Μόλις τελείωσα το βιβλίο της Σοφίας Βοικου «Στη σκιά του Αυγερινού» μου ήρθε συνειρμικά στο μυαλό το απόφθεγμα του Ζαν ντε Λα Μπριγιέρ, πως «το γράψιμο ενός βιβλίου είναι τέχνη, όπως το φτιάξιμο ενός ρολογιού».
Εξαιρετικά δομημένο, με άρτια αφηγηματική δομή, μεγάλο σεβασμό στην ελληνική γλώσσα και γνήσιους μυθιστορηματικούς ήρωες, οι οποίοι είναι άκρως ανατρεπτικοί, επαναστατικοί, εκρηκτικοί, με ακραία πάθη και βίαιες διεκδικήσεις του οράματος τους, ανταποκρίνεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στις επιταγές της λογοτεχνικής αφήγησης.
Με φόντο την Αθήνα του Μεσοπολέμου και το Παρίσι της δεκαετίας του ’30, αναπαριστά με αμιγώς κινηματογραφικό και αριστοτεχνικό τρόπο από τη μια πλευρά τα ήθη και τις επιταγές της αριστοκρατικής κοινωνίας της εποχής, η οποία απαιτεί τον απόλυτο συμβιβασμό των ατόμων προς αυτή και την καταπάτηση κάθε προσωπικής επιθυμίας και προσωπικού οράματος και από την άλλη, ξετυλίγεται μπροστά στον αναγνώστη ο κόσμος της τέχνης, ένας κόσμος που αποτινάσσει με βδελυγμία τις νόρμες και τους νόμους ενός φαινομενικά ιδεατού κοινωνικού ιστού και ακολουθεί με πάθος τους δικούς της σουρεαλιστικούς κανόνες.
Σε αυτή την περιρρέουσα ατμόσφαιρα γεννιέται και διαδραματίζεται η θυελλώδης σχέση της αντισυμβατικής γλύπτριας Τερέζας Βολάνη, η οποία σπάει όλους τους δεσμούς της με το παρελθόν και την οικογένεια της, με τον διάσημο γλύπτη Άγγελο Αυγερινό.
Η Τερέζα είναι ένας χαρακτήρας αντιφατικός, εκρηκτικός και άκρως επαναστατικός. Μια γυναίκα γεμάτη με πάθη, λατρεία για την τέχνη της και παροιμιώδη αποστροφή για οποιαδήποτε μορφή κοινωνικής σύμβασης που καταπνίγει κάθε μορφή δημιουργίας.
Σπάει χωρίς δεύτερη σκέψη όλες τις αλυσίδες που την κρατούν δέσμια σε ένα γυάλινο κλουβί ευπρέπειας και κοινωνικών επιταγών, εγκαταλείποντας την οικογένεια της και τον αυταρχικό Στρατηγό πατέρα της, ο οποίος μανιωδώς προσπαθεί να καταρρακώσει τα όνειρα της.
Εκείνος, ο Άγγελος Αυγερινός είναι ένας καταξιωμένος και περιβόητος γλύπτης, ο οποίος άγεται και φέρεται καθοδηγούμενος από την έξαρση του μεγαλείου και της αλαζονείας του, ικανοποιώντας τα αβυσσάλεα πάθη του σε σκοτεινά καμπαρέ και περιθωριακούς τεκέδες.
Στη σκιά του βρίσκεται μια γυναίκα, η καρτερική και αιώνια υπομονετική Άννα με τον γιο τους, για τον οποίο ο ίδιος αδιαφορεί επιδεικτικά.
Η σχέση του Άγγελου και της Τερέζας είναι ακραία, παθιασμένη και διαποτισμένη με ένα άγριο και πρωτόγονο ερωτισμό.
Η ιδιόμορφη αυτή σχέση διατηρείται και επιβιώνει όσο διάστημα η μαθήτρια βρίσκεται στη σκιά του δασκάλου της και τον υποστηρίζει με τη δική της έμπνευση, όταν η δική του εξανεμίζεται και μοιάζει με τα λιμνάζοντα νερά ενός βάλτου.
Όταν όμως η μαθήτρια ξεπερνά τον δάσκαλο, ανοίγουν οι ασκοί του Αιόλου και σηματοδοτούν την αρχή του τέλους.
Ένα τέλος στο οποίο οι όροι αντιστρέφονται, ο Αυγερινός βρίσκεται στη σκιά της Τερέζας.
Οι ήρωες είναι ακραίοι, εκρηκτικοί, παθιασμένοι, διεκδικητικοί και η καλή τους φύση εναλλάσσεται σε ανύποπτο χρόνο με την κακή, αφανίζοντας κάθε υπόνοια ενδιάμεσης απόχρωσης.
Αυτή είναι και η ειδοποιός διαφορά στη λογοτεχνική γραφη της Σοφίας Βόικου, η οποία την διαφοροποιεί από την στεγνή δομή με τα διακριτά όρια των καλών και κακών ηρώων, που έχουμε συνηθίσει στη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία και η εν λόγω διαφορά αποτελεί και τον λόγο για τον οποίο αυτό το βιβλίο δεν πρέπει να απουσιάζει από τη βιβλιοθήκη σας.