Ειδικά για την επίβλεψη της πορνείας “δέκα αστυνόμοι, πέντε στον Πειραιά πέντε στην Αθήνα, επιβλέπουν έτσι ώστε οι αυλήτριες, οι κιθαρίστριες και οι λυράρισσες να μη νοικιάζονται για περισσότερο από δύο δραχμές. Κι αν διάφορα πρόσωπα διεκδικούν την ίδια μουσικό, οι αστυνόμοι τραβούν κλήρο και όποιος κερδίσει τη νοικιάζει.
Αυτοί οι άρχοντες είναι επικεφαλής του «τμήματος ηθών»: ηθική τάξη και ευπρέπεια στους δρόμους είναι η αρμοδιότητά τους. Και με το λειτούργημά τους επιβλέπουν ώστε να μη διαταράσσεται υπερβολικά η ησυχία των Αθηναίων από τη συχνά θορυβώδη πελατεία των συνοικιών που είναι ονομαστές για την ψυχαγωγία που προσφέρουν. Οι αστυνόμοι επιβλέπουν και τους διαχειριστές και παραπέμπουν στη δικαιοσύνη όσους δεν τηρούν τις ταρίφες που θέτει το Κράτος. Οι ποινές στις οποίες υπόκεινται οι παραβάτες είναι σοβαρές: ο Αθηναίος Διογνίδης και ο μέτοικος Αντίδωρος κατηγορούνται ότι νοίκιασαν τις αυλήτριές τους ακριβότερα απ’ ό,τι επέτρεπε ο νόμος και αντιμετωπίζουν το ρήτορα Υπερείδη με τη διαδικασία της εισαγγελίας, που κινείται όταν προσβάλλεται η ασφάλεια του Κράτους.
Η σολώνεια νομοθεσία, που είχε προβλέψει τα πάντα, καθορίζει επίσης τα όρια που πρέπει να τηρούνται για την «επιστράτευση» των ενοίκων των σπιτιών, αντρών ή γυναικών, ή καλύτερα, όπως θα δούμε, νεαρών αγοριών και μικρών κοριτσιών. Γενικά ανήκουν στον κόσμο των σκλάβων και, συνεπώς, υπόκεινται στους νόμους που ρυθμίζουν τη δουλεία. Δεν είναι εξάλλου τόσο η τύχη των δούλων που καθορίζει αυτή την ειδική νομοθεσία όσο η προστασία που προσφέρει στους άντρες και τις γυναίκες ελεύθερης καταγωγής. Πράγματι, ένα πρόστιμο 20 δραχμών επιβάλλεται σε όποιον εκδίδει ελεύθερη γυναίκα, ενώ προβλέπεται ακόμα και η θανατική ποινή για όποιους εκδίδουν ελεύθερο παιδί. Κατά τον ίδιο τρόπο καταδιώκονται πολύ σκληρά και τιμωρούνται με θάνατο οι «λαθροπρομηθευτές» που δε δηλώνονται στην αστυνομία, επειδή ξεφεύγουν απ’ τον έλεγχο των τιμών που προβλέπει ο νόμος και επιπλέον δεν πληρώνουν το πορνικόν.
Είναι εμφανές ότι όλα έχουν προβλεφθεί ήδη από την αρχή της κλασικής εποχής στην Αθήνα ώστε να ρυθμίζουν τις δραστηριότητες που φαινόταν ότι απαιτούσαν κάποια λαθραία κίνηση. Κι αυτή η μέριμνα για θέσπιση τάξης σε ό,τι μοιάζει να εξαρτάται από το άλογο στοιχείο ταιριάζει πολύ στην ελληνική νοοτροπία.
Οι «άγριες» απολαύσεις
Θα ήταν αφελές να πιστεύαμε ότι η πορνεία στην Αθήνα εξασκείται μόνο στους οίκους που θέσπιζε το Κράτος, υπό την εποπτεία και προστασία των επίσημων αξιωματούχων, με την κανονική καταβολή των οφειλών στο Δημόσιο Ταμείο. Όντως μια «άγρια» πορνεία,ευκαιριακή ή μη, εμφανίζεται σύντομα στην Αθήνα και τον Πειραιά. Πολλά μικροεπαγγέλματα που ασκούν γυναίκες κινούν υποψίες: όλοι οι Έλληνες γνωρίζουν καλά ότι οι ανθοπώλιδες της Αγοράς δεν αρκούνται στην προσφορά μπουκέτων και στεφανιών στους περαστικούς. Σε ένα δικανικό λόγο ένας Αθηναίος υπερασπίζει την αρετή της μητέρας του που, εξαιτίας του επαγγέλματός της -πουλούσε κορδέλες-, την υποπτεύονταν ότι επιδιδόταν σε όχι και πολύ αξιότιμες δραστηριότητες.
Και τι να πούμε για τα νεαρά αγόρια και κορίτσια που τριγυρνούν στους δρόμους, κατά μήκος των οχυρωμάτων, ψάχνοντας κάποιον που θα τους δώσει λίγα χρήματα; Αυτές οι περιπέτειες δεν είναι ακίνδυνες, όπως εκείνη που έτυχε στο Σοφοκλή: κάποια μέρα υποκύπτει στα καλέσματα ενός όμορφου αγοριού που τον διπλάρωσε και το ζευγάρι βρίσκει ένα πρόχειρο κρησφύγετο στη σκιά των οχυρωμάτων της Αθήνας. Μα, μετά τη σύντομη συνάντηση, το αγόρι αρπάζει τον ακριβό μανδύα του Σοφοκλή και το σκάει αφήνοντας στον ποιητή τον παιδικό του μανδύα. Φυσικά η ιστορία έκανε πάταγο στην Αθήνα όπου ο διάσημος συγγραφέας γύρισε αξιολύπητος με τον κοντούτσικο μανδύα του.”
CATHERINE SALLES – Η ΑΛΛΗ ΟΨΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΣ – Ο ΥΠΟΚΟΣΜΟΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ·. ΚΩΣΤΑΣ ΤΣΙΤΑΡΑΚΗΣ
