επιμέλεια Άννα Μουσογιάννη
Απίστευτα κάλλη θα είχε ο τόπος μας αν δεν τα είχαμε καταστρέψει με τη μοιρολατρική μας αμέλεια και την αρπακτική μας απληστία.
Μια εβδομάδα προτού οδηγηθούμε όλοι στις κάλπες, τη Δευτέρα 19/01/2015 στο Polis Art Café και ώρα 20:00 σε μια ασφυκτικά γεμάτη αίθουσα, έγινε η παρουσίαση του νέου βιβλίου του Βαγγέλη Ραπτόπουλου με τιτλο “Μοιρολα3” από τον εκδοτικό οίκο “εκδόσεις Τόπος”. Ένα βιβλίο εμπνευσμένο από το “Παραμύθι Χωρίς Όνομα” της Πηνελόπης Δέλτα. Το πιο πολιτικοποιημένο βιβλίο του.
Ο υπεύθυνος του Polis Art Cafe κος Βασίλης Χατζηιακώβου καλωσόρισε το Βαγγέλη Ραπτόπουλο αποκαλώντας τον “συμπολεμιστή”, ενώ εκ μέρους του εκδοτικού οίκου “εκδόσεις Τόπος”, έκανε ένα μικρό πρόλογο ο κος Άρης Μαραγκόπουλος αναφερόμενος στο παραμύθι της Πηνελόπη Δέλτα, τονίζοντας το γεγονός ότι ο Ραπτόπουλος πήρε τα στοιχεια εκεινα που του χρειάζονται και έφτιαξε μια ιστορία που μιλάει παραμυθητικά για το σήμερα και για το πώς μπορουμε να βρεθούμε σε ενα δυστοπικό μέλλον.
Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί το γεγονός ότι για πρώτη φορά, έγινε απευθείας μετάδοση της παρουσίασης στο διαδίκτυο απο το Bookia.gr με την υποστήριξη της εταιρείας WiBox η οποία ειδικεύεται σε αυτόν τον τομέα.
Το βιβλίο παρουσίασαν η δημοσιογράφος κα Μικέλα Χαρτουλάρη η οποία μέσα σε άλλα τονίζει ότι ο συγγραφέας “επικαιροποιεί και ριζοσπαστικοποιεί αυτό το εμβληματικό παραμύθι τοποθετώντας το στη νέα συγκυρία σε μια καινούρια στιγμή ιστορική”. Ο πεζογράφος κος Κωνσταντίνος Τζαμιώτης όπου υπογραμμίζει το πόσο επίκαιρο είναι το βιβλίο και όχι μόνο στην Ελλάδα: “το σημαντικότερο από ολα είναι οτι το θέμα του βιβλίου είναι τέτοιο που αν μπορουσε να το διαβασει ενας Λαπωνας ή ενας Χιλιανός στη Νότια Χιλή ή καποιος απο τις κατεστραμμένες περιοχές στην ενδοχώρα στην Κίνα ή κάποιος γύρω από τη λίμνη Αράλη ή κάποιος απο το βιομηχανικό βορρά του Βελγίου θα καταλάβαινε πολυ καλα τι θελει να πει ο συγγραφέας και ότι αυτο που φαντάζει μακρινό ή δυστοπικό μέλλον δεν είναι και τόσο μακρυά… μπορεί να είναι και αύριο”.
Ενώ η ατμοσφαιρική ανάγνωση του συνθέτη Σταμάτη Κραουνάκη υπό τους ήχους του Brian Eno μας συνεπήρε κυριο..λλλλλ..λεκτικά.
Ο ίδιος για το βιβλίο του λέει:
“Το διεφθαρμένο και χρεοκοπημένο βασίλειο της Μοιρολατρίας θυμίζει την Ελλάδα του σήμερα όσο και ένα νυχτερινό τηλεοπτικό δελτίο ειδήσεων. Να παλεύεις για να καλυτερεύσουν τα πράγματα, ακόμα κι όταν η μοιρολατρία κυριαρχεί. Να προσπαθείς να υλοποιείς το μέλλον από τώρα, και όχι να τα μεταθέτεις όλα σ’ ένα άπιαστο επέκεινα. Υπό το μανδύα του παραμυθιού, παρά τους βασιλιάδες και τις πριγκίπισσες, η Μοιρολα3 είναι ό,τι πιο πολιτικοποιημένο έχω γράψει”.
Εν αντιθέσει με το έργο της Πηνελόπης Δέλτα ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος μετατρέπει το κεντρικό ήρωα σε ηρωίδα. Κατά τον ίδιο, αυτή η “μεταμόρφωση” οφείλεται στη κόρη του, η οποία και τον ενέπνευσε να το γράψει έπειτα από γνωριμία της με το βιβλίο. Γι αυτό και θα ήθελε να το αφιέρωσει σε εκείνη όπως και ο ίδιος χαρακτηριστικά ανέφερε στην παρουσίαση.
Κατ’ εμέ το θηλυκό στοιχείο της υπόθεσης είναι αλληγορικό. Η πριγκίπισσα Έλλη. Όπως η Δύναμη, η Αισιοδοξία, η Προτροπή, η Ελπίδα, η Παρακίνηση, η Αλλαγή, η Εξέλιξη, η Σύνεση και εν κατακλείδι η Νέα Γενιά.
Η πριγκίπισσα Έλλη, λοιπόν, είναι η προσωποποίηση της Νέας Γενιάς. Αποφασίζει να πάρει το μέλλον στα χέρια της. Αρπάζει το στέμμα από τον μοιρολάτρη βασιλιά Επιπόλαιο. Το έμβλημα της εξουσίας. Συνεπώς το μέλλον της χώρας βρίσκεται στα χέρια της.
Το στέμμα, στην προκειμένη, είναι ο συμβολισμός του ένδοξου παρελθόντος της χώρας μας πάνω στον οποίο κομπάζουμε και υπερηφανευόμαστε, αλλά δεν το αξιοποιούμε ούτως ώστε να θεωρούμαστε άξιοι συνεχιστές του.
Ωστόσο, σε μια εποχή που όλα κλυδωνίζονται αυτό πλέον δεν έχει καμία αξία. Ήλθε ο καιρός που η πριγκίπισσα Έλλη – η Νέα Γενιά – οφείλει να πάρει στα χέρια της το τιμόνι μιας χώρας που καταρρέει. Για να το στρίψει προτού αυτό συντριβεί. Να το οδηγήσει έξω από τις συμπληγάδες πριν το συνθλίψουν. Θα τα καταφέρει άραγε;
Ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος, σαν γλύπτης, σμιλεύει το έργο της Πηνελόπης Δέλτα, χωρίς να χρειαστεί να κάνει πολλές μετατροπές – μιας και η τότε ελληνική πραγματικότητα, αυτή του 1910, δεν απέχει πολύ από την κατάσταση που βρίσκεται η χώρα μας σήμερα – και δίνει το δικό του τέλος… το δικό του στίγμα.
Το μήνυμα σαφές: Υπάρχει ελπίδα αρκεί να σταματήσουμε να μοιρολατρούμε και να είμαστε παθητικοί (απο)δέκτες των γεγονότων. Αν, όμως, δεν προσέξουμε θα βρεθούμε πάλι στο ίδιο σημείο. Φαύλος κύκλος.
Η Μοιρολα3 είναι ένα βιβλίο που πρωτοτυπεί, αφού ο συγγραφέας εμπνεύστηκε το τέλος από το εξώφυλλο, ένα έργο του Φώτη Πεχλιβανίδη.
Συμβολικό: Κάθε τέλος είναι μια νέα αρχή.
Ο συγγραφέας παίρνει τη σκυτάλη τρίτος στη σειρά (μετά την Πηνελόπη Δέλτα και τον Καμπανέλλη, ο οποίος διασκεύασε το έργο) και μας οδηγεί σε μονοπάτια που κατέχει καλά. Εκείνα που βρίσκονται ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασία. Το πάντρεμα τους είναι τόσο επιδέξιο που από ένα σημείο και μετά αυτά τα δύο ενώνονται, χωρίς να σε βγάλουν από το τέμπο. Και κάπως έτσι συνεχίζεται η περιήγηση. Με το να ενώνονται και να χωρίζονται συνεχώς. Όταν αυτό τελειώσει… και κλείσεις το βιβλίο κοιτάζεις πίσω και συνειδητοποιείς :
Δεν υπάρχει τίποτα πιο αληθινο από ενα παραμύθι!
Τώρα τη σκυτάλη ο ίδιος τη δίνει σε εμάς. Να γράψουμε το Μοιρόλα 4… χωρίς πια λογοπαίγνια, μια νέα λεξη, μια νέα αρχη.
Θα κλείσω με ένα απόσπασμα που ο Σταμάτης Κραουνάκης διάβασε και έδωσε μια άλλη διάσταση στο βιβλίο του Βαγγέλη Ραπτόπουλου.
“Όταν το γράφω με κεφαλαία, πολύ μ’ αρέσει τ’ όνομά μου. Φαντάζομαι ότι υπάρχει ένας καθρέφτης στη μέση ακριβώς, που διπλασιάζει το λάμδα. Μ’ αρέσει και που έμαθα να γράφω, έστω και τόσο αργά: στα είκοσί μου. Χάρη στον δάσκαλο, αλλά προπαντός χάρη στο πείσμα μου, που πιθανότατα είναι το πιο χαρακτηριστικό γνώρισμά μου.
Eίμαι η κόρη του βασιλιά Επιπόλαιου, όπως τον έλεγαν τις τελευταίες μέρες της βασιλείας του, η πριγκίπισσα Έλλη. Κι αυτή είναι η ιστορία η δική μου και του τόπου μου, της Μοιρολατρίας. Ή μάλλον τα σημεία όπου οι δύο χωριστές ιστορίες τέμνονται. Ο δε λόγος που γράφω την κοινή αυτή ιστορία τώρα, μετά από δεκατρία ολόκληρα χρόνια, είναι επειδή ίσως ήρθε η στιγμή να διασταυρωθούν οι τροχιές τους για μία ακόμη φορά. Αν όχι τώρα, στο άμεσο μέλλον.
Μέλλον. Άλλη μια λέξη με τον καθρέφτη που διπλασιάζει το λάμδα στη μέση της.
Η γλώσσα είναι πατρίδα.”
Ήταν τόσο καθηλωτική η ανάγνωση του που με κάνει ειλικρινά να σκέφτομαι πόσο ωραίο θα ήταν αν το διάβαζε όλο το βιβλίο. Η “Μοιρολα3” σε CD! Γιατί όχι;
Τύχη δεν υπάρχει, ούτε ατυχία. Την τύχη την φτιάχνεις μόνος σου. Τύχη έχει όποιος ξέρει να κυβερνά τη βάρκα του στη φουρτούνα.
Ευχαριστώ τον υπεύθυνο του Bookia.gr τον κο Παναγιώτη Σιδηρόπουλο για την ευγενική παραχώρηση φωτογραφικού υλικού.
Ευχαριστώ το Βαγγέλη Ραπτόπουλο που έδωσε άλλη διάσταση στις αναγvωστικές μου αναζητήσεις!
Δική μου γνώμη. Αν δεν το έχετε διαβάσει να το διαβάσετε. Αν το έχετε διαβάσει να το ξαναδιαβάσετε.
Μουσική παρακαλώ…