Η μεγαλομεσαία επιχείρηση και το Κράτος

Ναι, η φωτογραφία είναι με εφέ παλιωμένη.  Την προδίδει η ταμειακή μηχανή και η ηλεκτρονική ζυγαριά.   Κατά τα άλλα όμως θα μπορούσε να είναι και τριάντα ή σαράντα ετών αποτύπωση της ελληνικής επιχείρησης.   Κοιτούσα σήμερα με ενδιαφέρον την λίστα των 20 πιο γρήγορα αναπτυσσόμενων εταιρειών στην Ελλάδα.  Στο μυαλό μου οι εικόνες από μια πρόσφατη ξενάγηση στην εταιρεία Μανιτάρια Δίρφυς.  Κατά πόσο έχουμε συνθήκες στην Ελλάδα για να δημιουργηθεί μια παγκόσμιου επιπέδου εταιρεία;

Τα μανιτάρια από μικρά (αριστερά στην φωτογραφία) μέχρι πλήρη …τέρατα πλευρώτους κάνουν 3 μέρες.   Κάπως έτσι και οι εταιρείες.   Λιμνάζουν και ξεπετάγονται.   Αντίθετα με Γερμανικές εταιρείες που πολύ αργά και μεθοδικά κερδίζουν μερίδιο αγοράς, στην Ελλάδα, συνήθως στην πλάτη κάποιας σχέσης με το Δημόσιο, προβάλλουν ξαφνικά.  Και σαν τα πλευρώτους, αν δεν τα μαζέψεις την τέταρτη μέρα πάνε για πέταμα.

Στην Ελλάδα δεν είναι της μόδας το θέμα.  Δεν το προβάλλει ο Κος Αυτιάς κάθε πρωί.  Αντίθετα με τους μικρομαγαζάτορες που είναι στα χείλη όλων των πολιτικών και δημοσιογράφων, εταιρείες μεταξύ 1-20 εκατομμυρίων σε τζίρο περνάνε απαρατήρητες.   Δεν είναι στο χρηματιστήριο.   Στην Γαλλία προσφάτως αποφάσισαν (οι πολιτικοί) να το κάνουν θέμα.   Εκεί τις λένε ETI και κάνουν ότι μπορούν για να αντιγράψουν το Γερμανικό Mittelstand.   Εγώ παλιότερα έγραφα ότι είναι ίσως μια λύση για την εξέλιξη της παραδοσιακής οικογενειακής επιχείρησης στην χώρα μας.

Αλλά αυτές οι εταιρείες υποφέρουν δυσανάλογα.   Κουβαλάνε όλες τις υποχρεώσεις σε υπερβολικές νομοθεσίες των μεγάλων εταιρειών και ποτέ δεν εξαιρούνται όπως μικρότεροι ανταγωνιστές.  Ευτυχώς στην Ελλάδα, αντίθετα με άλλες χώρες, παραμένουν “ελαφριές” σε διοικητικές δομές.  Μπορεί να γκρινιάζουμε για τα μειονεκτήματα της οικογενειακής επιχείρησης ή του συγκεντρωτικού manager, αλλά όταν δουλεύει καλά, είναι ότι πιο ευέλικτο σαν σχήμα.   Απόδειξη ότι αυτές οι εταιρείες όχι μόνο δεν απολύουν στην κρίση αλλά μεγαλώνουν συνήθως.

Γιατί αυτό το μηχάνημα που επεξεργάζεται το άχυρο από την Λάρισα είναι εδώ;  Έτυχε να ανήκει στον έναν από τους δυο συνεργάτες το οικόπεδο.   Από εδώ ετοιμάζουν σακιά που στέλνουν ανά την Ελλάδα σε άλλους που θέλουν να κάνουν ότι καλλιεργούν μανιτάρια.   Εικονική οικονομία στα φόρτε της.   Βέβαια το νερό από το ποτάμι, τζάμπα και άφθονο.   Περιβαλλοντικός έλεγχος;  “Ε, δεν πετάμε τίποτα που να το πειράζει” απαντάει ο συμπαθέστατος και ετοιμόλογος κύριος διευθυντής.   Τα βρωμερά και λιμνάζοντα νερά του ρυακιού άλλα μου λένε εμένα και σίγουρα δεν υπάρχει έλεγχος.

Γιατί;   Ενώ στην Γερμανία η σχέση της μεγαλομεσαίας επιχείρησης με την τοπική κοινότητα είναι υπόδειγμα, στην Ελλάδα είναι παράδειγμα προς αποφυγή.   Από την μια οι τοπικοί αιρετοί είναι μόνιμα με το χέρι ανοιγμένο είτε ανοιχτά ή στα κρυφά.   Εκεί ακόμα και η κεφαλοποίηση γίνεται από τοπικές τράπεζες.   Εδώ όλοι έχουν το ένα μάτι να ελέγχει τον δήμαρχο (μην μας χαλάσει την δουλειά επιβάλλοντας τον νόμο) και το άλλο στην Αθήνα για ευκαιρίες με δουλειές από το δημόσιο.   Κανείς δεν κοιτάει παραέξω.

Στο κατάστημα της εταιρείας υπάρχει μια εντυπωσιακή γκάμα προϊόντων που σχετίζονται με μανιτάρια.  Ζυμαρικά από την Χίο.  Μπύρα από το Βέλγιο.   Άγρια μανιτάρια που μαζεύουν στην Β.Ελλάδα.  Σε σκόνη, αποξηραμένα, σε σακούλες για εναλλακτικά φαρμακεία.  Ο κοινός παρανομαστής:  σχεδόν κανένα δεν βγάζει εμπορικό νόημα.

Δεν χρειαζόμαστε άλλον έναν όρο κουβέντας στην πολιτική σκηνή μας.  Ούτε να πετάξουν λεφτά σε μια κατηγορία εταιρειών.  Να μειωθεί η γραφειοκρατία, να σταματήσει να ανακατεύεται το κράτος εκεί που δεν το σπέρνουμε, να μειωθεί η διαφθορά, να είναι σταθερό το τοπίο σε νομοθετήματα.   Γιατί αλλιώς, σαν τα μανιτάρια θα πετάγονται απλώς από τις τρύπες εταιρείες χωρίς καμία μακροπρόθεσμη προοπτική.

Μερικά νούμερα από ΗΠΑ σχετικά με την μεγαλομεσαία επιχείρηση εκεί:  το 70% υπάρχει πάνω από 20 χρόνια σε αντίθεση με τις μικρές εταιρείες (μόλις 26%), δίνουν δουλειές στο 34% του συνόλου των εργαζόμενων στην χώρα,  όσες επιβίωσαν το Κραχ προσέθεσαν συνολικά 2 εκατομμύρια δουλειές από τότε ενώ αντίστοιχα οι μεγάλες εταιρείες έκοψαν σχεδόν 4 εκατομμύρια.

Την – δυστυχώς σχετιζόμενη – ιστορία με την λογοκρισία των φωτογραφιών του άρθρου μπορείτε να την διαβάσετε εδώ.