Αρχικά τσίμπησα. Τα συμπτώματα έμοιαζαν πολύ με αυτά αγαπημένου μου προσώπου. Για παράδειγμα στο http://www.drx9000.gr/ εξηγεί ότι “ανακουφίζει αποτελεσματικά από τον πόνο, επιδρώντας στον τραυματισμένο και εκφυλισμένο δίσκο καθώς επιδιορθώνει τους κατεστραμμένους δίσκους και αναστρέφει τις δυστροφικές αλλαγές στα νεύρα. ” Οραματίστηκα να δίνω λύση στον πόνο του και διάβαζα με μανία τις ιστορίες. Αλλά κάπου εκεί άρχισαν να ενεργοποιούνται τα επικοινωνιακά μου αντανακλαστικά. Τόση ανάλυση με ομοιοπαθητικούς, αστρολόγους και πάσης φύσης τσαρλατάνους, έχω μάθει τώρα που να ψάχνω τα αδύναμα σημεία.
Accu-Spina,AxiomWorldWide DRX9000, VAX-D, DRS, NuChoice Medical Healthstar Elite Decompression Therapy, Antalgic-Trak, και Cert Health Services SpineMED μερικά από τα ονόματα συσκευών που κυκλοφορούν. Σαν το κρεβάτι του Προκρούστη μοιάζουν και λειτουργούν περίπου με την ίδια λογική αλλά hi tech. Αποσυμφόρηση της πίεσης στην μέση. Υπάρχει και ο άλλος που προτείνει να κρεμιόμαστε ανάποδα. Πάει λέει οξυγόνο εκεί και θεραπεύεσαι…
Αρχίζουμε με την “έρευνα” που παραθέτουν.
http://www.ingentaconnect.com/content/maney/nres/2001/00000023/00000007/art00017?token=0064155bf988d2f3f3b3b6a332b257d7241255e4e7d63433b393f6a573d2570257070492b6c5f31385938207444d809b0e80 – πιο πολύ σαν διαφημιστικό φυλλάδιο, παρά έρευνα.
Μετά ένα πολυσέλιδο με δεκάδες όρους και ενότητες. http://www.worksafebc.com/health_care_providers/Assets/PDF/vertebral_axial_decompression_low_back_pain.pdf Εδώ χρειάζεται προσοχή. Τι ακριβώς είναι η έρευνα; Α, μα βέβαια, το πιο πάνω διαφημιστικό φυλλάδιο βασισμένο σε μια ελλιπέστατη ψευτοέρευνα!
Ύστερα είναι άλλη έρευνα στην οποία ο συγγραφέας είναι και επενδυτής στην εταιρεία που το παράγει. Και όπως επισημαίνεται στο https://www.cms.gov/determinationprocess/downloads/id47TA.pdf (σελίδα 6) είναι αξιοπερίεργο ότι δεν αναφέρονται καθόλου αρνητικά αποτελέσματα ή άλλοι ενδοιασμοί. Ούτε το τμήμα Marketing να το είχε γράψει…
Δεν είναι μαγικά ούτε είμαι παντογνώστης επιστήμονας. Αλλά αρκούν μερικά απλά ερωτήματα για να αποκαλυφθεί μια αρλούμπα τέτοιου βεληνεκούς.
1. Με ποια κριτήρια περιλαμβάνονται ή όχι ασθενείς στην έρευνα;
2. Πως να συγκρίνουμε την αποτελεσματικότητα αυτής της μεθόδου σε σχέση με άλλες εναλλακτικές;
3. Μετά μπορούμε να κάνουμε πιο συγκεκριμένα τα ερωτήματα σε σχέση με το τι ακριβώς θέλουμε να μάθουμε. πχ μειώνει περισσότερο ή λιγότερο τον πόνο από άλλες μεθόδους; Απαιτούνται λιγότερα ή περισσότερα φάρμακα;
4. Αν δουλεύει, για πόσο καιρό έχει αποτέλεσμα; Αν δουλεύει σε τι είδους ασθενή δουλεύει; Ποιά ακριβώς παραλλαγή του δουλεύει καλύτερα;
Κοιτάω λοιπόν μια ντουζίνα και κάτι (16 το σύνολο) “έρευνες”. Άλλες κανονικά επιστημονικά πορίσματα, τα μισά σε αμφίβολης εγκυρότητας περιοδικά. Οι ασθενείς που πήραν μέρος δεν έχουν σχεδόν κανένα κοινό χαρακτηριστικό εκτός από το γεγονός ότι είχαν πόνους χαμηλά στην μέση. Περίπου 1000 συνολικά (στις 8 έρευνες που είχαν τέτοιο προσανατολισμό) άνθρωποι έλαβαν μέρος. Σε έξι από αυτές μειώθηκε ο πόνος και σε 3 υπήρξε λειτουργικό κέρδος. (Κάτι που δεν δούλευε καλά πριν, πχ πόδι, μετά την θεραπεία δούλευε.)
Εκπληκτικό. Να κλείσουμε άμεσα ραντεβού! Εντάξει, δεν σκέφτηκαν να κάνουν αναλυτικά την έρευνα και δεν περιέλαβαν παράγοντες όπως την λήψη άλλων φαρμάκων, γενική φυσική κατάσταση και καμιά δεκαριά παράγοντες που συνήθως ενσωματώνονται σε τέτοιες έρευνες. Για άλλες παθήσεις όπως δισκοπάθεια υπάρχουν μόνο 3 έρευνες και αυτές χείριστης ποιότητας. Ούτε αρκετά μεγάλο δείγμα, ούτε δευτερογενής παρακολούθηση της εξέλιξης των ασθενών. Μια έρευνα στην Αυστραλία εκ μέρους κρατικού φορέα, έδειξε ότι σχεδόν 1 στους 10 δεν άντεχε την “θεραπεία” με το DRX. Περίεργο ότι καμία από τις άλλες έρευνες δεν αναφέρει καν ασθενή που να έχει δυσανεξία στην μέθοδο!
Δεν είναι συμπτωματικό ότι τέτοιες “εναλλακτικές” θεραπείες εμφανίζονται πάντα εκεί που η Ιατρική δυσκολεύεται. Ούτε η άσκηση, ούτε τα φάρμακα, ούτε χειρουργικές επεμβάσεις δίνουν συνήθως τελειωτική και ικανοποιητική λύση. Ειδικά σε τέτοια μηχανήματα είναι δύσκολο να βγάλεις “επιστημονικό” πόρισμα γιατί συνήθως δεν τα λαμβάνουν υπόψη σοβαρά οι επιστήμονες! Δεν υπάρχουν αρκετά δεδομένα για meta ανάλυση (ανάλυση όλων των άλλων ερευνών) και μόνο με το σύστημα ECRI (http://en.wikipedia.org/wiki/User:Kocherecri ) μπορεί κανείς να “βαθμολογήσει” την πιθανότητα να έχουν αποτελεσματικότητα.
Για παράδειγμα μια από τις έρευνες (Sherry et al 2001) έκανε τα εξής:
Treatment Intervention: VAX-D device Prone position; 30 minute sessions; 15 cycles per session Five sessions per week for 4 weeks, then once per week for 4 weeks Control Intervention: TENS Prone position; 30 minute sessions; daily sessions for 20 days, then once a week for 4 weeks Other Intervention: No physical therapy, steroid injection, or other treatments allowed during the trial. Non-narcotic pain relievers and anti-inflammatory medications could be taken if necessary
Το δείγμα ήταν μόλις 22 άτομα. Σε άλλες έρευνες δέχονταν εγκύους σε άλλες όχι. Μερικές προαπαιτούσαν να έχουν δοκιμάσει άλλες μεθόδους θεραπείας και να έχουν αποτύχει (πχ βελονισμό) άλλες όχι. Το ίδιο το μηχάνημα έχει δεκάδες επιλογές και πιθανούς τρόπους εφαρμογής. (Κάτι σαν τον ωροσκόπο στα ζώδια από ερευνητικής άποψης!) Δουλεύει; Σχεδόν όλοι οι ασθενείς είπαν (υποκειμενική κρίση) ότι αισθάνονταν καλύτερα, αλλά ο δείκτης ECRI έδειξε άλλα:
Ramos(1) 2004 4.1 (Unacceptable) VAX-D System Sherry et al.(3) 2001 6.6 (Low Quality) VAX-D System Shealy and Borgmeyer(6) 1997 6.6 (Low Quality) DRS System
Δηλαδή και για ένα μασάζ να πήγαιναν μάλλον θα έλεγαν τα ίδια! Στην πρώτη όλοι ήξεραν ακριβώς τα δεδομένα, δηλαδή ήταν προκατελλειμένοι. Στην δεύτερη η τυχαιότητα του δείγματος ήταν εναλλάξ επιλογή. Στην τρίτη δεν αναφέρεται καν κάποια μεθοδολογία επιλογής του δείγματος!
Δεν χρειάζεται να είσαι επιστήμονας για να βρεις τα λογικά σφάλματα σε μια έρευνα. Το πραγματικό ερώτημα, από την μεριά του ασθενούς είναι “δουλεύει καλύτερα αυτή η μέθοδος από άλλες εναλλακτικές;” Η απάντηση είναι “δεν ξέρουμε” και μια τέτοια απάντηση στην Ιατρική συνήθως σημαίνει “όχι”. Γιατί αν είχε δείξει οποιαδήποτε ουσιαστική αποτελεσματικότητα θα είχαν γίνει περισσότερες έρευνες. Δεν θα χρειαζόταν να κρύβουν μεθοδολογία. Η αλήθεια θα είχε λάμψει. Οι ασθενείς, εντυπωσιασμένοι από την επιτυχία θα το είχαν πει στους φίλους τους. Αφήστε τις θεωρίες συνωμοσίας για αλλού!
"Sherry et al. stated that after completion of VAX-D treatment, 13 of 19 (68.4%) of evaluable patients reported a successful treatment (defined as a 50% reduction in pain and any improvement in disability). Patients in the control group received TENS therapy, with none of 21 (0%) evaluable patients reporting a successful treatment. Shealy and Borgmeyer stated that 18 of 22 (81.8%) patients in the DRS therapy/TENS group reported an excellent/good treatment outcome (defined as >50% improvement). For patients in the traction/TENS control group this level of improvement was achieved in nine of 17 (52.9%). However, no evidence-based conclusion can be drawn from the limited, low quality evidence."
To παραπάνω είναι πόρισμα μιας επιτροπής κρατικής που έψαχνε να βρει αν είναι αποτελεσματικό ώστε να το ενσωματώσει στο εθνικό σύστημα υγείας. Αν δουλεύει, όσο κι αν κοστίζει μακροπρόθεσμα θα γλιτώνει λεφτά. (Φάρμακα, χαμένες ώρες εργασίας, κλπ) Είναι σημαντικό σαν κοινωνία να ξέρουμε τι μηχανισμοί υπάρχουν. Είχα γράψει παλιότερα για την θεραπεία μυωπίας στα μάτια με laser ότι με απασχολεί όχι ότι δεν δουλεύει, αλλά ότι δεν υπάρχει επαρκής μηχανισμός για να ξέρουμε πραγματικά τι ποσοστό επιτυχίας έχει. Δηλαδή αν πηγαίνουν χιλιάδες άνθρωποι σε ιδιωτικές κλινικές, αποτυχαίνει το 10% αλλά δεν το αναφέρει πουθενά, πως θα το ξέρουμε; Σε μια εποχή παραπληροφόρησης οι εταιρείες θολώνουν τα νερά. Για παράδειγμα στο θέμα αυτής της θεραπείας μέσης στο Archives of Medical Rehabilitation, ένας επιστήμονας παραπονέθηκε ότι "it appears this is a paid advertisement intentionally created in such a manner to deceive readers into believing that it is a true news story that the editors decided to publish for the information of its readers...all these components attempt to create the impression that it is an objective piece of medical journalism".
Οι συγκεκριμένοι τσαρλατάνοι βασίζονται στο γεγονός ότι πουλάνε τέτοιες μεθόδους σαν κάτι “νέο”. “Δεν το έχουν μελετήσει ακόμα καλά ακόμα” λένε και ξαναλένε. Αλλά κυκλοφορεί πάνω από μια δεκαετία! Δεν θα είχε φανεί αν δουλεύει; (Εδώ η ομοιοπαθητική δεν δουλεύει αιώνες τώρα αλλά οι οπαδοί της όλο λένε ότι “τώρα, τώρα θα βγει έρευνα που θα σας δείξει”….http://iatrointer.net/) Οι απελπισμένοι και πονεμένοι δυστυχώς γίνονται εύκολα θύματα. Παίρνω θάρρος από το γεγονός ότι άρθρα σαν αυτό που έγραψα για τα βραχιόλια Power Balance ξεπέρασαν τα είκοσι χιλιάδες hits. Σαν εμβόλιο δουλεύει η κριτική σκέψη. Αν δεν με πιστεύετε αναζητήστε τις πλήρεις έρευνες και διαβάστε τις με τα παραπάνω στο μυαλό σας:
Shealy et al.(10) 2005 Holos University and North American Medical Corporation
Shealy and Borgmeyer(6) 1997 Shealy Institute for Comprehensive Health Care and Clinical Research Sherry et al.(3) 2001 Sydney University; VAX-D Australasia Pty. Ltd Tilaro and Miskovich(7) 1999 Advanced Spinal Institute, Ogden, UT
Deen et al.(2) 2003 Mayo Clinic, Jacksonville, FL Gose etal.(5) 1998 Coosa Medical Group, Rome, Georgia MSAC(4) 2001 Medical Services Advisory Committee (Gov't) Naguszewski et al.(9) 2001 Coosa Medical Group, GA University of Illinois, IL Ramos(1) 2004 University of Texas Ramos and Martin(8) 1994 Rio Grande Regional Hospital; University of Texas, TX