Τα μυρμήγκια περνούσαν από το οριζόντιο σήμα. Δεν εξέτασα από που και προς τι αλλά ήταν λεωφόρος κανονική. Το παιδάκι στο όργανο γυμναστικής δίπλα μου πήγε και κόλλησε την τσίχλα του. Ετοιμάστηκα να του πω κάτι, το ξανασκέφτηκα, το είπα αλλιώς:
-Τι λες να κάνουν τώρα;
Τρόμαξε, δεν είχε καταλάβει ότι τον έβλεπα. Έβγαλα το κινητό, πλησίασα, πήρα φωτογραφία.
– Τα μυρμήγκια.
“Ποια μυρμήγκια;” Εδώ δεν είχε παρατηρήσει εμένα, θα παρατηρούσε αυτά; Έκανε να φύγει, ήταν κάπως άβολη η φάση.
-Έλα να δεις! είπα με ενθουσιασμό. Τα μυρμήγκια καθώς περπατάνε, αφήνουν μια ουσία και βάση αυτής έρχονται τα επόμενα. Είναι σαν δίκτυο τεχνητής νοημοσύνης.
Σχεδόν είδα τα αυτιά του να τεντώνονται. Σα σκύλος έκανε το κεφάλι προς τη μια μεριά. Πλησίασε. Είδαμε τα πρώτα μυρμήγκια να συγκρούονται με την τσίχλα του. Άλλα γύρισαν να φύγουν, άλλα εξερευνούσαν.
-Τι λες να γίνει; τον τσίγκλησα.
“Θα πάνε από αλλού;” ψέλλισε διστακτικά.
-Ναι, θα το κάνουν κι αυτό. Τον ενθάρρυνα. Αλλά είναι μεγάλο το κόστος σε χρόνο. Και κοίτα εδώ… Δραματικό κενό καθώς τον είδα να ψάχνει. Μια αράχνη στην πιο πάνω σειρά περίμενε θύματα.
Ο μικρός χαμογέλασε. Μετά είδε κάτι και σκοτείνιασε.
“Ωχ! Πάνε να την περάσουν την τσίχλα. Θα κολλήσουν;”
-Μην ανησυχείς καθόλου. Το έχω ξαναδεί το έργο. Δεν θα κολλήσουν. Επίσης έτσι που την κόλλησες στα γρήγορα από φόβο μη σε δει κανείς που βρωμίζεις το περιβάλλον τους άφησες έναν μυστικό δρόμο.
Έβλεπα τα μάτια του να πετάνε σε διάφορες κατευθύνσεις προσπαθώντας να λύσει τον νέο γρίφο. Ένα μυρμήγκι του έδειξε την απάντηση καθώς με άνεση περπατούσε ανάποδα και ξεκίνησε να περάσει από κάτω από την τσίχλα, δίστασε λίγο και μετά γύρισε πίσω.
“Πως συνεννοούνται;” με ρώτησε με πραγματική απορία.
-Αυτό φίλε μου είναι η καλύτερη ερώτηση! Πέτυχες διάνα. Δεν συνεννοούνται με λόγια. Η νοημοσύνη τους είναι συλλογική. Τόση ώρα, πριν κολλήσεις την τσίχλα, ακολουθούσαν την μυρωδιά των άλλων. Σα λεωφόρος ήταν. Τώρα η λεωφόρος χάθηκε και αυτό το μυρμήγκι που πήγε να περάσει από κάτω ξεκινάει μια παράκαμψη.
Όσο μιλούσα εγώ, ένα άλλο πήγε όλη την διαδρομή. Από την αντίθετη κατεύθυνση τρακάρανε κεραίες με ένα άλλο, χορέψαν λίγο να χαιρετηθούν και το άλλο επίσης πέρασε από κάτω. Συνέχισα:
-Τώρα η παράκαμψη έχει τις φερομόνες και από τα δυο αυτά μυρμήγκια. Και είναι και φρέσκες. Οπότε το επόμενο που θα έρθει… του έδειξα με το δάχτυλο ένα λίγο πιο πέρα που κατευθυνόταν προς την τσίχλα… ίσως πάει κι αυτό από εκεί.
Το παιδάκι είχε εντυπωσιαστεί. Κάπου η μητέρα του φώναζε, αυτός δεν αντιδρούσε συνεπαρμένος με τα τεκταινόμενα.
-Πρέπει να φύγεις.
“Σιγά μωρέ, ας περιμένει λίγο.”
-Βλέπεις αυτά εδώ πάνω τα μυρμήγκια;
Όσο εμείς κοιτούσαμε κάτω, είχαν απλωθεί οι δρόμοι.
-Αυτά εδώ, με το που είδαν ερχόμενα ότι δεν υπάρχει πια ξεκάθαρη λεωφόρος από άρωμα των προηγούμενων μυρμηγκιών, δοκίμασαν άλλους δρόμους.
Ένα είχε βρει αδιέξοδο στο τέλος του σύρματος.
-Δεν είναι χαζό αυτό. Έτσι λειτουργεί καλύτερα όλη τους η φωλιά. Χωρίς να πούνε λέξη πετυχαίνουν αυτό που χρειάζονταν όλοι μαζί.
Έκανα πλάγια το κεφάλι προς την κατεύθυνση που ακουγόταν η μητέρα του.
-Κι εμείς κάπως έτσι μπορούμε να λειτουργούμε ξέρεις.
Το έπιασε το υπονοούμενο. Χαμογέλασε. Έφυγε. Ξαναγύρισε. Μάζεψε την τσίχλα.