Μέρα που είναι σήμερα ας πούμε μερικά πράγματα για την ψήφο μας, έτσι για να ξέρουμε. Ο Νικόλας Χρηστάκης – ω, ναι, είναι Έλληνας καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ – στο βιβλίο του «Συνδεδεμένοι» το οποίο έγραψε με τον Τζ.Φόουλερ, επίσης καθηγητή στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, προσπάθησε με τα ευρήματά του σχετικά με τα κοινωνικά δίκτυα, να φωτίσει τις κοινωνικές σχέσεις που διαμορφώνουν τον κόσμο μας.
Μέσα σε αυτές τις κοινωνικές σχέσεις περιλαμβάνεται και ο τρόπος που αποφασίζουμε, όταν πρόκειται να κάνουμε το πολιτικό μας καθήκον.
Πιστεύετε αλήθεια πως αυτή η απόφαση είναι μια απόφαση που ο καθένας μας παίρνει μεμονωμένα και ανεξάρτητα;
Οι άνθρωποι – λέει ο καθηγητής- δεν αποφασίζουν μεμονωμένα για το αν θα ψηφίσουν ή όχι. Αντιμετωπίζοντας το θέμα από την οπτική ενός μεμονωμένου ψηφοφόρου βλέπουμε τα δέντρο και χάνουμε το δάσος. Κάθε μεμονωμένη απόφαση να προσέλθει κάποιος στις κάλπες , αυξάνει την πιθανότητα να τον ακολουθήσουν κι άλλοι. Είναι γνωστό ότι αν εσείς αποφασίσετε να ψηφίσετε είναι πολύ πιθανόν να ψηφίσουν και οι φίλοι, οι συγγενείς και οι συνάδελφοι. Αυτό συμβαίνει για δυο λόγους, πρώτον επειδή σας μιμούνται και δεύτερον επειδή μπορεί να τους επηρεάζετε άμεσα. Η γιαγιά μας είναι ένα καλό παράδειγμα.
Και σκέφτεσαι : «Αν πάω να ψηφίσω πόσοι άλλοι είναι επίσης πιθανόν να πάνε να ψηφίσουν;»
Είναι πολλοί περισσότεροι από όσο φανταζόμαστε . Με βάση τη θεωρία των κοινωνικών δικτύων , πράγματι υπάρχει συσχέτιση στις συμπεριφορές τόσο μεταξύ αυτών που συνδέονται άμεσα όσο και μεταξύ εκείνων που συνδέονται έμμεσα, μέσω κοινών φίλων. Με άλλα λόγια αν αποφασίσετε να ψηφίσετε εσείς , τότε αυτό αυξάνει τις πιθανότητες να αποφασίσουν να ψηφίσουν και οι φίλοι των φίλων σας, άνθρωποι που κατά πάσα πιθανότητα δεν τους γνωρίζετε καθόλου.
Αντίθετα με την ιδέα ότι ο καθένας μας έχει μόνο μια ψήφο, οι δυο καθηγητές αποδεικνύουν επιστημονικά, πως ο καθένας μας δεν έχει μόνο μια ψήφο, αλλά στη ουσία έχει αρκετές, τόσες ώστε να έχει περισσότερες πιθανότητες να επηρεάσει το αποτέλεσμα των εκλογών. Άλλωστε, αν δεν υπήρχε αυτή η δυνατότητα – ο καθένας μας να μπορεί να επηρεάσει τόσους άλλους – πως θα ήταν δυνατόν κάποιοι από εμάς να διακατέχονται από τόσο μεγάλο αίσθημα πολιτικού καθήκοντος; Ποιος θα ήταν πρόθυμος να κάνει αυτή τη βρώμικη δουλειά; Το χρήμα και η εξουσία από μόνα τους δεν φτάνουν.
Όσοι δεν θεωρούν ότι έχουν καθήκον να ψηφίσουν, αναμφίβολα χάνουν την ευκαιρία να επηρεάσουν αυτούς με τους οποίους έχουν παρόμοιες απόψεις. Και όχι μόνο αυτό, τελικά η απόφαση να μην ψηφίσουν οδηγεί σε χειρότερα εκλογικά αποτελέσματα για τον υποψήφιο της αρεσκείας τους. Μπορεί να φαίνεται αμελητέα μια και μοναδική ψήφος, και μπορεί πράγματι σε μεγάλα εκλογικά σώματα αυτή να είναι αμελητέα, όμως στην πραγματικότητα το πολιτικό καθήκον της ψήφου γεννήθηκε σε πολύ μικρότερους πολιτικούς χώρους. Όταν ακόμα και λίγοι να αποφάσιζαν να μην ψηφίσουν αυτό μπορεί να είχε καθοριστική σημασία για το αποτέλεσμα.
Γιατί λοιπόν πρέπει να ψηφίζουμε; Γιατί ψηφίζουμε; Και γιατί δεν πρέπει να μην ψηφίζουμε;
Η εξήγηση είναι τόσο απλή : Οι άνθρωποι συνδέονται μεταξύ τους, μπορούν να επηρεάζουν ο ένας τις αποφάσεις του άλλου και για αυτόν ακριβώς το λόγο είναι εντελώς ορθολογικό να ψηφίζουν.
Με λίγα λόγια, η ψήφος σου μετράει και θετικά και αρνητικά και χωρίς να χρειαστεί να κάνουμε καμία μαθηματική ανάλυση. Όσο θα υπάρχουν άνθρωποι και κοινωνίες, η ψήφος σου θα μετράει.
Όχι…. Δεν είμαι υποψήφια!