Ενας απ’ τους γνωστότερους περιφρονητές των γυναικών ήταν ο Γερμανός φιλόσοφος Αρτουρ Σοπενχάουερ (1788-186O). Στην ιστορία της φιλοσοφικής σκέψης έχει περάσει σαν εκπρόσωπος μιας απαισιόδοξης κοσμοθεωρίας. Εξαιτίας της δυστυχισμένης ψυχικής του κατάστασης το βλέμμα του στράφηκε νωρίς στις σκοτεινές απόψεις της ανθρώπινης ζωής. Γι’ αυτό με τις γνώμες του υποστήριζε τη θέση, ότι η ζωή περιέχει περισσότερο λύπη και πόνο παρά ευτυχία, ότι το να μη – ζη – κανείς – πια είναι καλύτερο απ’ τη ζωή κι άλλα πολλά. Με τη χρησιμοποίηση μεγάλης ευρυμάθειας και οξυδέρκειας παρουσίαζε τη ζωή σα μια μεγάλη απάτη και ανοησία, στην οποία παρασυρόμαστε απ’ τα ένστικτα και τις επιθυμίες μας: ο σοφός άνθρωπος διαβλέπει το απατηλό πρόσχημα και αναζητά τη λύτρωση στην άρνηση της ύπαρξης.
Σε μια πραγματεία «Για τα γύναια» ο Σοπενχάουερ σχολίασε με ασυνήθιστη δηκτικότητα τις κακίες των γυναικών. Αξίζει να παρατηρήσουμε ότι ο Σοπενχάουερ μισούσε τη μητέρα του κι ότι αυτή – που ήταν Φίλη του Γκαίτε και πολυδιαβασμένη συγγραφέας – τον μεταχειριζόταν εξαιρετικά άσχημα. Επίσης ο φιλόσοφος σε επισκέψεις του σε οίκους ανοχής είχε προσβληθεί από σύφιλη, απ’ την οποία υπέφερε για πολλά χρόνια
– κι έτσι εννοείται ότι η σχέση του προς το γυναικείο φύλο δεν μπορούσε να είναι πολύ φιλική. Αλλά ακόμη και σαν άντρας προχωρημένης ηλικίας λέγεται ότι ομολόγησε σ’ έναν επισκέπτη: «Οι γυναίκες μου άρεσαν πολύ, αλλά αυτές δε με ήθελαν!».
Στην πραγματεία που αναφέραμε ο Σοπενχάουερ ονομάζει τις γυναίκες μισά παιδιά, και γι’ αυτό είναι αυτές κατάλληλες για την περιποίηση των παιδιών. Η φύση επιδιώκει με τα κορίτσια «χτυπητές εντυπώσεις» – τα κάνει ωραία και ελκυστικά, όσο είναι απαραίτητο να «πιαστεί» ο άντρας – η φύση ενδιαφέρεται για τη διατήρηση του είδους, και φτιάχνει τα κορίτσια σα λουλούδια, που προσκαλούν για γονιμοποίηση. Μετά τ’ αφήνει να γερνούν και να ασχημαίνουν.
Οι γυναίκες ωριμάζουν πιο γρήγορα απ’ τον άντρα, αλλά η πνευματική τους ωριμότητα δεν είναι ικανοποιητική. Οι σκέψεις της γυναίκας είναι επιφανειακές, «οδηγούνται απέξω», ενώ ο άντρας στέκει στη ζωή με λογική και ικανότητα να βλέπει μακριά. Στις γυναίκες όλα μεταβάλλονται σε αίσθημα – αφήνονται χωρίς λογικό να γίνονται έρμαια των συναισθημάτων τους. Αδικίες βρίσκει κανείς σ’ αυτές παντού: ιδιαίτερα ανάμεσά τους κυριαρχεί η ζήλεια και το μίσος. Κάθε γυναίκα αισθάνεται σαν αντίπαλος της άλλης. Η δολιότητα, η απιστία, η προδοσία και η αχαριστία είναι ιδιότητες, που ο φιλόσοφος διατείνεται ότι τις έχει παρατηρήσει στις γυναίκες.
να ππγαίνει. Οι γυναίκες δεν είναι καθόλου το «ωραίο φύλο»: ο άντρας είναι ωραιότερος! Είναι αυταπάτπ να περιμένει κανείς πρωτότυπες εργασίες απ’ τις γυναίκες αυτές είναι πάντα μόνο αναπαραγωγικές, ποτέ παραγωγικές. Η μεταχείρισπ που γίνεται στις γυναίκες τπς Ανατολής είναι στπν πραγματικότπτα πολύ σωστή’ φυσικά είναι βαρβαρότπτα να καίνε τις χήρες (όπως αυτό γινόταν στις Ινδίες ακόμπ ως το 1900), αλλά n ευρωπαϊκή συνήθεια να παραχωρούνται στις γυναίκες δικαιώματα και προνόμια είναι λανθασμέ- νπ. Τελικά ο φιλόσοφος – γεροντο- παλίκαρο, που πέρασε τα τελευταία χρόνια του μόνος και απαισιόδοξος για τους ανθρώπους στπ Φρανκ- φούρτπ του Ρήνου κι άφπνε κάθε μήνα τα «αισθήματά» του να ξεθυμαίνουν στον οίκο ανοχής, γράφει τα κακόβουλα λόγια:
«Το ό,τι n γυναίκα είναι ορισμένπ απ’ τπ φύσπ τπς να υπακούει, φαίνεται απ’ το ό,τι καθεμιά, που μεταφέρεται στπν αφύσικη θέση της απόλυτης ανεξαρτησίας, δεσμεύεται σε λίγο μ’ έναν άντρα, απ’ τον οποίο αφήνεται να οδηγείται και να εξουσιάζεται: γιατί αυτή έχει την ανάγκη ενός κυρίου. Αν είναι νέα, τότε αυτός είναι ένας ερωμένος αν είναι μεγάλη, ένας εξομολογητής».
JOSEF RATTNER – ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ – Η σύγχρονη γυναίκα ανάμεσα στο μύθο και στην πραγματικότητα -Η μετάφραση έγινε από το γερμανικό πρωτότυπο: «Psychologie der Frau» Εκδόσεις Η. Μανιατέας – ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Γιώργου Βαμβαλή