Το γονίδιο που μας κάνει να θυμόμαστε πρόσωπα

Ο υποδοχέας της ωκυτοκίνης, η οποία είναι γνωστή και ως «ορμόνη της αγάπης» επειδή εμπλέκεται στη δημιουργία στενών δεσμών ανάμεσα στις μητέρες και τα παιδιά τους ή μεταξύ των ζευγαριών, αποδεικνύεται ότι παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στην ικανότητά μας να αναγνωρίζουμε πρόσωπα. Τα ευρήματα, τα οποία έρχονται από μελέτη διεθνούς ομάδας ερευνητών, αναμένεται να ρίξουν νέο φως σε διαταραχές οι οποίες σχετίζονται με την επεξεργασία κοινωνικών πληροφοριών όπως ο αυτισμός και ενδεχομένως να οδηγήσουν σε νέες θεραπείες για ένα ευρύ φάσμα ψυχικών διαταραχών.

Η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences», είναι η πρώτη η οποία διαπιστώνει ότι μεταλλάξεις στον υποδοχέα της ωκυτοκίνης επηρεάζουν σε σημαντικό βαθμό την ικανότητά μας να αναγνωρίζουμε τους συνανθρώπους μας. Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Εμορι στην Ατλάντα, το University College του Λονδίνου και το Πανεπιστήμιο του Τέμπερε στη Φινλανδία που την υπογράφουν επισημαίνουν μάλιστα ότι το ένα τρίτο των ανθρώπων φέρει τη μετάλλαξη του γονιδίου που επιδρά αρνητικά σε αυτήν την ικανότητα, κάτι το οποίο ίσως εξηγεί γιατί ορισμένοι άνθρωποι θυμούνται σχεδόν όλα τα πρόσωπα που έχουν συναντήσει στη ζωή τους ενώ κάποιοι άλλοι δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν ακόμα και μέλη της οικογένειάς τους.

Ρόλος-«κλειδί» στην επεξεργασία κοινωνικών πληροφοριών

Η μελέτη ξεκίνησε από μια ανακάλυψη που έγινε αρχικά σε τρωκτικά: οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Εμορι με επικεφαλής τον Λάρι Γιανγκ διαπίστωσαν ότι μεταλλάξεις στον υποδοχέα της ωκυτοκίνης που έφεραν τα πειραματόζωα ήταν καθοριστικές για την κοινωνική αναγνώριση, η οποία στα τρωκτικά βασίζεται στην όσφρηση. Θέλοντας να διερευνήσει αν το ίδιο γονίδιο μπορεί να ευθύνεται και για την – οπτική – αναγνώριση προσώπων στους ανθρώπους η διεθνής ομάδα των επιστημόνων επέλεξε να εξετάσει οικογένειες με ένα μόνο αυτιστικό παιδί, καθώς είναι γνωστό ότι τα μέλη των οικογενειών αυτών εμφανίζουν μεγάλες αποκλίσεις στην ικανότητα της αναγνώρισης προσώπων.

Οι επιστήμονες εξέτασαν πώς μικρές διαφορές στη δομή του υποδοχέα της ωκυτοκίνης επηρέαζαν την ικανότητα μνήμης των προσώπων στους γονείς, τα αυτιστικά παιδιά και τα μη αυτιστικά αδέλφια τους. Είδαν ότι μια και μόνο μετάλλαξη του υποδοχέα της ωκυτοκίνης είχε τεράστια επίδραση στην ικανότητα μνήμης των προσώπων στα άτομα που την έφεραν. Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν σύμφωνα με τον δρα Γιανγκ ότι η ωκυτοκίνη ενδέχεται να παίζει γενικότερα κεντρικό ρόλο στην επεξεργασία των κοινωνικών πληροφοριών, η οποία είναι προβληματική σε άτομα με αυτισμό.

Πηγή: ΒΗΜΑ – Λαλίνα Φαφούτη