περιοχή που είχε εγκαταλειφθεί και ερημωθεί και ονόμασαν την περιοχή Πλακ΄Αθήνα. Φεύγοντας από την περιοχή οι νέοι κάτοικοι κράτησαν την επωνυμία Πλάκα.
Κολωνάκι: Η αριστοκρατική περιοχή πήρε το όνομά της από ένα «κολωνάκι» ύψους περίπου δυόμιση μέτρων που είχε τοποθετηθεί στην πλατεία κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, για προληπτικούς λόγους.
Χαλάνδρι: Το Χαλάνδρι στην αρχαιότητα άνηκε στο Δήμο Φλύας. Η λέξη «φλύας» προέρχεται από το ρήμα «φλεί» που σημαίνει ευδοκιμώ, καρποφορώ και η γη του Χαλανδρίου είναι πλούσια σε βλάστηση. Η τωρινή του ονομασία οφείλεται στον Τούρκο μεγαλογαιοκτήμονα Χαλά στον οποίο ανήκαν μεγάλες εκτάσεις γης κατά την τουρκοκρατία.
Μετς: Στην επωνυμία της μπυραρίας «Μετς», που άνοιξε ο γιος του ιδρυτή της ζυθοποιίας Φιξ, οφείλει η περιοχή το όνομά της. Παλαιότερα η περιοχή ονομαζόταν και «παντρεμενάδικα».
Ψυχικό: Λέγεται ότι πήρε το όνομά του επειδή εκεί άφησε την τελευταία του πνοή ο μαραθωνομάχος Φειδιππίδης που ήρθε τρέχοντας να αναγγείλει τη νίκη των Αθηναίων έναντι των Περσών. Μία δεύτερη εκδοχή θέλει την Οσία Φιλοθέη που είχε εκτάσεις γης στην περιοχή, να ανοίγει πηγάδι για να ξεδιψούν οι περαστικοί και οι αγρότες. Πράξη που χαρακτηρίστηκε ως ψυχικό εκ μέρους της και για τον λόγο αυτό την τίμησαν δίνοντας στην περιοχή αυτήν την ονομασία.
Ψυρρή ή Ψυρή: Οφείλει το όνομά της σε ένα νησιώτη από τα Ψαρά ο οποίος έφτασε στην περιοχή και έκτισε και μία εκκλησία που σήμερα δεν υπάρχει πια. Αυτός μετονομάστηκε σε Ψυρής που σημαίνει Ψαριανός και μετέπειτα πήρε και η περιοχή Ψυρή το όνομά της. Ψυρή όμως με ένα ρ και όχι με δύο όπως έχουμε συνηθίσει.
Καλκίνης Δημήτριος
ΚΑΛΚΙΝΗΣ Κ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
