Καθώς κάνει θραύση στην Μεγάλη Βρετανία το βιβλίο “50 shades of grey” όλοι αναρωτιούνται πως ένα Άρλεκιν με ελαφρύ πορνό μπορεί να έγινε το βιβλίο με τις περισσότερες πωλήσεις (στο λανσάρισμά του) όλων των εποχών. Η Ann Somers (αλυσίδα ερωτικών καταστημάτων) δεν προλαβαίνει να πουλάει αντίστοιχο εξοπλισμό. Είναι πλέον φαινόμενο. Και τι σχέση έχει όμως με αυτόν εδώ;
http://www.youtube.com/watch?v=CW0DUg63lqU
Πριν πολλά χρόνια όμως είχε ξαναγίνει με ένα άλλο βιβλίο, την “γυναίκα με τα άσπρα”. Τότε εκτός από το βιβλίο και την σχετική μανία είχαν βγει πάλι συνοδευτικά προϊόντα προς πώληση. Είχε βγει σαν θεατρικό, σαν μιούζικαλ…μέχρι και σαν άρωμα “η γυναίκα με τα άσπρα”! Και όπως ο Στιβ Τζομπς μιλάει για την μανία να αρπάζει ευκαιρίες, ένας άλλος Αμερικανός και αυτός τότε είδε την ευκαιρία.
Ο James Whistler είναι γνωστός σε αυτήν την γενιά περισσότερο λόγω της ταινίας Μίστερ Μπιν Νο1. Σε αυτή την ταινία ο χαζούλης ήρωας καταστρέφει τον πίνακα.
Στο τέλος της ταινίας προσπαθεί να μας εξηγήσει γιατί είναι σημαντικός πίνακας. Βέβαια ο Steve Jobs δεν περίμενε να δει την ταινία για να κλέψει ιδέα. Ήδη την ήξερε καθότι είχε ασχοληθεί με την ιστορία της τέχνης. Ο James Whistler βάλθηκε να εκμεταλλευτεί την επιτυχία της “γυναίκας με τα άσπρα” για να χλευάσει την αγγλική κοινωνία. Έκανε μια έκθεση με πίνακες όλους γεμάτους γυναίκες ντυμένες στα λευκά. Μπόλικος κόσμος μαζεύτηκε να τα θαυμάσει, νομίζοντας ότι θα έχουν σχέση με το βιβλίο.
Αλλά αυτός τους μπέρδεψε τελείως. Μια κοπέλα ντυμένη στα άσπρα αλλά που στέκεται πάνω σε ….γούνα αρκούδας! Μια άλλη που κρατάει ένα πολύχρωμο φαράσι και κοιτάει μυστηριωδώς το δαχτυλίδι στο χέρι της. Και βέβαια το έργο που έκανε όλη τον καλό κόσμο να προσπαθεί να βγάλει άκρη:
Τι είναι; Αδελφές, πόρνες, αναφορά σε αρχαίες ιστορίες; Ο Whistler είχε σκοπό: τέχνη για την τέχνη. Ήταν απλά μια άσκηση στο λευκό. Έτυχε να γίνει πάνω σε αυτό το θέμα. Μαζί με την παρέα του ο άνθρωπος βάλθηκε να τρελάνει την Αγγλική κοινωνία κάνοντας όλο και πιο δύσκολη την τέχνη του. Αποκορύφωμα η έκθεσή του σε έναν τεράστιο λευκό χώρο η οποία αποτέλεσε σημείο αναφοράς έκτοτε για όλες τις γκαλερί ανά τον κόσμο. Eίναι πραγματικά ακριβώς σαν Apple Store! (Το οποίο όλως τυχαίως στο Λονδίνο είναι κοντά στο κατάστημα της Ann Somers με τα μαστίγια…)
Έγραφα αλλού ότι η Apple θα βγει χαμένη όσο περισσότερο γίνεται σαν “φυσιολογική” εταιρεία. Η παραπάνω ιστορία είναι όμως καλό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο η κλοπή ιδεών ήταν στην βασική της ιδεολογία. Ξοδεύει ελάχιστα σε έρευνα και ανάπτυξη. Αλλά αυτά που κλέβει, τα ντύνει με ιδεολογία. Στον χώρο της τέχνης, η μανία του Whistler με το λευκό πέρασε σε έναν ακόμα πιο τρελαμένο καλλιτέχνη. Που το γύρισε στην αρχιτεκτονική και στον …φασισμό.
Ο Le Corbusier ήταν σαφής και ξεκάθαρος στις ιδέες του. Όλοι έπρεπε να βάψουν άσπρα τα σπίτια τους για να “καθαρίσει” το μυαλό τους. Η δημόσια ζωή θα εξαγνιζόταν με παρόμοιο τρόπο. Δικτατορίσκος σαν τον Steve Jobs στην προσωπική του ζωή, ο Le Corbusier ήθελε να φτιάξει ουρανοξύστες σε σχήμα σταυρού και να αλλάξει τον κόσμο μέσα από την αρχιτεκτονική του. Στην villa Savoye ο πατέρας της σύγχρονης πυλωτής από μπετόν απογοήτευσε την κυρία που τον εμπιστεύτηκε με εκατομμύρια να της φτιάξει σπίτι. Αντ’αυτού της είχε φτιάξει έναν ύμνο στην πειθαρχημένη ζωή και τον κόσμο όπως τον ήθελε ο αρχιτέκτονας. Πέθανε, όπως και ο Τζομπς, επειδή δεν άκουσε τις συμβουλές του γιατρού του. Ευτυχώς παρά τις προσπάθειές του με διάφορους δικτάτορες, δεν κατάφερε να κάνει σε μαζικό επίπεδο τις ιδέες του πραγματικότητα.
Την Apple ποιος θα την σταματήσει; Ας ελπίσουμε ότι ο θάνατος του Jobs θα τις στερήσει τον χαρισματικό τρελό που ήθελε να μας βάλει τα δυο πόδια σε ένα iΠαπούτσι.