Συνέντευξη στη Νατάσσα Μανίτσα
Ήταν μόλις τρία χρόνια πίσω, όταν λίγο πριν τα τριακοστά πέμπτα γενέθλια του, συνειδητοποίησε ότι αυτό που τον έκανε ευτυχισμένο ήταν να γράφει. Μέσα σε τρία χρόνια έχει γράψει τρία βιβλία, έχει τρεις δικές του στήλες, έχει γράψει κριτικές για πάνω από είκοσι βιβλία, έχει κάνει αφιερώματα για πάνω από δέκα βιβλιοπωλεία και έχει αναλάβει την επιμέλεια σε δύο ποιητικές συλλογές νέων συγγραφέων. Καθόλου άσχημα για το μικρό αγόρι από την Ύδρα που το μόνο που ονειρευόταν ήταν να νικήσει τη μοναξιά, να γνωρίσει τον κόσμο και να αποκτήσει μερικούς φίλους.
Τελικά η ζωή ανταμείβει όσους έχουν υπομονή, όσους καταφέρνουν να μην χαθούν στη διαδρομή και πολύ περισσότερο να μην χάσουν τον εαυτό τους.
Ο Χρήστος Δασκαλάκης μιλάει στο kissmygrass.gr για το τρίτο του βιβλίο, ένα τρυφερό παραμύθι για τη σημασία της αλληλεγγύης, της ομαδικότητας, της θετικής σκέψης και της σπουδαιότητας του να προσφέρεις τη βοήθεια σου σε όσους το έχουν πραγματικά ανάγκη.
Μετά από δύο ποιητικές συλλογές στο ενεργητικό σου, το τρίτο σου βιβλίο είναι ένα παραμύθι. Τι οδήγησε σε αυτήν τη στροφή;
Στο δικό μου μυαλό όλα ακολουθούν μια φυσική διαδρομή. Οι δύο ποιητικές μου συλλογές είναι συνεχώς παρόν στη ζωή μου. Η ποίηση δεν έχει ημερομηνία λήξης. Ένα βιβλίο ποίησης συνεχίζει το ταξίδι του για χρόνια, ωριμάζει, συναντά καινούριους αναγνώστες, γίνεται πιο δυνατό καθώς τα χρόνια περνούν. Η ιστορία του νεαρού Νικολύκου ήρθε σαν μια ακόμα προσωπική ανάγκη για επικοινωνία, για μοίρασμα, για λύτρωση. Για εμένα δεν είναι «στροφή». Είναι απλά ένας ακόμα τρόπος να μιλήσω για όσα σκέπτομαι, για όσα έχω ζήσει ως παιδί και για όσα θα ήθελα να μοιραστώ, γραμμένα με έναν πιο τρυφερό και αθώο τρόπο. Τα παραμύθια λοιπόν έχουν τον τρόπο να μας βγάζουν πάντα τον πιο όμορφο μας εαυτό. Και αυτό είναι κάτι που πάντα με μάγευε…
Μέσα από το καινούριο σου βιβλίο φανερώνεται η επιθυμία σου για έναν πιο δίκαιο και ισότιμο κόσμο. Πιστεύεις ότι αυτό είναι κάτι που μπορεί να συμβεί;
Ναι, το πιστεύω. Όχι ως ονειροπόλος, αλλά ως ρεαλιστής. Ο κόσμος μας μπορεί εύκολα να γίνει πιο δίκαιος και ισότιμος αν και εμείς πάρουμε το ρίσκο να λειτουργήσουμε έτσι. Και λέω «το ρίσκο», γιατί πολλές φορές το να είσαι δίκαιος, σωστός, αυστηρός και αξιοκρατικός, μπορεί να έχει κάποιες συνέπειες. Προσωπικά έχει χρειαστεί να διακόψω σχέσεις με φίλους ετών, επειδή συμπεριφέρθηκαν σκληρά και άδικα σε συνανθρώπους μας, σε ανθρώπους που άξιζαν σεβασμό και στήριξη. Προσωπικά, δεν μπορώ να συμμαχήσω με την αδικία και τη σκληρότητα που επικρατεί γύρω μου. Αντιδρώ, ελπίζοντας πως κάποιος θα μάθει κάτι μέσα από αυτό. Η σιωπή και το βόλεμα με σκοτώνουν…
Το συγκεκριμένο βιβλίο είναι μια πολύ τρυφερή ιστορία που όμως έμμεσα μιλάει για ένα πολύ «ενήλικο», σημαντικό και επίκαιρο θέμα. Υπάρχουν προσωπικά στοιχεία μέσα στην ιστορία του Νικολύκου; Υπάρχουν μνήμες, εμπειρίες ή δικοί σου φόβοι;
Ναι, υπάρχουν πολλά δικά μου στοιχεία μέσα σε αυτό το βιβλίο. Μπορεί να είναι ένα «παιδικό παραμύθι», μα δεν σκεφτόμουν μόνο τους μικρούς αναγνώστες γράφοντας το. Σκεφτόμουν και τους μεγάλους, όλους εμάς εκεί έξω που έχουμε λίγο χαθεί και είμαστε έτοιμοι να ζήσουμε ένα παραμύθι με όμορφο τέλος για να μπορέσουμε να ισορροπήσουμε σε αυτόν τον περίεργο και ανεξερεύνητο κόσμο. Και εγώ φοβόμουν το διαφορετικό ως παιδί γιατί έτσι με δίδαξαν, και εγώ ένιωσα παγιδευμένος σε ένα «βαρέλι» όπως ο Νικολύκος, και εγώ ένιωσα τον κοινωνικό αποκλεισμό επειδή είχα παραπανήσια κιλά στο σχολείο και δεν ήμουν τόσο δημοφιλής όσο οι περιστάσεις απαιτούσαν. Ναι, ένα απλό παραμύθι μπορεί να μην καταφέρει να αλλάξει τον κόσμο, μπορεί όμως να αλλάξει εμένα, μπορεί να βάλει σε σκέψεις εσένα, και το πιο σημαντικό, μπορεί να κρατήσει ευχάριστη συντροφιά σε ένα παιδί που το έχει ανάγκη. Αυτός είναι και ο στόχος μου.
Πιστεύεις ότι τα παραμύθια έχουν ηλικία;
Τα παραμύθια είναι σαν τα όνειρα. Δεν έχουν ηλικία, δεν έχουν εποχή και δεν θα σταματήσουν ποτέ να μας μαγεύουν. Αν σταματήσουμε να πιστεύουμε στα παραμύθια, τότε σταματάμε να πιστεύουμε και στα όνειρα. Εύχομαι αυτό να είναι το τελευταίο που θα μου στερήσουν στη ζωή μου.
Διάλεξες σαν χρονικό «σημείο» του παραμυθιού σου τα Χριστούγεννα. Ήταν αυτό μια στοχευμένη επιλογή;
Διάλεξα την εποχή εκείνη που θεωρώ ότι είναι η πιο ονειρική και ελπιδοφόρα όλων. Ο Νικολύκος στη μακρινή Ντουλαποχώρα, είναι μια απλή και τρυφερή ιστορία που συνειδητά επέλεξα να διαδραματίζεται με φόντο τα Χριστούγεννα διότι είναι η εποχή που μας βγάζει τον καλύτερο μας εαυτό. Ήθελα, και θέλω, να ανοίγω το βιβλίο αυτό οποιονδήποτε μήνα του χρόνου επιθυμώ και αμέσως να με βάζει σε ένα κλίμα που αγαπώ, σε μια περίοδο που περιμένω και που τόσο εύκολα καταφέρνει να μου βγάζει το καλύτερο που μπορώ να είμαι…
Με τι κριτήρια έγινε η εικονογράφηση της ιστορίας; Από το εισαγωγικό σημείωμα του βιβλίου κατάλαβα ότι η κάθε λεπτομέρεια έχει έναν συμβολισμό.
Ο εικονογράφος του Νικολύκου, και φίλος πρώτα από όλα, Γιάννης Ζαμπέλης, είναι ο άνθρωπος που μεταμόρφωσε την ιστορία μου σε κάτι ονειρικό. Ναι, η κάθε εικόνα έχει συμβολισμούς που ακόμα και εγώ άργησα να καταλάβω. Ο Γιάννης είναι ένας άνθρωπος με σπάνιες αξίες και ταλέντο. Η κάθε του γραμμή, η κάθε του εικόνα κρύβει μια δική του ιστορία, μια δική του εμπειρία, έναν δικό του προβληματισμό και είναι ένα μικρό πετραδάκι για τον δικό του ιδανικό κόσμο. Και χαίρομαι που αυτά τα μηνύματα έγιναν αντιληπτά από την πρώτη ανάγνωση, όχι μόνο από τους ψυχολόγους που μας συνόδεψαν σε αυτό το ταξίδι αλλά και από τα παιδιά που διάβασαν τον «πιλότο» του παραμυθιού.
Έχεις αφιερώσει το παραμύθι στο «μικρό εκείνο αγόρι που άφησες πίσω». Θα ένιωθες άνετα να μοιραστείς μαζί μας τις σκέψεις σου σχετικά με αυτό;
Νιώθω πως κάθε βιβλίο υπάρχει για να «ξορκίσει» φόβους ή μνήμες του παρελθόντος ενός συγγραφέα. Τουλάχιστον αυτό ισχύει στη δική μου περίπτωση. Ναι, η ιστορία του Νικολύκου είναι αφιερωμένη σε εκείνο το μικρό αγόρι που άφησα πίσω μου, γιατί αυτό είναι και το μοναδικό που μπορώ πλέον να κάνω. Ο χρόνος δεν γυρίζει πίσω, δυστυχώς. Η καρδιά όμως και το μυαλό επιστρέφουν συχνά μα είναι ανίκανα να κάνουν κάτι. Μπορεί το αγόρι εκείνο να μεγάλωσε πια, να βρήκε το δρόμο του, να άγγιξε λίγα από τα όνειρά του, όμως οι μνήμες και οι πληγές δύσκολα σβήνουν. Τότε δεν μπορούσα να του προσφέρω κάτι, δεν είχα τις δυνάμεις, δεν ήξερα τον τρόπο. Με το πέρασμα των χρόνων όμως, μπόρεσα να του δώσω την αγάπη που του είχε λείψει και την προσοχή που αποζητούσε. Με αυτό το βιβλίο είναι σαν να του προσφέρω μαζί όλα εκείνα τα χριστουγεννιάτικα δώρα που στερήθηκε…
Υπάρχει τελικά στις ιστορίες της ζωής μας πάντα ένα όμορφο τέλος;
Δεν ξέρω αν μπορεί να υπάρξει ένα όμορφο τέλος στις ιστορίες της ζωής μας, ξέρω όμως ότι εμείς θα έχουμε προσπαθήσει πολύ για αυτό! Δεν μπορώ να δω ως όμορφο τέλος τη ζωή των συνανθρώπων που κοιμούνται στους δρόμους, ούτε την κατάληξη των ηλικιωμένων που μένουν παγωμένοι σε ένα διαμέρισμα επειδή δεν έχουν χρήματα για το πετρέλαιο. Αυτές οι καταστάσεις είναι ακραίες και με κάνουν να ντρέπομαι για τη χώρα μου και την κατάληξη της. Σίγουρα αυτό δεν είναι ένα όμορφο τέλος. Όμως θεωρώ σημαντική την προσπάθεια που καταβάλει ο καθένας από εμάς για να μπορέσει να έχει αυτό το πολυπόθητο happy end. Αυτή η διαδικασία μας βοηθάει να γίνουμε καλύτεροι, να πιστέψουμε περισσότερο στον εαυτό μας, να δούμε τι συμβαίνει γύρω μας, να βοηθήσουμε εκεί που μπορούμε, να ξυπνήσουμε την ανθρωπιά που κρύβεται μέσα μας.
Κλείνοντας, εκτός από την επίσημη αφιέρωση στο βιβλίο σου, τώρα που ο Νικολύκος έχει ήδη ξεκινήσει το ταξίδι του, που αλλού νιώθεις ότι θα ήθελες να αφιερώσεις το βιβλίο σου;
Αυτό το βιβλίο είναι αφιερωμένο στους ανθρώπους που είναι δίπλα μου, στους ανθρώπους που με βοήθησαν να γίνω το καλύτερο που μπορώ, στους ανθρώπους που είναι αγωνιστές και συνεχίζουν να με εμπνέουν, στους ανθρώπους που δεν το έβαλαν στιγμή κάτω και δεν άφησαν κανένα «λύκο» να ξεγελάσει τη ψυχή τους. Το βιβλίο αυτό είναι αφιερωμένο στους υπέροχους αναγνώστες μου, που τόσα χρόνια συνεχίζουν αμείωτα να με γεμίζουν χαρά, και είναι η απόδειξη ότι αυτή η χώρα έχει ακόμα ανθρώπους που αγαπούν την αλήθεια, την αμεσότητα, την ειλικρίνεια, ανθρώπους μοναδικούς, με ευγένεια και καλοσύνη, ανθρώπους που ξέρουν να δίνουν και μου το αποδεικνύουν καθημερινά. Αυτόν τον κόσμο έχω ονειρευτεί και αυτούς τους ανθρώπους θαυμάζω. Είτε λέγεται Ντουλαποχώρα, είτε λέγεται Ελλάδα, τέτοιους ανθρώπους έχουμε ανάγκη δίπλα μας και με αυτούς τους ανθρώπους μπορούμε να φτιάξουμε έναν πιο όμορφο κόσμο.
Ο Νικολύκος στη μακρινή Ντουλαποχώρα κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Γρηγόρη, σε εικονογράφηση Γιάννη Ζαμπέλη.
