“Οταν δίδασκε ομοιοπαθητική, ό δάσκαλος μου προσπαθούσε πάντα νά έχει μιά γερή βάση γιά τά φάρμακα πού συνιστούσε – μιά τετράποδη βάση. Αύτό έννοοΰμε όταν μιλάμε γιά τό σύνολο τών συμπτωμάτων. Στήν περίπτωση πού άναφέραμε πριν, διάλεξα τό Senega λόγω τής βραχνάδας, τής κοκκινίλας στά μάτια, του βήχα πού πάντα τέλειωνε μέ φτάρνισμα καί τής δυσκολίας πού είχε ό άσθενής στό νά βγάλει φλέγμα. Αλλά κανείς δέν μπορεί νά θυμάται όλα τά συμπτώματα πού συνδέονται μέ κάποιο φάρμακο καί έδώ τά εύρετήρια είναι πολύτιμα. Τό καλύτερο είναι τό εύρετήριο τοϋ Δρα Kent, άλλά τό πιό εύχρηστο είναι τοΰ Boericke. Τό εύρετήριο είναι ένας πίνακας ή κατάλογος συμπτωμάτων. Ποτέ δέν θά πρέπει κανείς νά ντρέπεται νά τό χρησιμοποιήσει μπροστά στόν άσθενή, γιατί ή άνθρώπινη μνήμη δέν μπορεί νά χωρέσει όλα τά συμπτώματα ή τά φάρμακα πού τούς άντιστοιχοΰν.
Θυμάμαι πού μιά ήλικιωμένη κυρία γύρισε καί είπε στήν άδελφή της: «Ό γιατρός σου δέν πρέπει νά είναι καί πολύ καλός – κοιτάζει τά βιβλία πριν άποφασίσει τί φάρμακο νά σοϋ δώσει!» Εκοψα τή φόρα τής ένοχλητικής κυρίας μέ δύο άφορισμούς: «Ικανότητα είναι τό νά μπορείς νά έφαρμόζεις τή γνώση γιά πρακτικούς σκοπούς, καί όλες οί βελτιώσεις τής μνήμης βασίζονται σέ καλύτερες μεθόδους καταγραφής στοιχείων!»
Τό εύρετήριο τοΰ Kent φθάνει στίς 1422 σελίδες καί περιλαμβάνει άμέτρητα συμπτώματα καί τά σχετικά φάρμακα.
Σ’ αύτή τήν περιοχή θά ήταν ίσως πολύ χρήσιμος ό κομπιούτερ, πού θά έκανε πολύ πιό εύκολη τή δουλειά στό ιατρείο.
Οταν πρέπει κανείς νά δεί πολλούς άσθενείς μέσα σ’ ένα πρωί, ή πραγματική ομοιοπαθητική – πού συνίσταται στήν άγωγή κατά άτομική περίπτωση – δέν έχει πολλές πιθανότητες έπιτυχίας, άν καί είναι έκπληκτικό τό πώς ό έμπειρος ομοιοπαθητικός, γνωρίζοντας τί μπορούν νά κάνουν τά διάφορα φάρ- μακά του καί άναγνωρίζοντας τό πρόσωπο τής άσθένειας, μπορεί πολλές φορές νά βρεί ένα κατάλληλο φάρμακο μέσα σέ λίγα λεπτά.
‘ Ο Λόρδος Cohen τοϋ Birkenhead έγραψε κάποτε στούς Sunday Times:
Οί δύο κύριες άλληλένδετες τάσεις της ιατρικής στόν δέκατο ένατο καί εικοστό αιώνα είναι ή αύξηση της ειδίκευσης καί ή χρησιμοποίηση τών οργάνων τών βασικών έπιστημών – Φυσικής, Χημείας καί Βιολογίας – στήν έρευνα τών άσθενειών. Αύτό έχει προκαλέσει σέ εύρύ πεδίο μιά άποπροσωπικοποίηση τής Ιατρικής, μέ τήν όποία ύπάρχει κίνδυνος ή άσθένεια νά θεωρηθεί πιό σημαντική άπό τόν άσθενή.
Κάτι τέτοιο δέν συμβαίνει στήν ομοιοπαθητική, όπου ό άσθενής θεωρείται πάντα πιό σημαντικός άπό τήν άσθένεια ή τήν δυσαρμονία του. Οί άνθρωποι είναι πιό σημαντικοί άπό τά πράγματα.