Ο μισάνθρωπος ποιητής Φίλιπ Λάρκιν έγραψε:
«Η μαμά σου και ο μπαμπάκας σε σενιάρουν μια χαρά Όχι βέβαια πως το θέλουν, μα τους βγαίνει φυσικά. Μ’ ελαττώματα δικά τους σου γεμίζουν το κεφάλι Αλλά βρίσκουν κι άλλα ακόμη, σ’ τα φορτώνουν με αγάπη».
Μα αυτό είναι πολύ καταθλιπτικό! Ο Λάρκιν ήταν πολύ κυνικός, αλλά ελάχιστοι από μας είχαμε την ατυχία να νιώθουμε παρόμοια συναισθήματα καθώς μεγαλώναμε. Παρ’ όλ’ αυτά, πολλοί εξακολουθούμε να τα έχουμε κάπως μπερδεμένα σχετικά με το τι σημαίνει να αγαπάς έναν άλλο άνθρωπο. Εγώ τουλάχιστον το παραδέχομαι. Από πού προήλθε λοιπόν αυτή η σύγχυση;
Η αλήθεια είναι ότι όλες οι συμπεριφορές των γονιών επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο τα παιδιά αρχίζουν αργότερα να αντιλαμβάνονται τις σχέσεις. Ας πάρουμε, για παράδειγμα, τον τρόπο με τον οποίο οι γονείς εκφράζουν στοργή. Οι περισσότεροι γονείς λιώνουν για τα παιδιά τους, αλλά υπάρχουν και ορισμένοι που δεν ξέρουν πάντα πώς να το εκδηλώσουν. Κάποιοι γονείς επιλέγουν επίσης τη «σχολή της αποστασιοποίησης» και πιστεύουν ότι τα παιδιά πρέπει να σκληραγωγηθούν, για να είναι έτοιμα να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες της ζωής. Φοβούνται επίσης πως, αν «κακομαθαίνουν» τα παιδιά με την υπερβολική στοργή τους -συναισθηματική και σωματική- ή αν δεν τους επιβάλουν αυστηρή πειθαρχία, θα είναι ανίκανα να αντεπεξέλθουν στον πραγματικό κόσμο – κάτι δηλαδή σαν την παλιά ανοησία «το κρέας δικό σου, τα κόκαλα δικά μου».
Υπάρχουν επίσης γονείς που καλομαθαίνουν τα παιδιά τους για να αντισταθμίσουν δική τους, ενδεχομένως, ανεπάρκεια σε συγκεκριμένους τομείς. Είναι κλασική η συμπεριφορά του γονιού που, φορτωμένος ενοχές για την πολύμηνη απουσία του, επιστρέφει με βουνά από δώρα για τα παιδιά του ευελπιστώντας να εξιλεωθεί για την καθημερινή απουσία. Δε χρειάζεται πολλή σοφία για να καταλάβει κανείς ότι τα παιδιά έχουν ανάγκη την παρουσία του γονέα, και όχι τα δώρα που τους φέρνει. Καμία από αυτές τις δύο ακραίες συμπεριφορές δεν μπορεί να μας προετοιμάσει συναισθηματικά για τον αληθινό κόσμο, χώρια που μπορεί να μας μεταφέρει μια διαστρεβλωμένη άποψη σχετικά με το ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να δείχνουμε το ενδιαφέρον μας σε κάποιον. Δε λέω ότι εμένα δε μου αρέσουν τα δωράκια με τις αστραφτερές κορδέλες, όχι όμως όταν χαρίζονται για να εξαγοράσουν την όποια συναισθηματική ανεπάρκεια.
Κάτι άλλο που συμβαίνει επίσης είναι ότι οι γονείς μπορεί να μας μεταφέρουν πολύ μπερδεμένα μηνύματα σχετικά με την ικανότητά μας να αγαπηθούμε.Ίσως να πιστεύατε ότι ήσασταν άξια της αγάπης τους μόνο αν παίρνατε όλο άριστα ή σας πήγαιναν όμορφα τα ροζ. Ίσως να σας μετέδωσαν την άποψη ότι η αγάπη τους εξαρτιόταν από το αν ήσασταν «καλό κορίτσι» ή αν συμμορφωνόσαστε με τα «πρέπει» της οικογένειάς σας. Μερικές φορές, τα μηνύματα αυτά περνάνε σε μας χωρίς να το καταλαβαίνουμε. Για παράδειγμα, στα παιδιά δημιουργείται συχνά η εντύπωση ότι οι γονείς αγαπάνε πιο εύκολα το παιδί που τους θυμίζει τον εαυτό τους – ώρα είναι τώρα να μου πείτε ότι οι δικοί σας έκαναν το εντελώς αντίθετο και σας έλουζαν με επαίνους ακόμα και τις φορές που φερόσαστε σαν κακομαθημένο παλιοκόριτσο…
MADELEINE LOWE – Βρες τον πρίγκηπά σου.